No      : 2022-6

Tarih : 17 Ocak 2022

Konu : Ocak 2022 İlk YarI Mali / Vergisel Gelişmeler

Yeni yıla mevzuat yönünden çok hızlı bir giriş yaptık. Taxia ailesi olarak biz de bu hıza ayak uydurup, dolu bir bülten hazırladık. Çok verimli ve kapsamlı taramaların sonucunda 2022 ocak ilk yarı bülteniyle karşınızdayız. Kamu Bütçesi


Vergi

  • Ücretlerin vergilendirilmesine ilişkin 319 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı güncellenmiştir.
    • 22/12/2021 tarihli ve 7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (18) numaralı bent ile düzenlenen hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretlerinin istisna edilmesine ilişkin açıklamalar ile aynı Kanunla yürürlükten kaldırılan Gelir Vergisi Kanununun 64 üncü maddesi kapsamında bulunan diğer ücretlilerin durumuna yönelik hazırlanan Tebliğ Taslağı gelen görüş ve öneriler kapsamında güncellenmiştir.
      • Tebliğin yakında yayımlanması beklenmektedir. Tebliğ Taslağına ulaşmak için tıklayınız.
    • Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM gündeminde görüşülmektedir.
      • Kanun taslağında yer alan düzenleme ile ihracat yapan mükellefler ile sanayi sicil belgesine sahip olup fiilen üretim yapan mükelleflerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde edecekleri kazançlar için 2022 yılında uygulanacak kurumlar vergisi oranı 1 puan daha düşük olacaktır.
      • Bu düzenlemeden kaç mükellefin yararlanabileceğini TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yapılan tartışmalardan ve açıklamalardan anlayabiliyoruz.
        • 31 Aralık itibarıyla 986.318 kurumlar vergisi mükellefi olan ülkemizde sanayi sicil belgesini haiz imalat yapan mükellef sayısı 155.049 ve ihracat yapan mükellef sayısı 86.269’dur.
        • Uygulamanın sadece kurumlar vergisi mükelleflerini kapsadığı bilanço usulüyle defter tutan sanayici veya ihracatçı gerçek kişi işletmeler ile şahıs şirketlerini kavramadığı unutulmamalıdır.
      • Dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanunu’nda daha düşük vergi uygulamasına imkân veren işlemler yoksa (KOBİ birleşmesi, borsaya açılma, vb.) ihracat yapan ve sanayi sicil belgesine sahip olup fiilen üretim yapan mükellefler için 2022 yılı kurumlar vergisi oranı %22 olarak uygulanacaktır.
      • Kanunda ayrıca mali düzenlemeler ve vergi açısından önemli başka bazı düzenlemeler de bulunmaktadır:
        • Teklifte, vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, haksız iadelerin önüne geçilebilmesi amacıyla dava konusu edilen tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararının verilememesine,
        • Halihazırda bireysel emeklilik sisteminde %25 olarak belirlenmiş olan Devlet katkısı oranının %30’a yükseltilmesine, 45 yaş üstü çalışanların da talep etmeleri halinde otomatik olarak bir emeklilik planına dâhil edilmesine,
        • Ülkemizde ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar ve girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 1/12/2021 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan ve Teklifin ilgili maddesinin yürürlüğe gireceği tarih itibarıyla devam eden veya düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak idarece ek fiyat farkı verilebilmesine ve ayrıca bu sözleşmelerin yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilmesine,
        • Finansal sektörün ve ulusal ekonominin sağlıklı gelişimine katkıda bulunulması, finansal istikrara katkı sağlanması ve gerçek kişilerin mevduat ve katılma hesaplarının getirilerinin kur artışlarına karşı desteklenmesi amacıyla bankalar nezdinde 21/12/2021 ve 31/12/2022 tarihleri arasında açılan vadeli mevduat ve katılma hesaplarına aktarılmak üzere Hazine kaynağının kullanılmasının sağlanması ile uygulamaya ve denetime ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik Cumhurbaşkanının yetkili kılınmasına,
        • Malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile yapılan ödemeler toplamının aylık asgari tutarının ek ödeme dâhil 1.500 Türk lirasından 2.500 Türk lirasına yükseltilmesine ve
        • Girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kâr paylarının kurumlar vergisinden istisna kapsamına dâhil edilmesine; portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançların bu istisna kapsamının dışında bırakılmasına yönelik düzenlemeler bulunmaktadır.
      • Kanuna ilişkin Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından hazırlanan rapora linkten ulaşabilirsiniz.
