2023-67 / Mayıs Ay Ortası Mali / Vergisel Gelişmeler
Mayıs Ay Ortası ile karşınızdayız.
İkinci tura kalan seçim ile heyecanlı günler geçiren ülkemizde gündemin ekonomi olacağı kesin. Olası yeni vergiler, ek bütçe ve zorlanan ekonomi için alınacak tedbir ve acı reçeteler yılın kalanı için firmalarımızda farkında olmayı ve öngörerek yönetmeyi gerektiriyor.
Vergide önemli bir gündem matrah artırımı, stok affı, ek vergi ve yapılandırma başvuruları. Kanun ve tebliğler çıktı, şimdi uygulama zamanı. Bu konuda firmalar olarak karar verdiğiniz işlemleri mayıs ayı sonuna kadar yapabilirsiniz.
İrtibat büroları ve yabancı sermayeli firmalarınız için gerekli olan bilgi formlarını Bakanlığa e-TUYS üzerinden gönderebilirsiniz. Aman ihmal etmeyin!
Bir yandan da geçici vergi çalışmaları başladı, 22 Mayıs’a uzayan ilk geçicinin günahı olmaz demeyin, ilk beyanname üzerinde nasıl başlarsa öyle gider. Geçen sene son geçicinin kaldırılmasının bazı kötü sonuçları ve tecrübeleri oldu, onu da göz önünde bulundurmakta büyük fayda var.
Önce vergi diyelim sonra mali işleri ilgilendiren ana başlıklarla devam edelim. Aylık bültenlerimizin ulaşmasını istediğiniz kişilere gönderebilir, abone olmalarını sağlayabilirsiniz.
Bilgi paylaştıkça çoğalıyor. Bilgiye ilgi gösteren herkese iyi okumalar.
VERGİ
Deprem nedeniyle tek seferlik Ek Vergi konusunda tereddütler çözülememiş olup beyannameye ihtirazi kayıt ekleyen mükelleflerin durumlarını değerlendirmeleri faydalı olur.
- Ek vergi konusunda her firma kendi durumuna göre değerlendirme yapıp, dava açıp açmayacağına öznel durumuna göre karar vermelidir. Seçim sonrasını da dikkate alarak, sermayenin geldiği ülke, sektördeki konumu, halka ilişkiler yönetimi ve deprem konusunda yaptığı her türlü faaliyet ve duruşu da göz önünde bulundurarak firmaların ihtirazi kayıt sonrası dava süreçlerini iyi değerlendirmelerini öneririz.
- Taxia olarak çok iyi takip ettiğimiz bu konuyla ilgili hazırlamış olduğumuz Türkçe ve İngilizce içeriklere web sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
- Taxia ihtilaflı işler ekibi tüm süreçte yanınızda olacaktır.
Yabancı Sermaye Bildirimini Unutmayın!
- Mayıs ayında, yabancı sermayeli firmaların ve irtibat bürolarının e-TUYS üzerinden bazı bilgileri Bakanlığa sunmaları gerekiyor.
- Yabancı yatırımcıların kurabilecekleri veya iştirak edebilecekleri şirketler, Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen şirketler ile Borçlar Kanunu’nda düzenlenen adi şirketlerdir.
- Adi ortaklık, konsorsiyum, iş ortaklığı, ortak girişim gibi isimler altında sözleşmeye dayalı olarak kurulan ve Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen şirketlerin belirgin niteliklerini taşımayan ortaklıklar, Doğrudan Yabancı Yatırım Kanunu uygulanması bakımından adi şirket sayılırlar.
- Eskiden kâğıt ortamında yapılan bu bildirimler teşvik belgelerinin takip edildiği sistem üzerinden yapılmaktadır. E-TUYS Üzerinden Yapılacak Yabancı Sermaye Bildirimini Unutmayın! Konuyla ilgili tüm detaylara linkten ulaşabilirsiniz.
Geçici Vergi Beyanları Uzatıldı!
- Kimisine iyi haber kimisine kötü. Meslektaşlar kurumlar vergisinde çok yorulmuştu, erteleme iyi oldu, peki hemen akabinde gelen MuhSGK ve KDV ne olacak.
- Ülkemizin erteleme psikolojisi ve zaman yönetimi açısından düşünmesi gerekir.
- 155 numaralı VUK Sirkülerine göre 17 Mayıs 2023 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2023 I. Geçici Vergi Dönemine (Ocak-Şubat-Mart) ait Gelir ve Kurum Geçici Vergi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 22 Mayıs 2023 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.
