2024-56 / Asgari Kurumlar Vergisi Tebliğ Taslağı Hazır!
7524 sayılı Vergi Kanunu’nu yakından takip edip sizin için özetlemiştik. Konuyla ilgili kısa bir
özete ve
webinar notlarına ulaşmak için tıklayınız.
Bu Kanun ile çok sayıda düzenleme geldiği için, Gelir Vergisi, KDV ve Kurumlar Vergisiyle ilgili tebliğler hazırlanmış ve taslak olarak duyurulmuştur.
Pillar II (Sütun II) olarak da bilinen küresel asgari kurumlar vergisi konusunda ise çok geniş, sayfa sayısı bir hayli fazla bir Tebliğ Taslağının hazır olduğunu biliyoruz, onu da merakla bekliyoruz.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan “
Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Taslağı” 7524 sayılı Kanun dahil son 3 yıl içinde çıkarılan 7 Torba Kanun ile getirilen önemli düzenlemeleri açıklamakta, bazı rakam ve tarihleri güncellemektedir. Ayrıca, uygulayıcılar için öneminden dolayı mevcut Tebliğ metnine işlenmiş metin olarak da
yayımlanmıştır. Gelir İdaresine bu konuda teşekkür ediyoruz.
Bu yazımızda ise Tebliğde yer alan önemli konulardan; serbest bölgelerde uygulanan kurumlar vergisi istisnası, imalat, ihracat kazançlarında uygulanan bir ve beş puan kurumlar vergisi indirimi, yeni bir uygulama olan yatırıma teşvikte belli şartlarla terkin yolu ile yararlanılması ve bu yılın en önemli gündemi olmaya aday olan “yurt içi asgari kurumlar vergisi” konularını özetledik.
A. Serbest bölgelerde uygulanan kurumlar vergisi istisnası bölümünde değişiklikler yapılmıştır.
- 7524 sayılı Kanunla, Serbest Bölgeler Kanunu’nun geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde değişiklik yapılmıştır. Buna göre, 1/1/2025 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin yalnızca yurt dışına satışından elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden istisna edilerek, imal edilen ürünlerin yurt içine satışı istisna kapsamından çıkarılmıştır.
- Dolayısıyla, serbest bölgelerde imal edilen ürünlerin 1/1/2025 tarihinden itibaren yurt içine satışından elde edilen kazançlara kurumlar vergisi istisnası uygulanmayacaktır.
- Serbest bölgede üretim faaliyetinde bulunan üretici firmaların ürünlerini, aynı veya başka bir serbest bölgede faaliyette bulunan ihracatçılara, yurt dışına satılması kaydıyla teslim etmeleri de yurt dışına satış olarak değerlendirilecektir.
- Bu şekilde ihracat kaydıyla yapılan teslimlerde, üretici firmalar istisnadan yararlanacağından, ihracatı gerçekleştiren firmaların istisnadan yararlanması mümkün değildir.
- Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi ise zorunludur. Bu sürede ihraç edilmemesi halinde, bu mallara ilişkin yurt dışı satış gerçekleşmemiş olarak değerlendirilir.
- Tebliğe konuya ilişkin bir örnek eklenmiştir:
- Serbest bölgede imalat faaliyeti ile uğraşan (A) A.Ş., 2025 hesap döneminde imal ettiği ürünlerin yurt içine satışından 1.000.000 TL, yurt dışına satışından ise 2.000.000 TL kazanç elde etmiştir. (A) A.Ş.’nin imal ettiği ürünlerin yurt dışına satışından elde ettiği 2.000.000 TL istisna kapsamında değerlendirilecek, yurt içine satışından elde ettiği 1.000.000 TL ise istisna kapsamında olmayacaktır.
B. Tebliğe “Hak kazanılan yatırıma katkı tutarından diğer vergi borçlarından terkin yoluyla yararlanılması” başlıklı bir bölüm eklenmektedir.
- Tebliğe eklenen yeni bir bölüm ile Kanunun 32/A maddesi ile hak edilen yatırıma katkı tutarının tamamından kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılamaması durumunda diğer vergi borçlarına terkin edilmesi uygulaması hususunda açıklama getirmiştir.
- Terkin edilebilecek tutar;
- Hak edilen yatırıma katkı tutarından indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla ve
- İlgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın %10'undan fazla olamayacaktır.
- Yatırım teşvik belgesi bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilecektir.
- Örneğin, 600.000 TL yatırıma katkı tutarı hak etmiş olan mükellef kurumlar vergisi beyannamesinde yalnızca 125.000 TL yatırıma katkı tutarından yararlanmış olsun.
- İlk sınır olan yatırıma katkı tutarının %10’unu (600.000 * %10) ve
- İkinci sınır olan, hak kazanılan yatırıma katkı tutarından yararlanılan yatırıma katkı tutarının çıkarılarak ikiye bölünmesi [(600.000-125.000) / 2] ile bulunacak tutarı geçmemesi koşulu ile diğer vergi borçlarından terkin talep edebilecektir.