      • Kanun teklifi büyük ölçüde değişikliğe uğramadan kabul edilmiş ayrıca; Komisyondan alınan yetki çerçevesinde Teklif metni, kanun dili ve tekniği, anlatıma açıklık kazandırılması ile kanunların hazırlanmasında uygulanan usul ve esaslar doğrultusunda gözden geçirilmiş, bu çerçevede metinde redaksiyon mahiyetinde değişiklikler yapılmıştır.
    • Enflasyon muhasebesi erteleniyor.
      • Şirket hesaplarına kur farkı desteği ve kurumlar vergisi muafiyeti getiren kanun teklifi TBMM'ye sunuldu. Aynı teklifte ayrıca enflasyon muhasebesi uygulamasının 2023 yılı sonuna kadar ertelenmesini öngören bir madde de yer alıyor.
      • Ayrıca GİB tarafından konuyla ilgili bir Genel Tebliğ Taslağı hazırlanmıştır.
      • 213 sayılı Vergi Usul Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası gereğince, 2021 hesap dönemi ve düzeltme şartlarının devam etmesine bağlı olarak izleyen hesap dönemlerine (geçici vergi dönemleri dahil) ilişkin olarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak mali tabloların ve 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasına göre yapılacak düzeltme işlemlerinin usul ve esaslarının belirlenmesine yönelik Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği taslağı hazırlanmıştır. Tebliğ taslağı;
        • Enflasyon Düzeltmesi Yapacak Olanlar kimlerdir?
        • Düzeltme İşlemine Tabi Tutulacak Mali Tablolar nelerdir?
        • Bilançoda Düzeltme İşlemine Tabi Tutulacak Kıymetler hangileridir?
        • Düzeltme İşlemi nasıl yapılacak?
        • 213 sayılı Kanunun Değerleme Hükümlerine Göre Bulunan Tutarlardan Düşülecek Değerler nelerdir?
        • Düzeltme Katsayısı ne olacak?
        • Birikmiş Amortismanların Düzeltilmesi nasıl yapılacak?
        • İzleyen Dönem Başlangıç Değerleri ne olacak?
        • Geçmiş Yıl Kar ve Zararları
        • Düzeltme ve Kayıt Zamanı
        • Pasif Kalemlere Ait Enflasyon Fark Hesabında Yer Alan Değerlerin Çekilişi
        • Yİ-ÜFE Değerleri ve Bankalarca Türk lirası Ticari Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları ne olacak?
        • Yapılacak Muhasebe Kayıtları nasıl olacak?
        • Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükellefler Açısından Düzeltme Şartlarının Gerçekleşmesi
        • Münhasıran Sürekli Olarak İşlenmiş Altın, Gümüş Alım-Satımı ve İmali ile İştigal Eden Mükellefler İçin Enflasyon Düzeltmesi Yapma Zorunluluğu ile
        • Enflasyon Düzeltme İşleminin Yapılmamasının Müeyyidesi ne olacak sorularını ve konularını kapsamaktadır.
        • Tebliğ Taslağına ulaşmak için tıklayınız.
      • Enflasyon düzeltmesinin ertelenmesiyle beraber Yeniden Değerleme uygulamasını değerlendirmek isteyebilirsiniz. Ocak ayı bu imkândan yararlanabilmek için SON AY!
        • Konuyla ilgili tüm ayrıntılara linkten ulaşabilirsiniz.
        • Bu uygulamadan yararlanmak isteyen firmaların detaylı bir analiz yapması gerekmektedir. Analiz sırasında ele alınması gereken tüm parametreleri ve fayda/maliyetini linkteki yazımızdan okuyabilirsiniz.
      • Youtuber vergisi olarak bilinen uygulamanın detayları belli oldu.
        • 318 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği yayınlandı. Söz konusu Genel Tebliğ ile sosyal içerik üreticileri ile mobil uygulama satış mağazalarından kazanç elde eden mobil uygulama geliştiricilerinin kazançlarının gelir vergisinden istisna edilmesine ilişkin usul ve esaslara yer verilmiştir.
        • TBMM’ye sunulan düzenleyici etki analizine göre 2020 yılında 20 bin kişinin bu alanda gelir ettiği öngörülmüştür. 2018-2020 yılları arasında bir sosyal medya platformu üzerinden 14 bin kişi 4 milyar TL hasılat elde etmiştir. Genişleyen ve farklılaşan ekonomik aktivitelerde vergi mevzuatının kavrayıcılığı bu düzenlemede ön plana çıkmaktadır. Kanun düzenlemesi 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 26 Ekim 2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
        • Tebliğe ulaşmak için tıklayınız.
      • Otomotivde ÖTV oranları ve matrahlar değişti.
        • 2022 yılında sıfır araç alımında uygulanacak matrah limitleri değiştirildi. 1600 silindire kadar olan araçlarda vergi dilimi 3'ten 5'e çıkarıldı. Söz konusu Cumhurbaşkanı Kararı Resmî Gazete'de yayımlandı.
VERGİSİZ FİYAT ESKİ ÖTV ESKİ FİYAT YENİ ÖTV YENİ FİYAT FİYAT DEĞİŞİM
120.000,00 50,00% 212.400,00 45,00% 205.320,00 -3,33%
150.000,00 50,00% 265.500,00 50,00% 265.500,00 0,00%
150.001,00 80,00% 320.000,00 60,00% 283.200,00 -11,50%
200.000,00 80,00% 425.000,00 70,00% 401.000,00 -5,65%
200.001,00 80,00% 425.000,00 80,00% 425.000,00 0,00%