- Söz konusu uzatma, ilgili geçici vergi dönemi itibarıyla beyanname verme tarihi 17 Mayıs 2023 günü sonu olan özel hesap dönemine tabi mükellefleri de kapsayacaktır.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 7440 Sayılı Yapılandırma Kanunu ile ilgili olarak kapsayıcı bir rehber ve birçok broşür yayımlanmıştır. Bu kıymetli dokümanlara ilişkin liste aşağıdadır.
SGK & İŞKUR
SGK prim borçlarına KDV mahsup taleplerinde vade tarihi uzatılmıştır.
- Her ayın 1’i ila 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret ödenen 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalı çalıştıran işverenler yönünden 2023/Mart ayına ilişkin sigorta prim borcunun katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle ödenmesi halinde vade tarihi 26/5/2023 olarak uygulanacaktır.
- Detaylı bilgi için tıklayınız.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İşkolları Yönetmeliği'nde değişiklik yapmıştır.
- Yönetmeliğin 4. ve 5. maddeleri değiştirilmiştir.
- Detaylar için tıklayınız.
EYT kapsamındaki personellerin tekrar işe başlaması halinde uygulanacak 5 puanlık teşvike ilişkin kanun numarası BDP sistemine tanımlanmıştır.
TEŞVİK & AR-GE
Yenilenebilir Enerji Yatırımlarına yönelik Milli Emlak Tebliğinde düzenleme yapılmıştır.
- Tebliğin amacı Hazine taşınmazları üzerinde yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretimi yapılması amacıyla irtifak hakkı tesis edilmesine veya kullanma izni verilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
- Yönetmeliğin 5’inci maddesinde başvuruda bulunabilecek olanlar düzenlenmiş olup, değişen fıkra aşağıda üstü çizili olarak, değişen madde de yeni hali olarak görülebilir.
Eski Hali md.5(4) Yatırımcıların bir tüketim tesisi için birden fazla üretim tesisi kurmak istemesi halinde, tüketim tesisi ile aynı bölgede bulunma şartı aranmaksızın tüm üretim tesislerinin aynı görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde bulunması gerekmektedir.
Yeni Hali md.5(4) Yatırımcılar tarafından bir veya birden fazla tüketim tesisi için birden fazla üretim tesisi kurulmak istenmesi halinde, farklı görevli tedarik şirketi bölgesi sınırları içinde üretim tesisi kurulabilir.”
TİCARİ DÜZENLEMELER
Gemi Sicili Yönetmeliği yenilenmiştir.
- Özel hukukta ayrı bir yeri olan ve ekonomi ve ticaret açısından hayati bir kanal olan gemiler konusunda tüm dünyada ayrı bir hukuk dalı oluşmuştur. Vergi ve mali mevzuatta da gemilerin inşası, amortismanı, kullanım biçimleri, özel olarak tutulan siciller, uygulanacak vergi muafiyet ve istisnaları açısından Yönetmeliğin özel bir önemi bulunmaktadır.
- Yönetmelikte, gemi tasdiknamesi, gemilere verilebilecek isimler, gemi sicil müdürlüklerinin kurulması, denizcilik portalı üzerinden işlemlerin yürütülmesi, elektronik ortamda yapılacak işlemler, gemi mülkiyetinin ve gemi üzerindeki diğer hakların tescili, mülkiyetin kazanılma yollarına gör yapılacak işlemler, gemi ipoteği, gemi ipoteğinin silinmesi, intifa hakkı ve şerhlere ilişkin kayıtlar ve düzenlemeler yer almaktadır.
- Yönetmeliğin 60’ıncı maddesine göre gemi siciline gerçekleştirilen her işlem Harçlar ve Damga Vergisi Kanunu’na göre harçların ödenmesi sonrasında yapılabilir.
- Eklenen bir geçici maddeye göre kayıtlar bir yıl içinde GESBİS’e aktarılır.
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmıştır.
- Yönetmeliğin 9 uncu maddesi Yetki belgesinin iptali başlığının altına “d) İlk tescil motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde de bulunan işletmenin bu faaliyeti yürütürken satıştan kaçınması, taşıtın üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen satış fiyatının üzerinde fiyat talep etmesi, tüketiciyi aksesuar almaya veya takas yapmaya zorlaması ya da takas fiyatını piyasa fiyatının önemli ölçüde altında belirlemesi gibi ilk tescil motorlu kara taşıtına ulaşılmasını zorlaştırıcı faaliyette bulunması halinde,” bendi eklenmiştir.
İKLİM VE ÇEVRE
Yeşil Dönüşüm Programı Uygulama Esasları Tebliğ Taslağı Sanayi Bakanlığı tarafından hazırlanmış olup, görüş ve önerilere açılmıştır.
