2024-64 / Ekim Ayı Mali / Vergisel Gelişmeler
Ekim ayı biraz hızlı başladı. Meclis açıldı ve yeni bir vergi düzenlemesi geliyor, herkesi ilgilendirecek türde konular var içinde. Enflasyon muhasebesinin kapsamından kredi kartlarından alınacak savunma sanayi fonuna kadar, bu hafta Komisyon’da görüşülmeye başlanıyor. Bir haftadır çoğumuz kredi kartlarımızın limitlerini düşürmeye çalıştık, ama Kanun daha çıkmadı ve ne olacağı belli değil. Gelen tepki ve yorumlara bakılırsa kanun teklifinin bu yıl değil seneye görüşüleceği anlaşılıyor.
Meclisin genel kurul gündeminde bir de Tüketicinin Korunması Kanunu var. Özellikle, elektronik ticarette artan oranlı lisans ücretlerinde yurt içi yerleşik firmalar için bir kolaylık aranıyor.
Önemli bir gündem de yeşil ve iklim konusu. Her kurum üzerine düşeni yapıyor, düzenlemeler Taslak olarak duyuruluyor ki katılımcılık artsın, gelen görüş ve önerilerle yayımlandıkça göreceğiz. Yeşil Taksonomi Yönetmeliği de bunlardan bir tanesi. Böylece çevreye uyumlu ekonomik faaliyetler tanımlanmış, ölçülmüş ve değerlendirilmiş olacak, sistemin en önemli çıktısı da somut ve ölçülebilirlik sayesinde yeşil yıkama (green washing) önüne geçilecek olması.
Bu ay kısa vadeli sigorta primleri arttı, prim bildirgelerinde artan işveren maliyetini fark edeceksiniz.
Önemli bir finans haberi ise TCMB reeskont kredisi uygulama talimatına ilişkin. Maliye Bakanı’nın açıklamalarından takip ettiğimiz kadarıyla 13 Ocak 2025’te ihracatçıların skor kartlarına göre kredilendirme yapılacak. Tüm ihracatçı firmalar TCMB web sayfasını yakından takip etmeli çünkü Resmî Gazete’de yayımlanmadığı gibi dipnot da eklenmediği için düzenlemenin ne zaman yapıldığına veya başlayacağına ilişkin ipucu yakalamak pek kolay olmuyor.
Merkez Bankası Başkanı’nın Bankanın 93. Kuruluş yıldönümüne denk gelen günde Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı sunum ve konuşmalar da kıymetli ve göz atılması gerekir.
2022’de çıkan Spor Kanunu sonrasında ikincil düzenlemeler yayımlanmaya devam ediyor. Spor şirketlerinin muhasebeleri, tutacakları defterler, Spor Federasyonlarının denetimi derken yakın zamanda spor şirketlerinin Bakanlık denetimi ve bağımsız denetimleri konusunda bir Yönetmelik yayımlandı. İyi haber şu ki bağımsız denetimin ücretini Bakanlık ödeyecek.
Anayasa Mahkemesi vergi konusunda önemli kararlar vermeye devam ediyor. Devam eden bir vergi incelemesi boyunca benzin istasyonunun devredilemeyeceği kuralı ölçülü bulunmadı ve iptal edildi.
Ticaret mevzuatında ise denetimler, ikinci el araç satışında güvenli ödeme sistemleri yanında taşınmaz satışında ilan doğrulama sistemi önemini koruyor. Yeni başlayan bu uygulama yıl başında zorunlu hale gelecek ve doğrulama yapılmadan emlak satışı tarihe karışacak. Bu noktada, enflasyonun önemli bir dinamiği olan taşınmaz fiyatlaması konusunda Devlet daha çok dataya sahip olacak. Umarız fiyatlama davranışları ve rasyonel olmayan beklenti ve yapışkan fiyatlamanın da önüne geçebilecek çareleri tüm kurumlar aramaya devam ederler.
Enflasyon muhasebesi tarafında çalışmalar başladı, uygulanacak oranlar belli oldu, yapılmakta olan yatırımlar ve gayrifaal şirketlerin kapsam dışı kalması gündemde. Son güne bırakmamakta fayda var.
Önce vergi ile başlıyoruz ve her ay olduğu gibi ana başlıklar ve sonra alt başlıklar ile devam ediyoruz.
VERGİ
Yeni bir vergi düzenlemesi Meclis’e geldi.
- 7524 sayılı Kanun yakın zamanda yayımlanmasına rağmen Maliye Bakanı’nın söylemlerinden bu yıl içinde yeni düzenlemelerin yolda olduğunu anladığımızı söylemiştik. Bahşişe, kripto varlık işlemlerine, borsaya, birden fazla taşınmaz satışına vergi gelmesini beklerken hiç beklenmedik konuları içine alan bir Torba Kanun TBMM’ye sunuldu.
- Teklif ile;
- Yapılmakta olan yatırımlara ilişkin harcamalarını tek düzen muhasebe standartları uyarınca “Yapılmakta olan yatırımlar” hesabında izleyen mükelleflerin, enflasyon düzeltmesine tabi tuttukları bu hesaba ilişkin düzeltme farklarını dönem kazancıyla ilişkilendirmemelerinin sağlanması,
- Motor silindir hacmi 100 cm3’ün altında olan motosikletlerle motor gücü 6kW ve altında olan motosikletlerin motorlu taşıtlar vergisi kapsamına alınması,
- Savunma Sanayii Destekleme Fonu’nun kaynaklarının artırılması,
- Belirlenen alanda Organize Sanayi Bölgesi kurulabilmesinin önünün açılması,
- Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun ilgili listelerine askerî amaçlı kullanılanlar hariç olmak üzere insansız hava taşıtlarının, özel tüketim vergisi matrahı 5.000 TL ve üzeri olan kol saatlerinin ve yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncakların eklenmesi amaçlanmaktadır.