 

  • Nakit Sermaye Artışı Kurumlar Vergisi İndirimi için kullanılacak faiz oran belli olmuştur.
    • Nakit sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi 2015 yılında Kurumlar Vergisi mükellefleri açısından nakit sermaye artırımını teşvik ederek, sermaye şirketlerinin finansal yapılarını güçlenmesi amacıyla 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamında düzenlenmiş bir uygulamadır.
    • TCMB internet sitesinde yer alan verilere göre, 2021 yılı için en son açıklanan faiz oranı %24,52’dir.
  • 2022 yılında uygulanacak GEKAP tutarları belli olmuştur.
    • Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2022/1) numaralı Tebliği ile 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ek 11 inci maddesine istinaden yurt içinde piyasaya arz edilen Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan tahsil edilecek geri kazanım katılım payı tutarlarını anılan 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı liste ile belirlemiştir.
    • Uygulanacak tutarlar için linki tıklayabilirsiniz.
  • Varlık Barışı uygulamasında başvurular 6 ay uzatıldı.
    • 31/12/2021 Tarihli Resmî Gazete’de (Mükerrer 6)yayımlanan 5058 sayılı cumhurbaşkanı kararı ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 93’üncü maddesi kapsamında, yurtiçi ve yurtdışında bulunan bazı varlıkların ekonomiye kazandırılmasına yönelik (Varlık Barışı) bildirim süreleri, 31/12/2021 tarihinden, 30/06/2022 tarihine kadar uzatılmıştır.
    • Anılan Cumhurbaşkanı Kararı için tıklayınız.
  • 01.2022 Tarihinden İtibaren Geçerli Olan Yeni Kıdem Tazminatı Tavanı Açıklanmıştır.
    • 01.2022 – 30.06.2022 dönem aralığında geçerli olmak üzere 01.01.2022 tarihinden itibaren yeni kıdem tazminatı tavanı 10.596,74 TL olarak belirlenmiştir.
    • Yeni kıdem tazminatı tavanı, Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 06.01.2022 tarihli ve 854887 sayılı Mali ve Sosyal Haklar konulu Sıra No:1 Genelgesi ile duyurulmuştur.


SGK & İŞKUR

  • SGK, borcu yoktur sorgulamasını tüm Türkiye bazında yapacak.
    • 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan beş puanlık indirim uygulamasında, yasal ödeme süresi geçmiş borç sorgusu 2022/Ocak ay/dönemine ait muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden/aylık prim ve hizmet belgesinden itibaren geçerli olmak üzere işverenin Türkiye genelindeki tüm işyerleri esas alınarak yapılacaktır.
    • Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
  • SGK prim ödemelerinde kolaylık sağlamıştır.
    • SGK’nın 05.01.2022 tarihli genel yazısına göre;
    • 08.2021 tarihli ve 31572 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmelik değişikliği ile 5510 sayılı Kanunun 4-(b) bendinin (4) numaralı alt bendi ile Kanunun Ek 5 inci maddesi kapsamındaki sigortalıların 01.01.2022 tarihinden itibaren Ocak-Haziran dönemi primlerini temmuz ayı sonuna, Temmuz-Aralık dönemi primlerini takip eden yılın ocak ayı sonuna kadar ödemelerine imkân tanınmıştır. Dönemsel prim ödemelerinde Ocak ve temmuz aylarının son günü resmî tatile rastlaması hâlinde, resmî tatili izleyen ilk iş günü son ödeme tarihi olarak kabul edilecektir.
  • SGK’nın yayımladığı Genel Yazı’ya göre;
    • Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 69 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklik 1.1.2022 tarihinde yürürlüğe gireceği öngörüldüğünden, bu tarihten itibaren 4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamında gelir veya aylık alan sigortalı ve hak sahiplerinin her ay ödeme dönemlerinde ödenen gelir veya aylıkları, ödeme günlerinin cumartesi ve pazar günü ile resmî tatil günlerine rastlaması halinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın normal ödeme gününde zamanında ödenecektir.
    • Öte yandan, Yönetmeliğin dördüncü fıkrasında yapılan düzenleme ile de bayram ikramiyelerinin bayramın içinde bulunduğu aydan önceki bir tarihte gelir ve aylıklar gibi peşin olarak ödenmesi halinde ödeme tarihinde hak edilen bayram ikramiyeleri borç çıkarılmayacaktır.
  • 5/01/2022 tarih ve 31710 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 5063 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile öğrenci ve stajyerlere yapılan ödemeler netleşmiştir.
    • Aday çırak ve çıraklar ile işletmelerde mesleki eğitim gören, staj veya tamamlayıcı eğitime devam eden öğrencilere yapılacak ödemeler asgari ücretin net tutarının %30’undan, kalfalık yeterliğini kazanan mesleki eğitim merkezi 12’nci sınıf öğrencilerine yapılacak ödemeler ise asgari ücretin %50’sinden az olmayacağına dair süre ile mesleki eğitim merkezi programı dışındaki okul ve kurumlarda öğrenim gören öğrencilere ödenebilecek en az ücretin; yirmiden az personel çalıştıran işletmeler için üçte ikisi, yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işletmeler için üçte biri; mesleki eğitim merkezi programına devam eden öğrencilere ödenebilecek en az ücretin ise tamamının Devlet katkısı olarak ödenmesine ilişkin süre, 2021-2022 eğitim ve öğretim yılından itibaren beş eğitim ve öğretim yılı uzatılmıştır.
  • Aralık/2021 dönemi itibarıyla İşsizlik Sigorta Fon Varlığı 90.751.885.000,00 TL olmuştur.
  • 2021 Aralık dönemi için önceki dönemden ödemesi devam edenlerle birlikte 439.234 kişiye 649.352.743 TL işsizlik sigorta ödemesi yapılmıştır.
  • İŞKUR tarafından 2022 Yılı İdari Para Cezası (İPC) Değerlemesi yayınlanmıştır.
    • Uygulanacak olan 2022 Yılı İdari Para Cezası Değerlemesi Tablosuna ulaşmak için tıklayınız.