- Konu son yılların en önemli gündemi olan iklim değişikliği kapsamında bir alandır.
- Program, Türkiye’de döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımların desteklenmesine yönelik olarak yürütülecektir.
- Program kapsamında tanımlanan destek, proje hedeflerine ulaşmak için belirlenen yeşil dönüşüm uygulamalarıyla gerçekleştirilecek yatırım projelerine kullandırılır.
- Desteklenecek projeler, doğrudan üretim tesisiyle sınırlı kalmak kaydıyla yeşil dönüşüm uygulamalarına yönelik olarak alınacak makine, teçhizat, teknoloji, yazılım ve donanım ile ölçüm, etüt, test ve danışmanlık hizmetlerini içerebilir.
- Yatırımcıların proje hedeflerinin ölçüm ve tespiti ile yeşil dönüşüm uygulamalarına ilişkin çağrıda belirtilen başvuru tarihinden itibaren yapmış oldukları sertifikasyon, ölçüm, etüt ve test harcamaları yatırım kapsamına dahil edilebilir.
- Program kapsamında halihazırda faaliyette bulunan bir tesisin üretim süreçlerinde yeşil dönüşüm uygulamalarını içeren iyileştirme sağlamaksızın gerçekleştirilecek komple yeni yatırımlar, yenilenebilir enerji üretimi tesisi kurulması, üretim tesisi dışında kalan yeşil bina ve bina yalıtım uygulamaları ile yeşil dönüşüm sürecinde kullanılacak teknoloji ve ürünlerin geliştirilmesi veya üretilmesine yönelik Ar-Ge veya yatırım faaliyetleri için destek sağlanmaz.
- Yatırımcı, her bir proje için ayrı ayrı olmak üzere miktarsal veya oransal olarak somut ve ölçülebilir iyileştirmeleri içeren proje hedefleri belirleyecek ve proje hedefleri, aşağıda yer verilen performans göstergelerinden en az birinde iyileştirme sağlayacaktır.
- Enerji tüketimi
- Sera gazı emisyon miktarı
- Karbon ayak izi
- Su ayak izi
- Hammadde tüketimi
- Atık miktarı
- Su tüketimi
- Atık su kirlilik yükü
- Geri dönüştürülmüş girdi miktarı
- Kamu politika ve strateji belgelerinde yer alan öncelikler, desteklerden yararlanabilecek sektörlerin yeşil dönüşüm ihtiyaçları ile ekonomik ve teknolojik gelişmeler gibi hususlar dikkate alınarak Genel Müdürlük tarafından belirlenen diğer göstergeler.
DIŞ TİCARET
Gümrük Yönetmeliğinde değişiklik yapılmıştır.
- Yönetmeliğin EK 14’ünün “II- Beyanname Kutularına İlişkin Açıklamalar” başlıklı bölümünün “A. İhracat” ve “B. İthalat” başlıkları altında yer alan “9 numaralı kutu: Mali sorumlu kişi” alt başlığında yer alan cümle “İhracatçının yeminli mali müşavirinin veya mali müşavirinin ya da serbest muhasebecisinin adı, soyadı ve vergi numarası yazılır. Kullanıcılar açısından bu kutunun doldurulması ihtiyaridir.” şeklinde değiştirilmiştir. Ayrıca “54 no.lu kutuda yer ve tarih, beyan sahibi veya temsilcisinin adı ve imzası” alt başlığında yer alan “yer” ibareleri “beyanın verildiği yer” şeklinde değiştirilmiştir.
- Aynı Yönetmeliğin 23-38-205-207. maddelerinde Vergi ile ilgili değişiklikler ve eklemeler yapılmıştır.
DİĞER MEVZUAT
Seri: B Sıra No: 18 Tahsilat Genel Tebliği Resmî Gazete’de Yayımlanmıştır.
10/05/2023 tarihli ve 32186 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Tebliğine göre
- İdari para cezaları, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde sulh ceza hakimliğine başvurulmadığı takdirde, sürenin bitiminde kesinleşir.
- İdari para cezasının ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, cezaya %25 oranında indirim yapılır. Ödeme süresi içinde idari para cezasının %75 inin ödenmesi halinde indirim hakkında yararlanır.
- İdari para cezasının ödenmiş olması, idari yaptırım kararına karşı süresi içinde kanun yoluna başvurma teşkil etmez. Tebliğde ayrıca,
- İdari para cezalarının gelir kaydı, ödeme süresi ve yeri ile takibine,
- Tahsil zamanaşımı ve ölüm halinin cezaya etkisi ile
- Tahsilatların aktarılması ve iade işlemleri ile diğer hususlara yer verilmiştir.