- Drone’lardan, 5.000TL’den pahalı olan kol saatlerinden %20 ÖTV alınması, motosikletlerin tamamından MTV alınması, 100 bin TL ve üzeri limiti olan kredi kartlarınızdan 750 TL harç alınması, araç ve taşınmaz satışlarından SSDF alınması ve enflasyon muhasebesinde yapılmakta olan yatırımlar ve devlete ait işletmelerin kapsam dışı kalması söz konusu.
- Yeni ÖTV’ye tabi ürünler neler?
- Özel tüketim vergisinin kapsamına yeni ürünler eklenmektedir. Buna göre insansız hava taşıtlarından (Drone) %20, 5.000TL ve üzerindeki kol saatlerinden %20 ve yalnızca eğlence amacıyla tasarlanmış motorlu uçan oyuncaklardan (Drone) %20 oranında ÖTV alınacaktır. Mevcut uygulamada değerli taştan yapılan saat kayışlarından %20 ÖTV alınıyor, yapılan düzenleme ile kanun yayımlanınca bu saatler de ÖTV’ye tabi olacak. Anlaşılan gelir adaletsizliğinin artması ile İsviçre gibi belli ülkelerden çok ciddi tutarda pahalı saat ithal etmişiz.
- Gelir İdaresi Başkanlığı sosyal medyada yapılan yanlış haberler dolayısıyla bir açıklama yapmıştır. ÖTV listelerinde teknik olarak ana GTİP kodları yayımlanmakta ve daha sonra vergiye tabi ürünler listelenmekte ve karşısından ÖTV oranı yer almaktadır.
- Enflasyon muhasebesinde muafiyet kapsamı genişliyor.
- 2024 yılında vergi etkili olarak başlayan enflasyon muhasebesinde tepkiler üzerine ciro sınırı gelmişti. Bu kez tasfiye ve iflas durumunda olan şirketlerle yatırımlar kapsam dışı kalıyor. Buna göre tasfiye açısından genel kurul kararının tescil edildiği tarih, iflasta ise iflasın açıldığı hesap döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi yapılmayacak. Ayrıca KİT vb devlete ait şirketler de enflasyon muhasebesi yapmayacaklar.
- SSDF’nin kapsamı genişliyor: Fon kapsamına alınan bazı ilave işlemler olacak.
- Beyannamelerden, taşınmaz satışlarından, kredi kartlarından, noter işlemlerinden belli tutarlarda SSDF kesintisi yapılacak. Taşınmaz satışlarında alıcı ve satıcı ayrı ayrı 750TL, ilk defa tescil edilecek araçlarda 3.000TL, ikinci elde 1.500TL, noterlik ücreti alınan diğer tüm işlemlerde 75 TL SSDF uygulanacak.
- Araç alım satımında fon: Araçların tescilinde ilave bir harç alınması gündemde. Uygulama 2025’te başlayacak. Yılın sonuna kadar piyasaya biraz hareket gelebilir.
- Yüksek limitli kartlara ilave katılma payı / vergi: Kredi kartları üzerinden bankaların aldığı aidat benzeri bir tutarı Devlet de almaya başlayacak. 100 bin TL ve üzeri limitli her kart için 750 TL pay ödenecek. * Yıl içinde alınan veya limiti anılan bent kapsamına giren kartlara ait katılma payı, kartın kullanıma açıldığı veya limit artışının yapıldığı ayın hesabına yansıtılır ve bu bent kapsamında ödenir.
- Motosikletlere MTV: Silindir hacmi 100 cm altında olan motosikletler ile motor gücü 6 kW ve altında olan motosikletler de vergi kapsamına alınıyor. Tartışma olmaması için kanun yürürlüğe girdikten sonra alınacak motosikletler söz konusu MTV’ye tabi olacak.
- Kanun Teklifine ilişkin görüşme notlarına ve tutanaklara TBMM web sayfasından ulaşabilirsiniz. Konuyla ilgili gelen tepki ve değerlendirmeler sonrasında Kanun Teklifi görüşmelerinin yeni yıla kalacağı anlaşılıyor.
“Asgari Kurumlar Vergisi” ve “İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamaları” gibi konulara ilişkin önemli düzenlemeler içeren Kurumlar Vergisi Tebliği (Seri No:23) yayımlandı.
- İlgili Tebliğ’e ilişkin daha önce sizler için hazırlamış olduğumuz blog yazılarımızın linkleri aşağıdadır;
- Taslak ile Tebliğ arasındaki farklılıkları gösteren Tabloya ulaşmak için tıklayınız.
- 2025’te uygulaması başlayacak olan asgari kurumlar vergisinden 62 bin kurumlar vergisi mükellefinin etkilenmesi ve ilave 70 milyar TL yıllık gelir etkisi olacağı beklenmektedir.
İş yeri ve konut kiralama işlemleri ile ilgili yapılacak tahsilat ve ödemelerin bankalar üzerinden yapılmasında kapsam genişliyor, cezalar artıyor, aman dikkat!
- Geçen ay Taslak olarak duyurduğumuz Tebliğ ile iş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin tahsilat ve ödemelerin tutar sınırlaması olmaksızın bankalar ve Posta Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsiki zorunlu tutuluyor.