Teşvik & Ar-Ge

  • Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası tarafından Kayıtlı İstihdam Yaratma Projesi Hibe Programı ilan edilmiştir.
    • Projenin amacı, Türk vatandaşları ve mülteciler yararına, Geçici Koruma Sağlanan Suriyelilerin ("GKSS") yüksek oranda bulunduğu illerde faaliyet gösteren firmaların kayıtlı iş yaratma imkanlarını geliştirmektir.
    • Küçük, orta ve büyük ölçekli işletmeler tarafından Türk vatandaşları, kadınlar ve mülteciler için kayıtlı istihdamın yaratılması ve artırılması amacıyla ilan edilen programa Geçici Koruma Sağlanan Suriyelilerin yoğun olarak görüldüğü 24 ilde uygulanacak başvurular kabul edilecektir.
    • Proje Kapsamında sağlanacak destekler aşağıdaki gibidir;
      • İstihdam yaratma potansiyeli yüksek firmaları hedefleyen Dünya Bankası kredisi (316 milyon avro),
      • İstihdam yaratma şartına bağlı olarak FRIT II programı kapsamında AB tarafından finanse edilen ve firmaları hedefleyen hibe (70 milyon avro),
      • Teknik ve kurumsal destek (Hibe için 5,9 milyon avro ve Kredi için 0,65 milyon avro).
    • Son başvuru tarihi 02 Şubat 2022 saat 17.00'dir
    • Tarım ve Orman Bakanlığı 2022 Yılı Bireysel Sulama Desteği Başvuruları Başlamıştır.
      • Tarım ve Orman Bakanlığının 2021-2025 yılları için geçerli olmak üzere, kırsal alandaki tarımsal üreticilerin desteklendiği bireysel sulama sistemlerinin desteklenmesi programı 2022 yılı başvuruları başlamıştır.
      • 2022 yılı için son başvuru tarihi 28 Şubat 2022'dir.
      • NEURON Cofund2 Projesi 2022 Ortak Uluslararası Çağrısı Açılmıştır.
        • Çağrının amacı, inme ve küçük damar hastalığı (CSVD) ve beyin bariyeri işlev bozukluğu dahil olmak üzere diğer serebrovasküler hastalıkları alanlarında önemli translasyonel soruları ele alacak çok uluslu, işbirlikçi araştırma projelerini desteklemektir. Bu çağrıda, inme ve diğer serebrovasküler hastalıkların patofizyolojine ve terapötik gelişmelerine yönelik klinik öncesi ve klinik araştırmaların finanse edilmesi amaçlanmaktadır.
        • Söz konusu çağrı kapsamında ürk araştırmacılar TÜBİTAK, 1071 Uluslararası Araştırma Fonlarından Yararlanma Kapasitesinin ve Uluslararası Ar-Ge İşbirliklerine Katılımın Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında desteklenecektir.
        • Nörodejeneratif Hastalık Araştırmaları Ortak Programı JPND JPCOFUND-2 2022 Yılı Çağrısı Açılmıştır.
          • Proje önerilerinin Alzheimer, Demans, Parkinson, Prion Hastalıkları, Motor Nöron Hastalıklar, Huntington, Spinocerebellar Ataxia (SCA), Spinal Muscular Atrophy (SMA) nörodejeneratif hastalıklarından bir ya da birkaçını hedeflemesi ve aşağıdaki araştırma alanlarına odaklanması gerekmektedir:
          • Türkiye’den projelere katılan araştırma grupları için bir proje kapsamında TÜBİTAK’tan talep edilen katkı Kurum Hissesi ve Proje Teşvik İkramiyesi (PTİ) hariç uluslararası proje başına 1.500.000 TL’yi; yürütücü kuruluş başına yükseköğretim kurumları, eğitim ve araştırma hastaneleri, kamu kurum ve kuruluşları için 1.000.000 TL’yi aşamaz.

