Abone Ol EN

2025/11 İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerini Nereden Alırsınız?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik

 

Daha önceki blog yazımızda 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamıyla ilgili süreçten, kanunun kimleri kapsadığından, bu hizmeti kimlerin verebileceğinden ve cezalardan bahsetmiştik.

 

İş sağlığı ve güvenliği sadece üretimin aksamadan yürümesi ve ekonominin çarkları açısından değil en önemli kaynağımız insanın doğru yerde düzgün şekilde iş görebilmesi için gereklidir. Ülkemizde, son dönemlerde yaşanan elim hadiseler bu konunun ne kadar önemli olduğunu, toplumsal bilincin artmasının hepimiz ve en sevdiklerimiz için ehemmiyetini bir kez daha ortaya koymaktadır.

 

Kanun esasında işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir. İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.

 

Bu konuda hizmet alınabilecek çeşitli kurumlar ve şirketler var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yayımladığı İşveren ve İşveren Vekili Taahhütnamesi Sistem Kılavuzu’nda yer alan “İşyerlerinde İşveren veya İşveren Vekili Tarafından Yürütülecek İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerine İlişkin Yönetmelik” kapsamında elliden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin yapmaları gereken işlemler bulunmaktadır. İşveren/işveren vekilleri aşağıda gösterilen başvuru adımlarını izleyerek iş sağlığı ve güvenliği mevzuatında iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimine verilen görevleri, işe giriş ve periyodik muayeneler ve tetkikler hariç olmak üzere yürütebilmek için İSG-KATİP sisteminde taahhütte bulunmaları gerekmektedir.

 

Öncelikle İşveren Vekili Kimdir?

 

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 2’nci maddesinin ikinci fıkrasında “İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.” ifadesi bulunmaktadır. Bu kapsamda; kamu kurumları dahil işyerlerinde kurumu/işyerini ve teşkilatını temsile, sevk ve idareye yetkili, teşkilatın en üst amiri ile bu amirin emrinde ve onun yardımcısı olup hizmetleri amir adına, amirin direktif ve emirleri yönünde mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlemek ve yürütmekle yükümlü olan kişiler işveren vekili olarak kabul edilir. 



İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetinin İşverence Üstlenilmesinin Şartları Nelerdir?

 

50’den az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde sağlık gözetimi dışındaki hizmetler, Genel Müdürlükle protokol imzalamış kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları, işçi ve işveren kuruluşları veya üniversiteler aracılığıyla verilen eğitimleri tamamlayarak yapılacak sınavda başarılı olmaları hâlinde işveren veya işveren vekilince de yerine getirilebilir.

 

Örneğin, elliden az çalışanı bulunan bir hukuk bürosu, muhasebe bürosu terzi dükkânı, manav, market, apartmanlar vb. işyerlerinin işveren veya işveren vekilleri sağlık gözetimi dışında hizmetleri kendileri verebilirler. Sağlık raporları ise kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden alınabilir.

 

Elliden az çalışanı olup az tehlikeli sınıfta yer alan ve yapılan eğitime katılarak e-sertifika almaya hak kazanan işveren veya işveren vekillerinin kendi işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetini üstlenmeleri hâlinde görevlendirmelerin İSG-KATİP üzerinde yapılması gerekmektedir.

 

  • İşveren veya işveren vekili az tehlikeli sınıfta yer alan ve elliden az çalışanı olan işyerlerinde işveren veya işveren vekili, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütme sorumluluğuna sahiptir.
  • İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işveren veya vekilince yürütülmesi için, İSG-KATİP (İş Sağlığı ve Güvenliği Kayıt ve Takip Sistemi) üzerinden bir taahhüt verilmesi gerekir.
  • Bu sistemdeki taahhüt, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirileceğine dair bir bildirimdir.
  • İş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimine dair görevler (işe giriş muayenesi, periyodik muayeneler ve tetkikler gibi) işverenin sorumluluğunda olup, bu hizmetlerin dışında kalan her şey işveren veya işveren vekili tarafından yürütülmelidir.
  • Bu hizmetler de profesyonel uzmanlar tarafından yerine getirilmelidir.


İşveren ve işveren vekili eğitim protokolleri taslak metnine ve işveren ve işveren vekili isg eğitimleri onay sürecine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın web sitesinden ulaşabilirsiniz.


Başvuru Adımları:

 

İşverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirebilmek için şu adımları izlemeleri gerekmektedir:

 

  1. İSG-KATİP Sistemine Başvuru: Sisteme giriş yaparak, işveren veya işveren vekili olarak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getireceğinizi taahhüt etmeniz gerekir.
  2. Taahhüt Verme: İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yöneteceğinizi belirten bir taahhütnameyi sisteme girmeniz gerekmektedir. Bu taahhüt, yasal sorumlulukları yerine getireceğinizi resmi olarak belirten bir süreçtir.

 

Sonuç olarak, bu Yönetmelik, küçük ölçekli ve az tehlikeli işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin işveren veya vekili tarafından etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayan bir düzenlemedir.

 

Yine de işe giriş ve periyodik muayeneler gibi sağlık hizmetlerinin, ilgili uzman kişiler tarafından yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

 

Peki Home Office Çalışanlarda Durum Nedir?

 

COVID-19 pandemisi, daha önce uzaktan çalışma modelini benimsememiş birçok şirket ve sektörde bu yöntemin hızla yaygınlaşmasına neden olmuştu.

 

Bu konu mevzuatımıza yeni girmiş bir uygulamadır. Uzaktan çalışma Yönetmeliği hakkında daha önce Taxia ekibi olarak kaleme aldığımız blog yazısı için tıklayınız.

  • Eğer tek çalışanlı bir işyeriniz varsa ve bu kişi evden çalışıyorsa, daha geniş çaplı bir İSG uzmanı veya hekimi görevlendirilmesi gerekmeyebilir, ancak yine de işverenin, iş sağlığı ve güvenliği için genel tedbirleri alması önemlidir.
  • Evde çalışan kişiler için iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri: Home-office çalışanların güvenliği için işverenin çalışma alanı ile ilgili bazı düzenlemeler yapması gerekebilir.
  • Örneğin, ergonomik düzenlemeler, bilgisayar kullanımına dair sağlık tedbirleri gibi.

 

Aracı İşyeri Olanlar İçin Durum Nedir?

  • Eğer çalışanın bulunduğu araç, işyeri kabul ediliyorsa, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı görevlendirilmesi ya da belirli sağlık ve güvenlik eğitimlerinin sağlanması gerekir.

 

Peki, İşveren ya da İşveren Vekili Tarafından Yürütülmemesi Durumunda;

İşverenler, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) ya da Çalışan Sağlığı Merkezlerinden (ÇASMER) hizmet alarak yerine getirebilmektedirler.

 

  • ÇASMER ve OSGB arasındaki temel farktan bahsedecek olursak; İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunma biçimleri ve yasal statülerine dayanır.
  • Her ikisi de iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sağlamak amacıyla faaliyet gösteren organizasyonlar olsalar da işleyişleri ve sundukları hizmetler açısından bazı temel farklar bulunmaktadır.
  • ÇASMER: Çalışan sağlığı ve mesleki riskler alanında sağlık hizmeti sunar.


OSGB
: İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri sunar ve her iki alanı da kapsayan geniş bir yelpazede hizmet verir.

  • ÇASMER: Genellikle sağlık taramaları ve meslek hastalıkları ile ilgili hizmetler sunar.


OSGB:
Risk analizi, acil durum planları, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi temini, sağlık muayeneleri, iş güvenliği eğitimleri gibi daha kapsamlı İSG hizmetleri sunar.

  • ÇASMER: Sağlık alanında çalışır ve sağlık hizmeti sunar.


OSGB
: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir ve İSG ile ilgili yasal yükümlülükleri yerine getirir.

Kısaca; ÇASMER, sağlıkla ilgili daha spesifik hizmetler sunarken, OSGB iş sağlığı ve güvenliği konusunda geniş kapsamlı hizmetler sunar. OSGB'ler, iş yerlerine İSG uzmanı ve işyeri hekimi atama yükümlülüğü taşıyan ve daha fazla düzenlemeye tabi olan kuruluşlardır.


Detaylar ve diğer sorular için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Mevcut OSGB’ler hakkında en detaylı bilgiler sektör derneğinin web sayfasında yer almaktadır. Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri İşletmecileri Derneği


Ülkemizde 2000 civarında OSGB olduğu tahmin edilmektedir.


İş sağlığı ve güvenliği çok önemli bir konudur.


Konuyla ilgili cezayla karşılaşmamak için eğitim almakta, doğru bir ekiple çalışmakta fayda bulunmaktadır. Az tehlikeli ve az çalışanı olan işletmeler için kolaylık getirilmiş olması doğaldır ve faydalıdır. Ancak memleketin elim olaylardan kaçınması için afet, iş kazası ve tedbirler konusunda daha titiz ve hassas olması gerektiği açıktır.


Bu ve benzeri konularla ilgili sorularınız için bize danışabilirsiniz.

 

Sevgi & Saygılarımızla,

Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy

 




PDF İndir