- Diğer yandan Taslakta, bu zorunluluğa uymayanların her birine, her bir işlem için işleme konu tutarın %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası (alt sınırlar mevcuttur.) kesileceği ifade edilmiştir. Söz konusu açıklamaların ve ayrıntılı örneklerin yer aldığı 328 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği 17 Ekim tarihli 32695 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olup aynı gün itibariyle yürürlüğe girmiştir. Taslak ile karşılaştırınca küçük değişiklikler yapıldığı ve Eylül 2024 ayına ilişkin elden ödeme için ceza uygulaması örneğinin değiştirildiği görülmektedir. Anlaşıldığı kadarıyla ceza uygulaması Ekim ayı ve sonrası için uygulanacak olup geçmiş aylar için uygulanmayacaktır.
- Tebliğde yer alan en önemli düzenleme hisseli gayrimenkul kiralamalarına ilişkindir. Buna göre hisseli gayrimenkullerin kiralanmasında, kira bedelinin tamamının kiraya verenlerden birine yatırılması yeterlidir. Vergi açısından tevsik zorunluluğu yerine getirilmiş olmakla birlikte stopaj yapılması gereken durumlar ile hissedarlar arasında anlaşma olup olmadığı yönünden dikkat edilmesi gerekir.
- Ayrıca, ilave edilen bir cümleye göre kişilerin kira ödemelerini; banka şubelerine giderek T.C. kimlik numarası, vergi kimlik numarası, ad soyad/unvan bilgileri ve “kira ödemesi” açıklamasıyla kiraya verenin hesabına yatırması durumunda da tevsik yükümlülüğü yerine getirilmiş sayılır. Eklenen diğer bir fıkraya göre de tevsik yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeni ile adına ceza kesilen mükellefler, 213 sayılı Kanunun 376’ncı maddesinde ve “Uzlaşma” başlıklı Üçüncü Bölümünde yer alan ilgili hükümlerden faydalanabileceklerdir.
- Konuyla ilgili Tebliğe ulaşmak için tıklayınız.
Ülke bazlı raporlamaya ilişkin Transfer Fiyatlandırması Tebliği özel hesap dönemine sahip mükellefler dikkate alınarak güncellenmiştir.
- Konuyla ilgili Transfer Fiyatlandırması Kararında yapılan düzenlemeyi geçen ay size duyurmuştuk. Ayrıntılar için tıklayınız.
- Kararda yapılan değişikliğe paralel olarak Tebliğde güncelleme yapılmış oldu. Böylece hesap dönemi takvim yılı olmayan, özel hesap dönemine tabi şirketler için uyum sağlanmış oldu.
- Tebliğde yapılan değişikliğe göre kapsama giren çok uluslu işletmeler grubu üyeleri tarafından; nihai ana işletme veya vekil işletme olup olmadıkları ve grup adına hangi işletmenin raporlama yapacağı ile hesap dönemi hakkındaki bilgiler, her yıl, raporlanacak hesap döneminin bitimini takip eden altıncı ayın sonuna kadar Ek-5’deki içeriğe ve Dijital Vergi Dairesinde yer alan açıklamalara uygun şekilde “ülke bazlı raporlamaya ilişkin bildirim formu” doldurularak elektronik ortamda Dijital Vergi Dairesi üzerinden verilecektir.
- Ayrıca Tebliğin ülke bazlı raporlamayla ilgili 3’ncü örneğinden sonra yeni bir örnek “Örnek 4 olarak eklenmiştir.
- Örnek 4 - Türkiye’de mukim (ABC) A.Ş.’nin raporlanacak hesap dönemi 1 Mayıs 2023 - 30 Nisan 2024 ve raporlanacak hesap döneminden bir önceki hesap dönemi olan 1 Mayıs 2022 - 30 Nisan 2023 özel hesap döneminde grubun konsolide geliri 800 milyon Avro’dur. (Türkiye’de ülke bazlı raporlama için belirlenen had 750 milyon Avro’dur.) Buna göre, nihai ana işletme olan (ABC) A.Ş.’nin ülke bazlı raporlamaya ilişkin bildirim formunu, raporlanacak hesap döneminin bitimini takip eden altıncı ayın sonuna kadar Dijital Vergi Dairesi üzerinden elektronik ortamda vermesi gerekmektedir. Ayrıca (ABC) A.Ş. tarafından 30 Nisan 2025 günü sonuna kadar ilgili döneme ilişkin ülke bazlı raporlamanın da yapılması gerekmektedir.
Mücbir sebep hali devam eden il ve ilçeler ile ilgili, 7440 sayılı Kanuna göre yapılacak başvuru ve ödeme sürelerine ilişkin Tebliğ yayımlandı.
- Özetle Tebliğde, mücbir sebep hali 30/11/2024 tarihinde sona erecek olan il ve ilçelerdeki dairelere, anılan Kanun kapsamında 28/02/2025 tarihine kadar başvuru yapılabileceği, birinci taksitin (peşin ödeme dâhil) 02/04/2025 tarihine kadar, ikinci taksitin 30/04/2025 tarihine kadar (bu tarihler dâhil), diğer taksitlerin ise takip eden aylarda ödenmesi gerektiği yönünde açıklamalara yer verilmiştir.
- İlgili Tebliğ’e ulaşmak için tıklayınız.