Finans & Para

  • TCMB avans ve reeskont faiz oranlarını da indirmiştir. (%14,75 ve %15,75)
    • Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reiskonto) ifade etmektedir. Reeskont ve avans işlemleri, Merkez Bankası Kanunu’nun 45. Maddesine göre düzenlenmiştir.
    • Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebilir. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir. Bunun yanında, reeskont kredilerinin en yüksek sınırı ve kredi türlerine göre limitleri, para politikası ilkeleri doğrultusunda yine Banka tarafından konulur.
    • Bu işlemler için TCMB tarafından uygulanan faize "reeskont faiz oranı" adı verilmektedir. Banka reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebilmektedir. Avans için teminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve borsada kayıtlı tahvillerdir. Ekonomideki para arzı ve kredi genişlemesi dikkate alınarak belirlenen reeskont faiz oranı, mevcut durumda uygulanan para politikası kapsamında bir para politikası aracı olarak önemini kaybetmiştir.
    • Söz konusu faiz oranları vergi uygulamalarında ve ticari işlerde uygulanacak temerrüt faizi açısından önem taşımaktadır. TCMB tarafından alınan karara göre ticari işlerde reeskont faizi oranı %14,75 ve avans faiz oranı %15,75 olarak uygulanacaktır.
    • 1990-2022 güncel faiz oranları linkte yer almaktadır.
  • TCMB Ticaret Kanunu’nun 1530’uncu maddesine göre uygulanacak faiz oranını %17,25 yıllık olarak belirlemiştir.
    • 6102 sayılı Ticaret Kanununun 1530/7’nci maddesine göre mal ve hizmet tedarikinde alacaklıya yapılan geç ödemelere ilişkin temerrüt faiz oranının sözleşmede öngörülmediği veya ilgili hükümlerin geçersiz olduğu hallerde uygulanacak faiz oranı yıllı %17,25, alacağın tahsili masrafları için talep edilebilecek asgari giderim tutarı 555TL olarak belirlenmiştir.
    • TCMB her yıl ocak ayında bu faiz oranını yayımlamaktadır. Bu faiz oranı, Ticaret Kanununa göre 3095 sayılı Kanuna göre ticari işlere uygulanacak faiz oranından en az 8 puan yukarıda olmalıdır.
  • BDDK tarafından Bilgi Sistemleri ve İş Süreçleri Bağımsız Denetimi Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır.
    • Bu Yönetmeliğin amacı, BDDK gözetimi ve denetimi altındaki kuruluşların bilgi sistemleri ile iş süreçlerinin, Yönetmelik kapsamında yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
    • Kurum gözetimi ve denetimi altındaki kuruluşlar ile bilgi sistemleri bağımsız denetimine ilişkin rapor oluşturulması amacıyla sınırlı olmak üzere bankaların konsolidasyon kapsamındaki ortaklıkları, bilgi sistemleri bağımsız denetimi yapmaya yetkili bağımsız denetim kuruluşları ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi yapmak için dış hizmet alınan kuruluşlar ise 1 inci maddede belirtilen amaçla sınırlı olarak bu Yönetmelik hükümlerine tabidir.
    • 2010 tarihli eski Yönetmelik ise yürürlükten kaldırılmıştır.
  • Merkez Bankası tarafından döviz hesaplarının Türk lirası mevduata dönüşüm esaslarında değişiklik yapılmasına ilişkin tebliğ Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
    • Buna göre şirket ve kurumlar da artık döviz hesabını TL mevduata dönüştürebilecek. Tüzel kişiler 6 ay veya 1 yıl vadeli TL mevduat hesabı açabilecek.
  • Bankacılık işlemlerinde getirilen ücret sınırlamalarını kolayca takip edebilirsiniz.
    • 01.2022 Tarihinde Türkiye Bankalar Birliği; Bankaların bireysel ve ticari müşterilerden alabilecekleri ücretlere ilişkin detaylı bilgilere yer verilen, www.bankacilikurunvehizmetucretleri.org.tradresli internet sitesinde güncelleme yapılmıştır. Sitede, bireysel ücretler sekmesi altında, çek ve senetler ile menkul kıymet işlemlerine ilişkin ücret ve komisyon bilgilerine de karşılaştırılabilir formatta 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla yer verilmeye başladığını belirtmişlerdir.
    • Detaylı bilgi için tıklayınız.
  • Türkiye Bankalar Birliği dolandırıcılık eylemleri hakkında bir Rehber yayımlamıştır.
    • 01.2022 Tarihinde Türkiye Bankalar Birliği; son yıllarda dijital kanalların kullanımının yaygınlaşmasına da bağlı olarak artan dolandırıcılık eylemleri hakkında farkındalık oluşturulması ve bunlar için alınabilecek güvenlik önlemlerine ilişkin kamuoyuna bilgi verilmesi amacıyla “Dolandırıcılık Eylemleri ve Korunma Yöntemleri” başlıklı bir e-kitap hazırlamıştır. Bilinen çeşitli dolandırıcılık vakalarından detaylı örneklerin verildiği kitap, dolandırıcıların kullandığı yöntemlere dikkat çekerek, bu tür eylemleri tespit etmek ve karşılaşmamak için alınması gereken korunma önlemlerini anlatmaktadır.
    • Detaylı bilgi için tıklayınız.


