Abone Ol EN

2024/69 Elektronik Defter Uygulaması Herkesi Kapsıyor Olacak

Bu yıl vergide çok önemli düzenlemeler yapılıyor, sadece maddi vergi hukuku alanında değil, usule ilişkin de yeni uygulamalar, yıllardır üzerinde çalışılan altyapılar ve düzenlemeler birer birer gündeme alınıyor ve yayımlanıyor. Son yıllarda yayımlanan kalkınma plan ve programları, yıllık programlar ve ilgili kurumların strateji dokümanlarında çok yerde “yapay zekâ destekli uygulamalardan” ve denetimlerinden bahsedildiğini görüyoruz. Bu nokta çok çok önemli! 

 

Bu kapsamda son zamanlarda şu uygulamaları takip ediyoruz (ayrıntılar için linklere tıklayınız);

 

  • Ulusal taşıt tanıma sisteminin kapsamının genişletilmesi (UTTS)
  • İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS)
  • Yeni Nesil ÖKC düzenlemesi
  • E-arşiv fatura limitine ilişkin düzenlemeler
  • E-defterin tüm bilanço usulünü kapsamına alması
  • Ba/Bs uygulamasının kaldırılması
  • Diğer e-belgelerde önemli düzenlemeler
  • E-tebligatın kapsamının genişletilmesi
  • Faturalarda karekod uygulamasının hayata geçirilecek olması
  • Tüm defterlerin elektronik ortama geçmesi (Taslak)


8 Kasım Cuma günü Hazine ve Maliye ile Ticaret Bakanlığının birlikte yayımladığı Tebliğ düzenlemesi ile e-defter kullanma zorunluluğu çok önemli oranda artırılmış oluyor. Daha önce sadece bağımsız denetime tabi şirketlerle e-fatura kullanan mükellefler için geçerli olan bu zorunluluk bilanço usulüne göre defter tutan tüm mükellefleri kapsamına alacak.  

 

Böylece bu defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri yerine elektronik olarak mühürlenmesi söz konusu olacak. Bu gelişme defterlerin delil teşkil etmesi, ihtilaflı durumlarda defterlerin önemini daha da artıracak ve defterlerin bastırılmış olması veya olmaması mevzusunu tarihe karıştıracak.  

 

Ticari Defterlerin tutulması ve tasdik usulleri hakkında Rehberimizde detayları bulabilirsiniz. Özellikle fiziki tutulmaya devam edecek defterler, bilanço ve işletme hesabına göre defter tutma, kayıt usul ve zamanı, serbest bölge ve İstanbul Finans Merkezinde özellikli durumlar, yabancı dilde defter tutma gibi konularda derli toplu bilgilere yer verdik.

 

Son Dönemde Yapılan Usule İlişkin Önemli Düzenlemeler

 

Ağustos ayı vergi bültenimizde “vergiyle ilgili önemli Tebliğ Taslakları duyuruldu” başlığıyla nelerin değişeceğini kısaca ele almıştık.

 

  • Çok sayıda VUK tebliği 15 Ağustos 2023 tarihi itibariyle GİB web sayfasında duyurulmuştu. Önemli düzenlemeleri ve taslakları da yakından takip ediyoruz.
  • Kısa özet olarak, firmaları en çok etkileyebilecek olanları başlıklar halinde özetlemek gerekirse;
    • BA/BS uygulaması Eylül’de kalktı, ayrıca e-arşiv fatura ve yeni nesil ÖKC için bazı düzenlemeler geldi. Defter berat sürelerinde yeni tarihler ve bilanço usulünün de bu kapsama alınması uzun süredir gündemdeydi.
    • Faturalar üzerinde yer alan karekod uygulaması çok önemli yeniliklerle geliyor.
    • 2025’te tüm bilanço usulü defter tutanlar zorunlu e-deftere geçecek ve defter berat süreleri de buna göre farklılaştırılacak.
    • E-arşiv faturada 5bin TL limit kaldırılıp, tutara bakmaksızın e-arşiv faturaya geçecek. (2025 başında) Bu düzenleme henüz Taslak olarak web sayfasında duruyor.
    • E-dekont, irsaliye ve müstahsil makbuzu konusunda da düzenlemeler yapılıyor.



Elektronik Defterde Yapılan Yeni Düzenlemeler

 

  • E-defter uygulamasına dâhil olmak zorunda olanlar arasına, bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile isteğe bağlı olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih edenler de eklenmiştir.
  • Gelir vergisi mükellefleri için e-defter dosyalarının yüklenme süreleri ilgili ayın 10’una kadar; diğer mükellefler için ise ilgili ayın 14’üne kadar olacak şekilde güncellenmiştir.
  • Elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, imzalanması/onaylanması, muhafazası, saklanması ve ibrazına izin verilen defterler ile defterlerle ilişkili muhasebe fişlerinin ve berat dosyalarının elektronik ortamda oluşturulması, kaydedilmesi, imzalanması/onaylanması, muhafazası, saklanması ve ibrazına ilişkin standartlar, teknik ve uygulama kılavuzları ile e-Defter uygulamasına ilişkin diğer kurallar web sayfasında duyurulur.


E-Defter Uygulamasının Önemli Detayları

 

E-defter uygulamasına ilişkin tüm ayrıntılara e-defter sayfasından ulaşılabilmektedir. Teknik mimari, mevzuat, bu kapsamda tutulacak defterler kayıtlı kullanıcılara buradan ulaşabilirsiniz.

 

  • E-defter sayfasında yer alan istatistiklere göre toplam 719,385 adet kullanıcı bulunmaktadır.
  • Bu sistemde yevmiye defteri ve büyük defter, XBRL GL e-defter format ve standartlarına göre hazırlanacaktır. Bu standartlar defter kayıtlarının içeriği ve standartlarını belirlemektedir.
  • Buna göre söz konusu standartlara uygun olarak oluşturulan dosyaların e-defter olarak kabul edilebilmesi için mali mühür ile mühürlenmesi ya da güvenli elektronik imza ile imzalanması ve e-Defter Uygulaması aracılığı ile beratının alınması gerekmektedir. 
  • Vergi Usul Kanunu’nun 219’uncu maddesinde hüküm altına alınan muhasebe kayıt zamanına ilişkin bir değişiklik öngörülmemektedir. Kayıtların öteden beri olduğu gibi, Vergi Usul Kanunu’nda belirlenen süreler dahilinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
  • E-Defter Genel Tebliğleri ile öngörülen süreler; e-Defterlerin belirlenen format ve standartta oluşturulması, imzalanması, oluşturulan e-Defterlerin şema ve şematron kontrollerinden geçirilerek gerçekleştirilen muhasebe kayıtlarının tamamının e-Deftere sağlıklı bir şekilde aktırılmış olup olmadığının kontrolü ile e-Defter Berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması ve bu beratların Başkanlık sistemine yüklenmesi için öngörülen azami süreyi belirlemektedir.
  • Belirlenen süreler, beyanname ve ödeme sürelerini herhangi bir şekilde etkilememektedir.



Sevgi & Saygılarımızla,

Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy




PDF İndir