Önemli KDV Tebliğ Taslağı yayımlanmadan web sayfasından kaldırıldı
- 7524 sayılı Vergi Kanunu ile gelen düzenlemeler dahil KDV konusunda önemli bir tebliğ taslağı duyurulmuştu. Konuyu yakından takip edip incelemiştik. Fakat anılan Tebliğ Taslağı yerine herhangi bir açıklama konulmadan GİB web sayfasından kaldırılmıştır.
- Bu Tebliğle yapılan düzenlemeleri de “Torba Kanun’un KDV Boyutu Tebliğ Taslağı ile Gündemde” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Enflasyon düzeltmesi işlemlerinde kullanılacak “Ortalama Ticari Kredi Faiz Oranlarına” ilişkin Sirküler yayımlandı.
- Sirkülerde enflasyon düzeltmesi işlemlerinde kullanılacak 2024/Temmuz (%64,06), 2024/Ağustos (%62,67) ve 2024/Eylül (%62,02) aylarına ait ortalama ticari kredi faiz oranları açıklanmıştır.
Üçüncü geçici vergi dönemine ilişkin “Yeniden Değerleme Oranı” belli oldu.
- Yayımlanan Sirküler ile 2024 yılı üçüncü geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı %34,14 olarak tespit edilmiştir.
SGK & İSTİHDAM
Çalışma izni değerlendirme kriterleri güncellenmiştir.
- Belirlenen istihdam ve mali kriterler sektörlere göre uygulanan asgari ücret esasları değiştirilmiştir.
- Yabancı çalıştıracak işletmelerin ödenmiş sermayelerinin en az 500bin TL olması gerekir.
- Ayrıca bazı özellikli sektörlerde istihdam ve mali kriterlerden muafiyet sağlanmıştır.
- Güncellenen kriterler için tıklayınız.
- Yabancıların çalışma izni başvurularına ilişkin sistem güncellenmiştir. Kılavuza ulaşmak için tıklayınız.
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, %2’den %2,25 oranına yükseltilmiştir.
- Bu düzenleme 2024 yılı Eylül ayı beyannamesi bildirgesi ile birlikte geçerli olacaktır. Bu durum işverenlerin personel çalıştırma maliyetini arttırmaktadır. Asgari ücret alan bir kişi için artan maliyet tutarı 50 TL olacaktır.
- Meclise sunulan düzenleyici etki analizine göre kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %2,25 olarak belirlenmesi SGK’nın kısa vadeli sigorta kolları prim gelirlerinde yaklaşık %12,5 artış sağlayabilecektir. 2024/Mart ayı verilerine göre kısa vadeli sigorta kollarına tabi olup prim oranı %2 olan 18.225.229 sigortalı bulunmaktadır. %2 olan kısa vadeli sigorta prim oranının %2,25 olması halinde tüm sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üzerinden bildirildiği varsayımı altında prim gelirlerinde aylık 911 milyon TL, beş aylık yaklaşık 4,6 Milyar TL ve bir yıllık süreçte ise yaklaşık 10,9 milyar artış olması öngörülmektedir.
"Mücbir Sebep Kapsamında Ertelenen Sosyal Güvenlik Kurumu Alacaklarının 6183 Sayılı Kanun’un 48 inci Maddesine Göre Tecil ve Taksitlendirilmesinin Usul ve Esasları"nda bazı değişiklikler yapılmıştır.
- 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamındaki tecil taleplerinde, talep tarihinden önce bozulan tecil sayısı araştırmasında talebin reddini gerektiren üç olan bozma işlemi, 01.01.2025 tarihinden itibaren iki olarak uygulanacaktır.
- Buna göre 01.01.2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, tecil talebinde bulunan borçluların talepte bulundukları yıl ve önceki iki takvim yılı içinde, iki defa 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesi kapsamındaki tecil işleminin bozulmuş olması durumunda söz konusu borç ödenmediği sürece tecil talepleri kabul edilmeyecektir. Ancak yeni tecil talebinde bulunan borçlunun, daha önce bozulmuş olan tecil işlemine konu borçları ödenmiş ise bu tecil işlemi bozulmuş olarak değerlendirilmeyecektir. Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
E-UYGULAMALAR
Yeni nesil ÖKC konusunda Tebliğ yayımlandı.
- Belirli had ve şartları taşımaları ve e-Defter ve e-Belge uygulamalarına dâhil olma koşuluyla yeni nesil ödeme kaydedici cihaz muafiyetinden yararlanma imkânı olan mükellefler için 2017 yılında belirlenen hadler yeniden belirlenerek güncellenmiş ve bunların her yıl yeniden değerleme oranında artırılması öngörülmüştür.
- YN-ÖKC tebliği bu Teknik zorunlulukları ve muaf olanları belirlerken, rakamsal hacmi yüksek olup, çok sayıda YN-ÖKC kullanan firmalara e-defter ve e-arşiv/e-fatura tam kullanım şartıyla YN-ÖKC muafiyeti veriyor. Tebliğde yer alan rakamlar,
- 110 milyon TL ciro (gayrisafi iş hasılatı)
- 110 milyon TL aktif toplamı
- 11 milyon TL öz sermaye veya özkaynak toplamı
- Yukarıda yer alan koşullardan en az ikisini sağlıyorsa ve
- 50’den fazla YN-ÖKC kullanıyorsa ve
- e-belge ve e-defter kullanıyorsa, GİB’e başvurup YN-ÖKC kullanımından muaf tutulabilir. Genelde bu firmalar, çok şubeli veya çok POS/ÖKC işlemi olan perakende firmaları olabilir.
- Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan yapılan işlemlerin Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilmesine ilişkin usuller netleştirilmiştir.
- Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar ile satış uygulama yazılımları arasındaki entegrasyona ilişkin sorumluluklar net olarak belirlendi, sorumluluklarını yerine getirmeyenlere uygulanacak cezalara ilişkin hususlar düzenlenmiştir.
Kamu e-Fatura Teknik Kılavuzu güncellendi.
- Kılavuzda Hazine ve Maliye Bakanlığınca geliştirilen uygulamalar üzerinde işlem tesis eden kamu idarelerinin aldığı ve düzenlediği e-Faturalara ilişkin genel işleyiş ve ilave kurallar hakkında bilgiler yer almaktadır.
- Kılavuza ulaşmak için tıklayınız.
Adi Ortaklık İşe Başlama Bildirimi, İş Ortaklığı İşe Başlama Bildirimi ve Ortaklık Taleplerim Hizmetleri Dijital Vergi Dairesine aktarıldı.
- 1 Ekim 2024 tarihinden itibaren Ortaklık İşlemleri menüsü aracılığıyla adi ortaklığı ve iş ortaklığı başlama bildirimleri elektronik ortamda saklanabilir ilgili birime iletilebilir. Ortaklık taleplerim menüsü aracılığıyla adi ortaklık ve iş ortaklığına ilişkin işe başlama bildirimi taleplerinin onaylanması veya yeniden başlatma işlemleri gerçekleştirebilecektir.
- Ayrıca İnteraktif Vergi Dairesinde onay süreci devam eden “Adi Ortaklık ve İş Ortaklığı İşe Başlama” bildirimleri 15.10.2024 tarihine kadar onaylanması için “Adi Ortaklık /İş Ortaklığı İşe Başlama Taleplerim” listesi İnteraktif Vergi Dairesinde hizmete sunulmaya devam edecektir. Ayrıntılar için tıklayınız.
TEŞVİK & AR-GE
%3 fon ayırma zorunluluğunuz varsa yıl sonuna kadar bekletmeyin!
- Ar-Ge ve tasarım merkezleri ile teknokent firmalarının yıllık olarak yararlandıkları vergi avantajlarından dolayı bir yatırım yükümlülükleri bulunmaktadır.
- 2023 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde Ar-Ge Kanunu kapsamında yararlanılan indirim tutarı veya 4691 sayılı Kanun kapsamında yararlanılan istisna tutarı 000.000 Türk lirası ve üzerinde olan mükellefler tarafından bu tutarın %3’ü (100 milyon Türk Lirası ile sınırlıdır) pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu tutarın geçici hesabın oluşturulduğu yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortakları veya kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması ya da bu tutarda girişim sermayesi yatırım fonu alınması şarttır.
- Konuyla ilgili detaylar için şirketimiz vergi ve teşvik uzmanlarına ulaşabilirsiniz. Farklı yatırım tercihleri ve risk iştahlarına göre alternatifler için bize başvurabilirsiniz. Sizleri tanıdığımız ve bildiğimiz fonlara yönlendirmek isteriz.
- İlgili blog yazımıza ulaşmak için tıklayınız.
FİNANS & PARA
TL ile yapılabilecek sözleşme kapsamına yeni bir tür eklenmiştir.
- 2018’de çıkarılan Karar ve Tebliğ ile başlayan uygulama son yıllarda döviz / TL arasında TL lehine bir dengelenme olduğu için piyasada karşılığı pek bulunmayabilir. Ancak, yine de mevzuat uygulaması devam etmekte nadiren güncelleme yapılmaktadır. En son Şubat ayında bir düzenleme yapılmıştı. Detayları Şubat bültenimizde
- 8 Ekim tarihinde yayımlanan tebliğ değişikliğine göre, Tıbbi Cihaz Yönetmeliği ve 2/6/2021 tarihli ve 31499 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İn Vitro Tanı Amaçlı Tıbbi Cihaz Yönetmeliği uyarınca atanmış Türkiye’de yerleşik onaylanmış kuruluşların imalatçı firmalarla anılan yönetmelikler kapsamında akdettiği hizmet sözleşmelerini ve Türkiye’de yerleşik kişilerle yaptıkları iş sözleşmelerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak akdetmeleri mümkündür.
- 2018’den beri yapılan uygulamada dönemsel olarak kapsam genişletilmiş olup tüm detaylara blog yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Merkez Bankası Başkanı TBMM’de sunum yapmıştır.
- TCMB Başkanı Fatih Karahan, Banka’nın kuruluşunun 93. yılına denk gelen 3 Ekim 2024 günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunum yapmış ve verimli bir soru cevap olmuştur. Görüşmeye ilişkin tüm içeriği Komisyonun web sayfasından takip edebilirsiniz.
TİCARİ DÜZENLEMELER
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun değişikliği Meclis Genel Kurulunda.
- Önceki yasama döneminde komisyonda kabul edilen Teklifin Ekim ayı içinde Genel Kurulda görüşülmesi beklenmektedir. Kanun Teklifine ilişkin Komisyon Raporu için tıklayınız. Kanun Teklifi Genel Kurul’da görüşülmeye başlanmış ve ilk yedi maddesi kabul edilmiştir. Görüşmelere 17 Ekim günü saat 14:00’da devam edilecektir.