Ticari Düzenlemeler

  • Kripto Varlıklarla ilgili bir Kanun Teklifi yakında TBMM gündemine gelecek.
    • Kripto varlıklara ilişkin olarak SPK’da yapılacak değişikliklerle kripto varlık hizmet sağlayıcılığı ve platformların tanımlanması ve uyulması gereken işlem adımları belirlenmiş olacaktır.
    • Kripto varlıklarla ilgili özellikle vergi, muhasebe ve mali uygulamalar anlamında da cevaplanması gereken çok fazla soru bulunmakta olup bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığının da bir çalışma yapması beklenmektedir.
  • İhracattan elde edilen döviz gelirlerinin %25’i TCMB’ye satılmalıdır.
    • 01.2022 tarihinde TCMB tarafından “İhracat Genelgesinin Ek 1’inci Maddesi Kapsamında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına Yapılacak Döviz Satışına İlişkin Uygulama Talimatı” yayımlanmıştır.
    • Genelge'nin Ek 1 maddesinde ise İhracat Bedeli Kabul Belgesi (“İBKB”)'ye veya Döviz Alım Belgesi (“DAB”)'ne bağlanan ihracat bedellerinin %25'inin ilgili belgeleri düzenleyen bankaya ve akabinde banka tarafından TCMB'ye satılması gerekliliği düzenleniyor.
  • Stokçuluk cezasının artırılmasını da içeren Torba Kanun 7350 sayılı Kanun olarak TBMM’de kabul edilmiş, Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
    • Kanun Teklifi ile; Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi/devri yöntemiyle gerçekleştirilen özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan kırk dokuz yıldan az süreli sözleşme sürelerinin başvuruda bulunulması, sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve davalardan vazgeçilmesi hâlinde kırk dokuz yıla kadar uzatılması,
    • Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamındaki depolama tanımına rafinericilerin de eklenmesi ve LPG dağıtıcıları ibaresinin diğer lisans sahiplerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi,
    • Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında kesinleşmiş mahkûmiyet kararı olanların lisans almalarının önlenmesi, kapasite artışı yapılan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerinin yerli aksam desteğinden faydalanabilmesi,
    • ETİBANK, Türkiye Elektrik Kurumu, Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. ve Elektrik Dağıtım Şirketleri adına kayıtlı tesislerin faaliyetlerinin niteliğine göre TEİAŞ veya TEDAŞ'a devrinin sağlanması ve yapılacak tescil işlemlerinin her türlü harç ve döner sermaye hizmet bedelinden muaf tutulması,
    • Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafından piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulması durumunda öngörülen cezaların artırılması amaçlanmıştır.
  • Kooperatif Bilgi Sistemi Yönetmeliği 14 Ocak 2022 tarih ve 31719 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
    • Söz konusu Yönetmelik, Kooperatif Bilgi Sisteminin (KOOPBİS) kurulması, işletilmesi, güncellenmesi ve geliştirilmesi ile işlemlerinin izlenmesi ve raporlanmasında görev alacakların belirlenmesine, kullanıcı yetkilerinin ve yükümlülüklerinin tanımlanmasına, elektronik ortamda sunulacak hizmetlerden faydalanılmasına ve bu sistem üzerinde işlenen kişisel verilerin aktarımı ile güvenliğinin sağlanmasına ve istatistiki bilgi üretilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
  • Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulundurulacak Bakanlık Temsilcisinin Nitelik ve Görevleri Hakkında Yönetmelik 14 Ocak 2022 tarih ve 3179 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
    • Söz konusu Yönetmelik, kooperatif ve üst kuruluşlarının genel kurul toplantılarının Kanuna, ilgili mevzuata ve ana sözleşmeye uygun olarak yapılmasına nezaret etmek üzere genel kurul toplantılarında görevlendirilecek Bakanlık temsilcilerinin nitelikleri, görevleri, yetkileri ve ücretleri ile temsilci görevlendirilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır
  • Kooperatifçilik Eğitimi Yönetmeliği 14 Ocak 2022 tarih ve 31719 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
    • Bu Yönetmeliğin amacı, çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro gibi kıstaslara göre belirlenen kooperatif ve üst kuruluşlarında yönetim ve denetim kurulu asıl veya yedek üyeleri için Ticaret Bakanlığı veya Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlarca verilecek kooperatifçilik eğitim programının süresini, konularını, eğitim sonucunda yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
  • Kooperatiflerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik 14 Ocak 2022 tarih ve 31719 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
    • Bu Yönetmelik; kooperatif, kooperatif birlikleri, kooperatifler merkez birlikleri ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliği genel kurullarına elektronik ortamda katılmaya, öneride bulunmaya, görüş açıklamaya ve oy kullanmaya ilişkin usul ve esasları, genel kurullara elektronik ortamda katılmaya ve oy vermeye ilişkin ana sözleşme hükmünün örneğini, ortak ve temsilci tarafından oy kullanılma esaslarını, Elektronik Genel Kurul Sisteminin işleyiş esaslarını ve bu sistemin katılımcılarının yükümlülüklerini kapsar.
  • BDDK tarafından Banka Dışı Mali Kuruluşların Uzaktan Kimlik Tespiti Yapmalarına İlişkin Düzenleme hakkında duyuru yapılmıştır.
    • 6361 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren finansal kiralama, faktöring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri gibi banka dışı mali kuruluşlar hakkında “Finansal Kiralama, Faktöring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketlerince Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmeliği” hazırlamış ve bu kuruluşlar için uzaktan müşteri edinimi imkânı getirilerek bu süreçte uygulayabilecekleri uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
    • Böylece müşteri kimliğinin tespit edilmesini müteakip sunulacak hizmetlere yönelik olarak mesafeli olsun veya olmasın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek şekilde ya da mesafeli olarak sözleşme ilişkisinin kurulmasına yönelik ilkeleri belirlemiştir.