- Konuya ilişkin detaylı örnek için tebliğ taslağını inceleyebilirsiniz.
C. Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulamasına tebliğ ile açıklamalar getirilmiştir.
- 7524 sayılı Kanun’da en tartışmalı ve ihtilaflı konulardan bir tanesinin “yurt içi asgari kurumlar vergisi” olacağı açık. Geçmiş yıllar zararlarından da vergi hesaplanmasını öngören bu kanun düzenlemesi uygulayıcıları ikiye bölmüş durumda. Önceki uygulamalarda da Maliye Bakanlığı kanunda açık bir belirleme olmamasına rağmen, geçmiş yıl zararlarının da asgari kurumlar vergisi matrahına dahil edildiğini açıklamış ve konu Mahkemeye taşınmıştı. Bakalım bu sefer süreç nasıl işleyecek, bekleyip göreceğiz.
- Tebliğin ayrıntılarına bakmak gerekirse kanun maddesinde yer alan kurum kazancı ibaresinin, hesap dönemi sonundaki ticari bilanço kârına veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutar olduğu,
- Enflasyon düzeltmesi uygulanan dönemlerde asgari kurumlar vergisi hesabında enflasyon düzeltmeli değerlerin dikkate alınacağı,
- En az %20 oranında halka arz eden kurumlar, ihracat yapan kurumlar, imalat yapan kurumlar ve indirimli kurumlar vergisi (32/A) nedeniyle alınmayan vergilerin hesaplanan asgari kurumlar vergisinden düşülebileceği,
- Tasfiye, birleşme, devir ve tam bölünme işlemleri nedeniyle verilmiş olan beyannamelerde de asgari kurumlar vergisi hesaplanması gerektiği,
- Kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer indirimler” veya “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında gösterilmekle birlikte, mahiyet itibarıyla indirim veya istisna kapsamında olmayıp, daha çok vergi matrahının doğru hesaplanması amacıyla beyannamenin bu satırlarına yazılan (Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile Vergi Usul Kanunu hükümleri arasındaki değerleme farkları, örtülü sermaye kabul edilen borçlanmalarda borç alan kurum nezdinde Türk Lirası’nın değer kazanması sonucu oluşan kur farkı gelirleri, kıdem tazminatı karşılığı iptali, vergi borçlarına mahsup edilen ve gelir olarak dikkate alınan 193 sayılı Kanunun mükerrer 121 inci maddesi kapsamındaki indirim hakkı gibi) tutarlar üzerinden asgari kurumlar vergisi hesaplanmayacağı,
- Yürürlükte bulunan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları kapsamında, vergilendirme hakkının ilgili ülkede bulunması nedeniyle Türkiye’nin vergi alma hakkı olmadığı veya söz konusu kazançların Türkiye’de istisna edilmesi gerektiği durumlarda, elde edilen ve kurum kazancına dâhil edilerek beyannamenin “Diğer indirimler” ile “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında matrahtan indirim konusu yapılan tutarların asgari kurumlar vergisinin kapsamına girmeyeceği,
- Hesaplanan asgari vergiden hesap dönemine ilişkin tevkif suretiyle ödenen kurumlar vergisi ile ödenen geçici vergilerin mahsup edilebileceği,
- Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121’inci maddesi kapsamında vergi indirimi hakkı bulunanların, hesaplanan asgari kurumlar vergisi için de bu haklarını kullanabileceği,
- Ayrıca, yürürlükte bulunan ikili veya çok taraflı diğer uluslararası anlaşmalar uyarınca, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançların da kapsamda olmadığı konusu örnek üzerinde açıklanmıştır.
- Tebliğ taslağı ile asgari vergi hesabında, geçmiş yıl zararlarının kurum kazancından düşülemeyeceği konusuna açıklık getirilmiştir.
- Konuya ilişkin örnekler için tebliğ taslağını inceleyebilirsiniz. Tebliğde bu konuyla ilgili olan 8 örnek incelendiğinde, ticari bilanço karı, KKEG ve istisnalar dikkate alınarak hesaplanan normal ve asgari kurumlar vergisi hesaplamaları karşılaştırmalı tablo olarak yer almaktadır. Bazı örneklerde normal kurumlar vergisi bazılarında asgari kurumlar vergisi daha yüksek çıkmaktadır. Yatırım teşvik belgesi ve 5 puan indirimli ihracat kazancına ilişkin alınmayan vergiler hesaplamada dikkate alınmakta ve asgari kurumlar vergisi bu şekilde hesaplanmaktadır.
- Tebliğin gelen görüş ve öneriler sonrasında yayımlanması planlanmaktadır. 13/9/2024 cuma günü mesai bitimine kadar satli@gelirler.gov.tr elektronik posta adresine görüş ve öneriler iletilebilecektir.
- Asgari kurumlar vergisi hesabında dikkate alınacak/alınmayacak indirim ve istisnalara tablo halinde ulaşmak için tıklayınız.
Tebliği takip edip gelişmeleri sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.
Sevgi & Saygılarımızla,
Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy
PDF İndir