- Bankacılık mevzuatına uyum sağlanması amacıyla tüketicilere yönelik kredi sözleşmelerinin kurulması ve sona erdirilmesine ilişkin şekil şartı yeniden düzenlenmekte,
- Doğrudan satış sistemine ilişkin hususlar 6502 sayılı Kanun metninde daha detaylı düzenlenerek tarafların hak ve yükümlülükleri belirgin hale getirilmekte,
- Reklam Kurulunca uygulanan mevcut idari para cezaları yeniden düzenlenmek suretiyle ticari reklam ve haksız ticari uygulamalarına ilişkin denetimlerde etkinliğin sağlanması, tüketicilerin yanıltılmasının ve istismar edilmesinin önüne geçilmesi, kamu yararının korunması ve kamu düzeninin sağlanması amaçlanmakta,
- Ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin hükümlerin ihlalinden kaynaklanan idari işlemlere ilişkin dava süreçlerinin neden olacağı kamusal maliyetler ile ihlalin ve sürecin hızlı ve kesin bir şekilde sonlandırılması sayesinde elde edilecek kamusal faydalar dikkate alınarak, uzlaşma müessesesinin ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin hükümler için de uygulanmasına imkân tanınmakta ve
- Yurt içinde yerleşik pazar yerlerinin rekabet gücünün artırılarak yurt dışı menşeili pazar yerlerine karşı korunması, istihdam seviyesinin artırılması ve ihracat artışına hız kazandırılarak daha çok işletmenin ihracata yönelmesinin sağlanması amacıyla destekleyici tedbirler alınması öngörülmektedir.
- 6563 sayılı Kanun ile elektronik ticaret konusunda yapılan ciro hacmine göre artan oranlı yüksek tutarlı bir lisans ücreti ödeme zorunluluğu getirilmişti. Uygulamaya ilişkin tüm detaylar için tıklayınız.
- Anayasa Mahkemesi çok yüksek tutarlı bu lisans ücretleri için Anayasa’ya aykırı olmadıklarına karar vermişti. Konuyla ilgili karar detaylarına linkten ulaşabilirsiniz.
Taşınmaz satışlarında ilan doğrulama başladı, zorunluluk ise 2025’te.
- Taşınmaz satış işlemlerinde ilan doğrulama konusu uzun zamandır gündemde.
- Yetki doğrulaması uygulaması ile ilan platformlarındaki emlak ilanları sadece taşınmaz sahibi, taşınmaz sahibinin birinci ve ikinci derece kan hısımları veya eşi ile taşınmaz sahibince yetkilendirilen yetki belgeli emlak işletmelerince verilebilecektir. Yetki belgesi bulunmayan emlak işletmelerince ilan girişi yapılamayacaktır.
- Bu Sistem ile birlikte ilan platformlarında yer alan sahte ilanların, ilan kirliliğinin, tüketici mağduriyetlerinin, yetki belgesiz ve kayıt dışı emlakçılık faaliyetlerinin önlenmesi amaçlanmaktadır.
- Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre EİDS yetki doğrulama uygulamasında 15 Eylül - 31 Aralık 2024 arasında bir geçiş süreci yaşanacaktır. Bu süreçte doğrulama olmaksızın da ilan verilebilmesi mümkün olacak ancak yetki doğrulaması yapılmış ilanlarda EİDS Logosu yer alacaktır. 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla ise yetki doğrulaması yapılmaksızın ilan verilemeyecek şekilde uygulama tamamen devreye alınacaktır.
Reklam Kurulu - 10 Ekim 2024 tarihi itibariyle bu yıl 1542 aldatıcı reklama erişim sınırlaması ve 204 Milyon TL ceza uygulaması yapılmıştır.
- Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu tarafından 8 Ekim 2024 tarihinde gerçekleştirilen 350 sayılı toplantıda, tüketicileri aldatan, yanıltan, tecrübe ve bilgi eksikliklerini istismar eden reklamlar ile haksız ticari uygulamalar incelenmiştir. Detaylar için tıklayınız.
İKLİM VE ÇEVRE
Türkiye Yeşil Taksonomi Yönetmelik Taslağı duyurulmuştur.
- Taslaklara ilişkin tüm detaylara İklim Değişikliği Başkanlığı’nın web sayfasından ulaşabilirsiniz.
- Türkiye Yeşil Taksonomisi, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum, kaynakların etkin kullanımı ve kirliliğin önlenmesi gibi alanlara yönelik yatırım ve faaliyetler için açık ilkeler ve kriterler belirlemektedir.
- Yeşil Mutabakat Eylem Planı çerçevesinde, ulusal bir yeşil taksonomi mevzuatının hazırlanması görevi doğrultusunda İklim Değişikliği Başkanlığı, hangi yatırımların çevresel açıdan sürdürülebilir olduğunu belirleyen ve buna yönelik ortak bir dil ve net tanımlar ile rehberlik sunan ulusal yeşil taksonomi mevzuatı ve teknik tarama kriterlerini hazırlamıştır.
- Finansman ekosisteminin geliştirilmesi, uluslararası yeşil finansmandan daha fazla pay alabilmek için önemlidir. Bu süreçte, yatırımların ve ekonomik faaliyetlerin çevreye uyumlu olup olmadığını ve iklim değişikliğiyle mücadeleye veya uyum çabalarına katkı sağlayıp sağlamadığını tanımlayacak ortak bir dil ve değerlendirme kriterleri belirlemek giderek daha da önemli hale gelmektedir.
- Taksonomi kapsamında 17 ana sektör ve bunların altında ise alt faaliyetler yer almaktadır.
- Raporlamanın 2027 yılında başlaması bekleniyor.
Yeşil mutabakat konusunda önemli bir kaynak Ticaret Bakanlığı olup güncel gelişmeleri web sayfasından takip edebilirsiniz.