Dış Ticaret & Gümrük


Türü Aktif Firma
Limited Şirket 988.704
Ticari İşletme 655.553
Şube 229.496
Anonim Şirket 163.433
Kooperatif 29.940
Kollektif Şirket 10.732
Komandit Şirket 1.915


Diğer Mevzuat

REKABET KURUMU VE KGK ÖNEMLİ RAPORLAR YAYIMLADI

  • Rekabet Kurumu 2021 Yılı Birleşme ve Devralma Görünüm Raporunu Yayımladı
    • Rekabet Kurumu 2021 Yılı Birleşme ve Devralma Görünüm Raporu yayımlandı. Rapora erişmek için tıklayınız. 2021 yılında Rekabet Kurulu tarafından karara bağlanan birleşme, devralma ve özelleştirme işlemlerine ait veriler çerçevesinde hazırlanan raporda başlıca şu tespitlere yer verilmektedir:
      • 2021 yılında Rekabet Kurumu tarafından toplam 309 adet birleşme, devralma ve özelleştirme işlemi incelenmiştir.
      • Özelleştirmeler hariç olmak üzere, bu işlemlerden 118’inde hedef şirket Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş (Türkiye kökenli) şirketlerdir. Bildirilen bu işlemlerin toplam işlem bedeli yaklaşık 42 milyar 568 milyon TL’dir. Aynı dönemde toplam işlem bedeli yaklaşık 95 milyar TL olan 7 özelleştirme işlemi incelenmiştir. Böylelikle 2021 yılında Türkiye kökenli şirketler için 125 işlemde öngörülen toplam işlem bedeli yaklaşık 137,5 milyar TL düzeyindedir.
    • 2021 yılında ayrıca, yabancıların yurt dışında gerçekleştirdikleri 173 birleşme ve devralma işlemi incelenmiştir. Türkiye kökenli şirketlere doğrudan yatırım öngörülmeyen bu işlemlerde, bildirilen toplam işlem bedeli 5 trilyon 654 milyar TL’dir.
    • 51’i Türkiye’de ve 173’ü yurtdışında olmak üzere, yabancı yatırımcıların 2021 yılında küresel düzeyde gerçekleştirmeyi planladıkları toplam 224 işlem ekonomik faaliyet alanlarına göre işlem bedeli baz alınarak sıralandığında, dünya genelinde yatırım yapılan sektörlerden öne çıkanlar şu şekildedir:
      • Finansal hizmetler
      • Kimyasal ürünlerin imalatı
      • Programcılık ve yayıncılık faaliyetleri
      • Makine ve ekipman imalatı
      • Temel eczacılık ürünleri imalatı
    • 2021 yılında Rekabet Kurulu, birleşme ve devralma işlemlerini son bildirim tarihinden ortalama 11 gün sonra karara bağlamıştır. Bu dönemde Rekabet Kurulu tarafından 2 adet işlem nihai incelemeye alınmış olup 3 işleme ise bildirim taraflarından alınan taahhütler çerçevesinde izin verilmiştir.
  • Kamu Gözetim Kurumu 2020 Yıllık İnceleme Raporu yayımlanmıştır.
    • Bağımsız denetimin kalitesini, güvenilirliğini ve devamlılığını sağlamak amacıyla denetim kuruluşları ve denetçiler nezdinde Kalite Güvence Sistemi incelemeleri gerçekleştirilmekte olup inceleme ve denetim faaliyetleri, Kurulca her yıl hazırlanan yıllık inceleme planı kapsamında yürütülmektedir.
    • Buna ilişkin olarak KGK tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilen seçilmiş dosya incelemeleri kapsamında mevzuata aykırılıkları tespit edilenler hakkında idari yaptırımlar uygulanmakta ve İnceleme sonuçları her yıl bir raporla kamuoyuna açıklanmaktadır.
    • Bu kapsamda hazırlanan 2020 Yıllık İnceleme Raporunda, yapılan seçilmiş dosya incelemeleri hakkında bilgi verilmekte, dosya incelemeleri neticesinde tespit edilen önemli bulgulara ve söz konusu bulgulara ilişkin değerlendirmelere yer verilmektedir.
    • Kamu Sosyal Tesislerine İlişkin Tebliğ (2022-1) 7 Ocak 2022 tarihli 31712 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
      • Tebliğle, sosyal ve destek amaçlı tesislerden dinlenme amacıyla veya diğer amaçlarla yararlanacaklardan alınacak yemek, konaklama ve diğer hizmet bedellerinin tespitinde ve elde edilen gelirlerin kullanımında uyulacak usul ve esaslar belirlenmiştir.
      • Bu tebliğe göre;
        • Kamu kurum ve kuruluşlarınca işletilen eğitim ve dinlenme tesislerinden yararlanacak kurum personeli, tesisin özelliklerine göre yemek ücreti olarak kişi başına günlük 37,70 lira, 31,30 lira veya 24,80 lira ödeyecek.