Ayrıca Tebliğ ile, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun bazı maddelerinin uygulamasını göstermek için yayımlanmış olan 442 Seri No.lu Tahsilat Genel Tebliği ile 432, 435, 436, 443 ve Seri:B Sıra No:14 Tahsilat Genel Tebliğleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Nisan 2023 Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık %43,68, aylık %2,39 oldu.
- TÜFE'deki (2003=100) değişim 2023 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %2,39, bir önceki yılın aralık ayına göre %15,21, bir önceki yılın aynı ayına göre %43,68 ve on iki aylık ortalamalara göre %67,20 olarak gerçekleşti.
ÖNEMLİ YARGI KARARLARI
Anayasa Mahkemesi vergi konusunda iki önemli karara imza atmıştır.
- Vergi Usul Kanunu’na eklenen ve sahteci mükellefiyetleri engelleme adına öngörülen bir vergi güvenlik önleminin ölçülülük ilkesi açısından değerlendirildiği bu kararda, “sahte belge düzenleme riski yüksek olduğu tespit edilen mükelleflerin mükellefiyet kayıtlarının resen terkini” Anayasa’ya aykırı bulunmamıştır.
- Anayasa Mahkemesi’nin bu kararında “kuralın amacı ile teşebbüs özgürlüğüne getirilen sınırlama arasında makul dengenin gözetildiği ve kuralın gereksiz ve orantısız bir sınırlamaya neden olmadığı” ifade edilmiştir.
Harçlar Kanunu’nda yer alan yargı harçlarına ait oluşan her türlü nemanın kişilere verilmeyip Devlette kalacağı yönündeki bir hüküm İptal Edilmiştir.
- 492 sayılı Harçlar Kanunu’na göre alınan 9 kısım harçtan bir tanesi de Yargı Harçlarıdır.
- Maddede iptal edilen cümleler üzeri çizili olarak gösterilmiştir.
- Mahkeme kararında, bu düzenleme ile nemalandırılan tutarların talep eden tarafa ödenmemesinde Anayasa’nın koruduğu meşru bir hak olmadığından bahisle ilgili düzenlemenin iptal edildiği açıklanmaktadır.
Harçlar Kanunu Madde 36 Paraların bankalara ve mal sandıklarına yatırılması
- Mahkemeler, hâkimler, C. savcıları ve icra iflâs daireleri tarafından adlî ve idari işlemlerle takip işlemlerinden dolayı herhangi bir sebeple alınmış olan paraların bankaya yatırılması halinde bu paralara ait faiz, ikramiye ve sair menfaatleri Devlete aittir.
- Şüyuun giderilmesi neticesinde hâsıl olan para ve tereke paraları ile kısıtlı veya gaip adına bankaya yatırılan paralar yukarıdaki fıkra hükmünden müstesnadır.
- Paraların bankaya ve mal sandıklarına yatırılması için ilgililerden gider adı ile bir şey alınmaz.
- Paraların alacaklıya gönderilme giderleri alacaklıya aittir.
- İlgilinin hak ettiği parayı, hak etme tarihinden itibaren on yıl içinde almak için müracaat etmemesi halinde, bu paralar Hazineye gelir kaydolunur.
Anayasa Mahkemesi Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın TÜRMOB’un Yönetmelik Çıkarma Yetkisi Üzerindeki Vesayetlerden Bir Tanesini İptal Etti.
- Anayasa Mahkemesi’nin 16/2/2023 tarihli ve E.2022/142, K.2023/32 sayılı kararı ile 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun 50’ncimaddesinin 2’nci fıkrasının 2’nci cümlesindeki "...Maliye Bakanlığının uygun görüşü alındıktan sonra..." ifadesi iptal edildi. Buna göre iptal Kararının yayımlandığı tarihten itibaren 50’nci madde kapsamında yer alan yönetmeliklerin ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından uygun görülmesi sonrasında yayınlanabileceğine ilişkin Bakanlık yetkisi iptal edilmiş oldu.
- İptal tüm Yönetmelikler değil sadece k bendinde yer alan yetki için verilmiş oldu.
- İlgili karara ulaşmak için tıklayınız.
Bu bülten ile ilgili sorularınız için danışmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz. Bir sonraki 15 günlük bültenimizde tekrar önemli konuları sizler için özetleyeceğiz.
Sevgi & Saygılarımızla,
Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy
PDF İndir
MENU