DIŞ TİCARET
Ukrayna – Türkiye Serbest Ticaret Anlaşması onaylanmıştır.
Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki turizm faaliyetlerine ilişkin TCMB tarafından önemli bir düzenleme yapıldı.
- Turizm müesseseleri ile seyahat acentelerinin yurt içindeki turizm faaliyetleri sırasında yaptıkları döviz karşılığı hizmet satışları karşılığındaki bedellerin yurt dışından verilmiş yabancı kredi kartları ile tahsil edilmesi halinde, karttan ödemenin yapıldığı POS cihazını veren bankadan alınacak bir yazı, eğer belirli şartları sağlıyorsa “Vergi Resim ve Harç İstisnası Belgesi (VRHİB) Taahhüdü” yerine geçebilecektir.
- Detaylı bilgi için tıklayınız. (Sayfa: 22)
İhracat ve döviz kazandırıcı hizmetlerde reeskont kredisi uygulamasında 13 Ocak 2025’te yeni bir dönem başlıyor.
- TCMB tarafından yayımlanan Uygulama Talimatı önemli düzenlemeler içeriyor.
- Buna göre ihracatçı skoru uygulaması ile krediye ulaşımın kolaylaşacağı anlaşılıyor.
- İhracatçı skoru, firmalarca beyan edilecek Talimata ekli Ek-6/B’deki “İhracatçı Skoru Beyan Formu”nda yer alan veriler ve Ek-6/A’da yer alan “İhracatçı Skoru Hesaplama Ölçütleri” esas alınarak aracı bankalar tarafından hesaplanır. Hesaplama yöntemine ilişkin teknik ayrıntılar ve açıklamalar Merkez Bankasınca bankalara elektronik ortamda ayrıca iletilir. Talimatta sayılan firmalara ise bu şartlara bakılmaksızın kredi kullandırılır.
- Talimatın tamamına ulaşmak için tıklayınız.
DİĞER MEVZUAT
Anonim ve Limited Şirketlerin kuruluş ve sermaye artırımı işlemlerinde ödenen Rekabet Kurumu payı ödeme prosedürü değişti!
- 1 Ekim 2024 tarihinden itibaren kurulacak anonim ve limited şirketlerin kuruluş veya sermayenin artırılması durumunda on binde dördü (Kurum Payı), MERSİS ara yüzü aracılığıyla HTS (Harç Takip Sistemi) üzerinden tahsil edilecektir.
- İlgili tahsilat işlemi akabinde HTS tarafından makbuz düzenlenecek, kuruluş ve sermaye artırımı işlemlerinin yürütülmesinde bu makbuz esas alınacaktır. Ticaret Sicil Müdürlükleri tescil için yapılan başvurularda bu makbuzu talep edecektir.
- Detaylı bilgi için tıklayınız.
Spor Kulüpleri, Spor Anonim Şirketleri ve Üst Kuruluşların Denetimi Hakkında Yönetmelik yayımlandı.
- Yeni Spor Kanunu’na ilişkin detayları sizin için Blog yazımızda özetlemiştik.
- Ayrıca Spor Federasyonları Yönetmeliği hakkındaki ayrıntılara da linkten ulaşabilirsiniz.
- Kanun ile gelen düzenlemeleri hatırlamak gerekirse;
- Spor faaliyetlerinde bulunmak üzere hem bir spor kulübüne bağlı şekilde hem de spor kulübünden ayrı olarak spor anonim şirketi kurulabilmesi imkânı getirilmesi;
- Spor kulüplerinin ve spor anonim şirketlerinin yapılarına uygun olarak organlarının, gelirlerinin ve giderlerinin belirlenmesi ile mali açıdan güçlendirilmeleri;
- Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerine denk bütçe zorunluluğu getirilmesi;
- Spor kulüplerinin organlarında aranacak şartlar, denetlenmeleri, tesisleri, işletme ve defterleri, hesap ve işlemleri, borçlanmaları, alacaklarının temliki, spor eğitimi çalışmaları ile spor faaliyetlerinin düzenlenmesi;
- Spor kulüplerine kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak olan yardımların esaslarının belirlenmesi;
- Spor kulüplerinin kamu yararına çalışma statülerinin düzenlenmesi;
- Spor kulüplerinde yönetim, denetim ve disiplin kurulu üyesi olabilmek için belirli suçlardan mahkûm olmama şartının getirilmesi;
- Spor kulüplerinin tüzüklerinde, kulüp üyeliğini hukuka aykırı şekilde sınırlayacak hükümlere yer verilememesi;
- Spor kulüplerinin birleşmeleri ve mal varlıklarının devri ile ilgili düzenleme yapılması;
- Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerine getirilen mali kısıtlamaların etkin şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla temlik veya borçlanma oranının aşılması ile belirli kişilere hak ve alacakların devredilmesinin suç olarak düzenlenmesi ve bunların cezai müeyyidelerinin belirtilmesi ve,
- Türkiye Futbol Federasyonu tarafından uygulamaya konulan takım harcama limitinin yasal dayanağının oluşturulmasıyla
- Spor federasyonlarına ilişkin bütçe ve harcama ilkeleri ile federasyon yöneticilerinin hukuki ve cezai sorumluluklarına ilişkin düzenlemeler yapılması amaçlanmıştır.
- Yönetmeliğin amacı; spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından denetimi ile spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından beyanname düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
- Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların; ilgili mevzuat, tüzük ve esas sözleşmelerinde gösterilen amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterip göstermedikleri, defterlerini ve kayıtlarını mevzuata uygun olarak tutup tutmadıkları başta olmak üzere, idari ve mali her türlü işlem ve faaliyetleri Bakanlık denetimine tabidir.