        • Konaklama bedeli konaklama yapılan yerin özelliklere göre 14,30 lira, 13 lira veya 11,10 lira olarak ödenecek.
        • Misafirhanelerden yararlanan kurum personeli kişi başına her gece için en az 18,90 lira ödeyecek.
      • Tebliğ, 1 Şubat'ta yürürlüğe girecektir.
      • Türk vatandaşlığına kabul şartlarında yapılan değişiklik Resmî Gazete'de. Buna göre;
        • En az 500 bin Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen.
        • En az 250 bin Amerikan doları ve karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu kayıtlarına 3 yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 250 bin Amerikan doları ve karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline 3 yıl süreyle devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen.
        • En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen.
        • En az 500 bin Amerikan doları ve karşılığı döviz tutarında mevduatı 3 yıl tutma şartıyla Türkiye'de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen.
        • En az 500 bin Amerikan doları ve karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma araçlarını 3 yıl tutma şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilen.
        • En az 500 bin Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı ve girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az 3 yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen kişiler Türk vatandaşlığına geçmeye hak kazanacaklardır.
      • 2022 Yılı Ocak Ayına Ait Yurtdışı Emsal Katsayılarına İlişkin Genelge yayımlanmıştır.
        • Sürekli görevle yurtdışında bulunan memurların aylıklarına uygulanacak emsal katsayılar hakkındaki esas alman unsurlarda meydana gelen değişiklikler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 1/1/2022 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden belirlenen emsal katsayılar ekli cetvellerde gösterilmiştir.
        • Kurumların yurtdışı kadrolarında görev alan Devlet memurlarının 1/1/2022 tarihinden itibaren aylıklarının hesaplanmasında, 1/1/2022-30/6/2022 döneminde gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde, 25/8/2021 tarihli ve 31579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Dönem Toplu Sözleşmenin İkinci Kısım Birinci Bölümünün 5 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca Hazine ve Maliye Bakanlığı Genelgesi ile 0,229979 olarak belirlenen aylık katsayısının, aşağıdaki döviz kurlarının, “1 Ocak 2022 ve sonrası” için belirlenmiş olan emsal katsayıların esas alınarak ödemelerin bu çerçevede yapılması gerektiği belirtilmiştir.
        • KVKK tarafından Çerez Uygulamaları Hakkında Rehber Taslağı kamuoyu ile paylaşıldı.
          • KVKK, çerezler yoluyla kişisel veri işleyen veri sorumlularına yönelik tavsiye niteliğinde ve yol gösterici mahiyette bir doküman oluşturulması amacıyla taslak Rehber hazırlamıştır.
          • Bu kapsamda, veri sorumluları başta olmak üzere taslak Rehber’in kamuoyu ile 30 gün süre ile paylaşılması suretiyle, ilgili olabilecek tarafların görüşlerinin toplanması amacıyla Çerez Uygulamaları Hakkında Rehber Taslağı’na ilişkin görüş ve değerlendirmelerin 10/02/2022 tarihine kadar yazı ile Kuruma ve/veya e-posta ile cerez@kvkk.gov.tr elektronik posta adresine gönderilmesi mümkündür.



Bu bülten ile ilgili sorularınız için danışmanlarımızla iletişime geçebilirsiniz.

Yeni yıl takip ettiğimiz mali mevzuat ile ilgili olarak çok hareketli geçeceğe benziyor. 2018’den beri tüm gelişmeleri sizin için takip ediyoruz. Önerilerinizi ve görüşlerinizi duymaktan memnuniyet duyarız.

Sevgi & Saygılarımızla,

Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy