2020-122

No          : 2020 – 122

Tarih     : 20 Ekim 2020

Konu     : İşsizlik Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi

TBMM’ye sunulan İstihdam Paketi (Torba Kanun) Neler Getiriyor?

Özü

Uzun zamandır beklenen ve aylardır istişare edilen İstihdam Paketi Torba Kanun olarak TBMM gündemine gelmiştir. Kanunda sadece işçi ve işveren hukuku ile istihdamı artırmaya yönelik tedbir ve hükümler değil, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini ilgilendiren Gelir, Kurumlar ve Katma Değer Vergisi Kanunlarında çok sayıda düzenleme ve değişiklik öngörülmekte ve yurt dışı varlıklar için bir kez daha Varlık Barışı uygulaması planlanmaktadır.

Kurumlar vergisinde %22 yerine düşük oran uygulanması, halka açılanlara geçici de olsa kurumlar vergisi oranında indirim, e-ihracatçı gerçek kişilere gelir vergisi istisnası getirilmesi, evde üretip internetten satanlara vergiden muaf esnaf kapsamında basit bir stopaj usulüyle vergilendirilme imkanı getirilmesi, yeni bir yurt dışı varlık barışı uygulaması, konaklama vergisinin bir kez daha ertelenmesi, GVK geçici 67’nci madde kapsamında yapılan vergileme rejiminin 2025 sonuna kadar uzatılması, at yarışı personelinin gelir vergisi tevkifat uygulamasının devamı, kısa çalışma, nakdi ücret, kadınlara ve gençlere yönelik istihdam teşviklerinin uzatılması, bu konuda ilave olarak gelir ve damga vergisi istisnaları konulması ön plana çıkan başlıklardır.

Kanun teklifinin tamamını gerekçeleriyle beraber okumak için tıklayınız.

https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-3147.pdf

Önemi

Teklifte yer alan düzenlemeler neler? Kısa başlıklarla açıklayacak olursak, bu teklif ile;

• Koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma ve kısa çalışmanın sona ermesini takiben sağlanan normalleşme desteğine ilişkin Cumhurbaşkanına tanınan yetki süresi uzatılmakta ve

• İşsizlik ödeneğinden yararlanan kişilerin işten ayrılmalarını takiben 90 gün içerisinde işe girmeleri ve bu iş yerinde 12 ay süreyle kesintisiz çalışmaları halinde uzun vadeli sigorta primlerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması,

• Normalleşme döneminde işverenler tarafından son 16 aylık dönemdeki en düşük sigortalı sayısına ek olarak istihdam edilecek her bir çalışan için işe alındığı tarihten itibaren fiilen çalıştırılacaklara ücret desteği ve ilave olarak işe alınacaklardan işveren tarafından ücretsiz izne ayrılacaklara nakdi ücret desteği verilmesi,

• İşsizlikle mücadele kapsamında istihdamın korunması ve artırılması amacıyla özel sektör işverenlerine kolaylık ve başta dezavantajlı gruplar olmak üzere işsizlerin istihdam edilmelerinin sağlanması amacıyla 2020 yılı sonuna kadar uygulanacak olan destek ve teşviklerin uygulama sürelerini uzatmak üzere Cumhurbaşkanına yetki verilmesi,

• Esnaf ve Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihinin 31/12/2023 olarak değiştirilmesi sağlanmaktadır.

Ayrıca Kanun Teklifi ile,

• 2021’den itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere evde üretilen malları internetten satanlar için vergi muafiyeti (GVK md.9). İstihdama bağlı olarak %2 veya %4 stopaj (220.000TL yıllık ciroya kadar) Vergiden muaf esnafın satışları hali hazırda KDV’den de istisnadır.
• 2021’den itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere e-ticaretten elde edilen gelire (ciroya göre artan istihdam koşulu şartıyla) uygulanmak üzere %50 gelir vergisi istisnası öngörülmektedir.

• (Bu satışların KDV’ye tabi olması gerekiyor. Bu düzenleme Yeni Ekonomi Programında öngörülen başlıklardan bir tanesidir.)

• Kendi hisse senetlerini alan şirketler için vergisiz kar dağıtımının önüne geçiliyor. (Bu düzenleme, Komisyonda tartışılması beklenen hususlardan bir tanesidir)

• Esnek çalışmanın teşvik edilmesi için gelir ve damga vergisi istisnası getirilmektedir.

• 25 yaş altı ve 50 yaş üstü işçilerle yapılacak çalışma şartları

• 25 yaşın altında olan çalışanlar için daha düşük prim ödeme olanağı sağlanmaktadır.

• Gelir Vergisi Kanunu’nda menkul kıymetler, faiz vb. menkul sermaye iratları vergilemesinin ana omurgasını oluşturan Geçici 67’nci madde uygulaması 2020 sonundan 2025 sonuna uzatılmakta, maddede ilave düzenlemeler yapılmakta ve Cumhurbaşkanına 5 yıl daha uzatma yetkisi verilmektedir.

• Özellikle özel kanunlarında gelir veya kurumlar vergisinden muafiyet getirilen kurum ve fonların, söz konusu muafiyetin gelir vergisi tevkifatını da kapsayıcı bir düzenleme olmadığı sürece bu kapsamda tevkifata tabi olacağı hususu düzenlenmektedir.

• 2021’den başlamak üzere finansal şirketler hariç olmak üzere halka en az + açılan şirketlere 5 yıl boyunca 2 puan indirimli kurumlar vergisi uygulanacaktır.

• Söz konusu indirimle beraber temettü dağıtımında yapılacak bir stopaj oran farklılaştırması da halka açılmayı teşvik edebilecektir.

• Kanun gerekçesine göre temel amaç, halka açıklığı, kaydiliği ve kurumsallaşmayı teşvik etmektir.

• 2021 yılından başlamak üzere kurumlar vergisini 5 puan indirme yetkisi Cumhurbaşkanı'na verilecektir.

• (Bu konuda üretime, sanayiye, pasif nitelikli gelirden ziyade katma değeri yüksek alanlardan elde edilen gelirlerin daha düşük oranlı vergilemeden yararlanmasını ümit ediyoruz. Hali hazırda KOBİ’lerin birleşmesini teşvik eden vergi düzenlemesini birlikte değerlendirdiğimizde ciroya göre bir vergilemeden ziyade orta vadeli belgelerde, sanayi ve strateji ve kalkınma dokümanlarında yer alan türde bir indirim yetkisinin Türk sanayi ve kalkınma perspektifi için çok faydalı bir mesaj olacağı değerlendirilebilir.)

• At yarışlarına katılan atların jokeyleri, jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden + oranında Gelir Vergisi tevkifatı uygulaması 2020 sonundan 2025 sonuna kadar uzatılacaktır.

• UEFA Süper Kupa Finali ve UEFA Şampiyonlar Ligi Finali müsabakalarının Türkiye’de oynanmasına ilişkin olarak öngörülen vergi muafiyetinin 2021 müsabakaları için de geçerli hale getirilmesi sağlanacak, sayılanlara KDV’siz teslim uygulaması 2021 müsabakaları için de geçerli hale getirilecektir.

• Bilindiği gibi 2021 finalleri St. Petersburg yerine İstanbul’da oynanacaktır.

• Dernek veya vakıfların ve sayılan bazı kurumların elde ettiği bazı gelirler nedeniyle iktisadi işletmelerinin oluşmuş sayılmamasına ilişkin geçici düzenleme 2025 yılı sonuna ertelenecektir.

• Bilindiği üzere bu tür gelirleri nedeniyle sayıları toplamda on binleri bulan dernek veya vakıf iktisadi işletme sürprizi ile karşılaşabilmektedir.

• 30 Haziran 2021 tarihine kadar beyan edilmek ve 3 ay içinde getirilmek ya da transfer edilmek şartıyla yurt dışı varlıklar için Varlık Barışı imkânı getirilmektedir.

• Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin KDVK 11/1-c (tecil terkin) kapsamında işlem görmesine ilişkin süre 2025’e kadar uzatılacaktır.

• Milli eğitime yapılan KDV’siz bilgisayar ve donanımlarının teslimlerinde istisna uygulaması 2023 sonuna kadar uzatılacaktır.

• (Her ne kadar mevcut düzenlemede bilgisayar dese de hali hazırda tablet teslimleri bu kapsamda değerlendirilmemektedir.)

• Daha önce kapsama alınanlar da dahil olmak üzere Temmuz – Aralık 2020 tarihleri arasında ecrimisil, kira vb turizm sektörü ödemeleri 1 yıl daha ertelenmektedir.

• Vakıflar Kanunu madde 20 kapsamında 1 Ocak 2021’e ertelenen uygulama 30 Haziran 2021 tarihine ertelenmektedir.

• Dernekler tarafından verilecek bildirim ve beyannameler ile dernek genel kurul toplantılarının İç İşleri Bakanlığınca her seferinde 3 ay olmak üzere 3 defa daha uzatılabilmesine imkân sağlanacaktır.

• Daha önce 1 Ocak 2021’e ertelenen konaklama vergisi 1 Ocak 2022’ye

• Turizm sektörü dünya çapında en fazla etkilenen sektör olduğu için bilindiği üzere KDV oranları yıl sonuna kadar indirilmişti. Konaklama vergisi de daha başlamadan bir yıl daha ertelenmiş oldu.

Kanun ile öngörülen düzenlemeleri ve değişiklikleri içeren karşılaştırmalı tablo için tıklayınız.

Ne Zaman Çıkar?

Bilindiği üzere en son 7254 sayılı Kanun olarak yasalaşan Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu değişikliği sırasında bazı maddeler tekliften çıkarılmış ve 2-3147 esas sayılı bu Kanun Teklifine eklenmişti.  

Teklif esas komisyon olarak Plan ve Bütçede tali komisyonlar olarak Çalışma ve Adalet komisyonlarında görüşülecektir. Daha sonra TBMM Genel Kurul’da görüşülmesi ve yasalaşması beklenmektedir.

Bu konuda sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Erhan Gürler & Bahar Uçar

Saygılarımızla

Şaban Küçük

Tax & International Advisory