- Denetim sırasında, uzmanlık veya teknik bilgi gerektiren durumlarda denetim elemanının talebi üzerine bilirkişi görevlendirilebilir.
- Bakanlık, belirlediği liglerde faaliyette bulunan spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin mali durumunu ve kâr-zarar hesaplarını, yıllık dönemler halinde, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bir bağımsız denetim kuruluşuna denetlettirmek suretiyle de denetimi gerçekleştirebilir. Bu denetimin giderleri Bakanlık tarafından karşılanır. Spor anonim şirketinin Türk Ticaret Kanunu’nun 397’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca denetime tabi olması durumunda, anılan madde kapsamında yapılacak bağımsız denetim, bu fıkra uyarınca yapılacak bağımsız denetim olarak kabul edilebilir. Bu durumda birinci fıkra hükmü uygulanmaz.
- Beş yıl içinde aynı spor kulübü veya spor anonim şirketi için toplam üç yıl denetçi olarak seçilen denetçi iki yıl geçmedikçe denetçi olarak yeniden seçilemez. Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu söz konusu süreleri kısaltmaya yetkilidir.
- Yıllık Beyanname Verilmesi: Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, yıl sonu itibarıyla veya en yüksek harcamaya sahip olan spor dalındaki müsabakaların yapıldığı döneme göre gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını ve kâr-zarar ve bilanço hesaplarını düzenleyecekleri beyanname ile her yıl hesap dönemi bitiminden itibaren en geç üç ay içinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür.
- Üst kuruluşlar, gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını ve kâr-zarar ve bilanço hesaplarını düzenleyecekleri beyanname ile her takvim yılının sona ermesinden itibaren en geç üç ay içinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür. Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından düzenlenecek beyannamelerin şekli ve içeriği Bakanlık tarafından belirlenir ve beyanname örnekleri Bakanlık internet sitesinde yayımlanır.
- Son olarak, Spor Kulüpleri Tarafından Tutulacak Defter ve Kayıtlar Hakkında Yönetmelikle ilgili bilgilere spor kulüplerinin birleşmesi ve mal varlığı devirlerinin nasıl yapılacağına ilişkin hazırlanan Yönetmelik ile ilgili ayrıntılara linkten ulaşabilirsiniz.
Anayasa Mahkemesi petrol piyasasında faaliyet gösteren firmalara uygulanan bir yaptırımı ölçüsüz bularak Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetmiştir.
- Petrol Piyasası Kanunu’nun 20’nci maddesine yer alan vergi kaçakçılığı suçu kapsamında vergi incelemesi sonuçlanana kadar bu tesis için başka bir kişiye lisans verilmesini yasaklamıştı. Mahkeme bu hükmü çeşitli açılardan değerlendirmiştir.
- Buna göre sınırlamanın orantılı olup olmadığı da ortaya konulmalıdır. Kural uyarınca aynı tesiste başka bir gerçek veya tüzel kişiye lisans verilmemesi tedbirinin vergi incelemesi sonuçlanıncaya kadar kategorik olarak devam etmesi öngörülmektedir. 5015 sayılı Kanun’da kuralla öngörülen tedbirin vergi incelemesi aşamasında gözden geçirilmesine imkân tanıyan bir düzenleme bulunmamaktadır. Diğer bir ifadeyle vergi incelemesi aşamasında değişen şartlara göre anılan tedbirin devam etmesinin gerekli olup olmadığı yönünde yetkili makamlara bir değerlendirme yapma imkânı tanınmadığı gibi tedbire muhatap olan taraflara da tedbirin gözden geçirilmesi hususunda talepte bulunma hakkı sağlanmamaktadır. Bu itibarla kuralın kişilere aşırı bir külfet yüklediği, kamu zararının önlenmesi yönündekindeki amaç ile teşebbüs özgürlüğüne getirilen sınırlama arasındaki makul dengenin bozulmasına neden olduğu anlaşılmaktadır.
- Mahkeme, hükmü 9 ay sonra yürürlüğe girecek şekilde iptal etmiştir.
2023/31 Sayılı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Primlerine İlişkin Genelgede Değişiklik yapıldı.
- 2024 yılı ekim ayında araç grubu ve kullanım türüne göre uygulanan azami primler, 2024 yılı Kasım ayı için %2,5 artırılarak uygulanacaktır. Genelge 01.11.2024 tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Detaylar için tıklayınız.
Deniz Araçları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimat Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ yayımlandı. Tebliğe göre;
- İlgili ruhsatta yaz ve kış için farklı yolcu sayıları belirtilmiş ise, bunlardan büyük olan dikkate alınacaktır.
- Poliçe düzenlenirken teminat tutarlarının hesaplanmasında yolcu taşıyan gemiler için yolcu kapasitesi, araç taşıyan gemiler için araç kapasitesi hem araç hem yolcu taşıyan gemiler için ise teminat tutarı yüksek olan dikkate alınacaktır.
- Ayrıntılar için tıklayınız.
Her ay keyifle kaleme aldığımız bültenlerle karar verici mali işler yöneticilerinin hayatlarını bir miktar kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Önerileriniz, yazılarınız, konular hakkında değerli görüşlerinizi duyurmak istiyoruz. Katkı veren, okuyan, doğru bilgiye zamanında ulaşmak isteyen herkese şükranlarımızı sunarız.
Sevgi & Saygılarımızla,
Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy
PDF İndir