MENU
Bu yıl gündemimizi meşgul eden konuların başında enflasyon düzeltmesi geliyor. Bağımsız denetime tabi şirketlerde yapılan enflasyon düzeltmesinde oluşacak finansal tablolar ile vergi kanunları çerçevesinde yapılan enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak finansal tablolar farklı olabilir. Sonuçta hem dönem karı hem de geçmiş yıl kâr/zararları farklılaşabilir. Hatta bu yıla özel, vergi beyannamesine iki bilanço eklenecek ve düzeltme öncesi finansallar vergi matrahına esas olacak.
Dönem karının ve varsa geçmiş yıl karlarının dağıtımında ya da yedek akçelerin belirlenmesinde hangi finansal tabloların ve hangi karların dikkate alınacağı konusu belirsizliğini koruyor. İlke bazlı ve korunması gereken paydaş baz alınarak çözülmesi gereken bir konu.
Ticaret Bakanlığı, hazırladığı Tebliğ Taslağı’nda 2023 yılı hesap dönemi finansal tablolarında uygulanacak enflasyon düzeltmesine ilişkin olarak genel kurul ve yönetim organınca esas alınacak finansal tabloların belirlenmesi ve dağıtıma esas alınacak karlar, borca batıklık durumunun tespiti ve sermaye konusunda tereddütlü konuları açıklığa kavuşturmak istiyor.
SPK ve BDDK kapsamındaki şirketler için ise özel düzenlemeler saklıdır.
Esas Alınacak Finansal Tablolar
- Finansal tablolarını KGK tarafından belirlenen standartlara uygun hazırlamak zorunda olan şirketler tarafından Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 88 inci maddesine göre hazırlanan enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar esas alınır.
- Bunun dışındaki şirketlerde Vergi Usul Kanunu’nun geçici 33’üncü maddesi ile 555 Sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümleri uyarınca enflasyon düzeltmesine tabi tutulan finansal tablolar ile enflasyon düzeltmesine tabi tutulmamış olan finansal tablolar birlikte dikkate alınır.
Bu kapsamda;
a) Serbest yedek akçelerden ve dağıtılabilir diğer kaynaklardan zarar mahsubu sonrasında kalan değerlerden kâr payı dağıtımı yapılması, sermaye artırımı ve azaltımı, birleşme, bölünme, tür değişikliği işlemleri ile sermaye kaybı ve borca batık olma durumlarının tespitinde enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar esas alınır.
| -Serbest Yedek Akçelerden ve Dağıtılabilir Diğer Kaynaklardan Zarar Mahsubu Sonrasında Kalan Değerlerden Kâr Payı Dağıtımı | Enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar, esas alınır. |
| -Sermaye Artırımı ve Azaltımı | |
| -Birleşme, Bölünme, Tür Değişikliği | |
| -Sermaye Kaybı | |
| -Borca Batık Olma |
(Madde 4, 2/a)
b) Kanun veya şirket sözleşmesine göre net dönem kârının esas alındığı; kâr ve kazanç payı dağıtımlarında, yedek akçe ayrılmasında, intifa senedi sahiplerine ödeme yapılması ile dönem içerisinde dağıtılmış olan kâr payı avansına ilişkin hesaplamalarda enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tablolar esas alınır.
| Kanun ve Şirket Sözleşmesine Göre Net Dönem Kârının Esas Alındığı; | |
| -Kâr ve Kazanç Payı Dağıtımları | Enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tablolar esas alınır. |
| -Yedek Akçe Ayrılması | |
| -İntifa Senedi Sahiplerine Ödeme Yapılması | |
| -Dönem İçerisinde Dağıtılmış Olan Kâr Payı Avansına İlişkin Hesaplamalarda | |
(Madde 4, 2/b)
- Her iki şirket türünde de dağıtılması öngörülen kâr payı tutarı, VUK hükümlerine göre enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolarda bulunan kâr dağıtımına konu kaynakların toplamını aşamaz. (Bu açıklama, daha önce benzeri firmalar için yapılan az olanı dağıt yaklaşımına benziyor)
Bu açıklamalar çerçevesinde enflasyon düzeltmesi sonucunda zarar meydana gelmesi ve enflasyon düzeltmesi öncesinde finansal tabloda yer alan geçmiş yıl karları veya dönem kârının bu zarar sonucu yok olması halinde, kâr payı dağıtılamayacaktır çıkarımı yapılabilir.
Sermaye
- Şirketin sermayesine ilişkin yapılacak değerlendirmelerde ise ticaret siciline tescil edilmiş olan sermaye tutarı esas alınır. Yani düzeltilen sermaye tutarının tescil edilmesi gerekmiyor. Peki firma bunu isteyebilir mi?
- Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumlu farkları, diğer öz sermaye kalemlerine ilişkin olumlu farklar ile bunların dışında kalan iç kaynakların, zararlar ve olumsuz farkları aşan kısmı ise TTK 462’nci maddesi kapsamında sermayeye ilave edilebilir.
- Enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumsuz farkları ile enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan diğer olumsuz farklar ise genel kurulda alınacak karara istinaden, sermaye azaltımı yoluyla* veya olumlu farklar yahut diğer iç kaynaklarla mahsup edilebilir.
*Sermaye azaltımında yeni gelen vergi uygulamasına dikkat ediniz. Bu konudaki detaylara linklere tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Vergisel Yükümlülükler
Bu Tebliğ hükümleri uyarınca alınacak kararlarda, şirketin ve kârdan pay alacakların vergisel yükümlülüklerine ilişkin ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
İlgili tebliğ taslağına buradan ulaşabilirsiniz.
Ayrıca bu konuda şu içeriklere de göz atmak isteyebilirsiniz:
Sevgi & Saygılarımızla,
Taxia & Taxademy
