TAXIA Kişisel Rıza Formu

2024-42 / Temmuz Ayı Mali / Vergisel Gelişmeler

Mali Tatil başladı, bazı süreler uzadı. Ama gündem çok yoğun, Torba Kanun’u beklemeye devam ediyoruz. Diğer başlıklar da önemli. Kripto Varlık Kanunu çıktı, SPK takvimi işletmeye başladı. Bu konuda güzel haber Singapur’dan geldi ve Türkiye gri listeden çıkarıldı.

Muhasebe defterleri dışındaki ticari defterler de elektronik ortamda tutulabilecek, Tebliğ Taslağı çıktı. Pay defteri, karar ve toplantı defterleri de artık e-defter formatında olacak.

VERGİ

Büyük Vergi Torba Kanun çalışmaları sürüyor, henüz resmi metin açıklanmadı.

• Basına yansıyan 104 sayfalık sunuş sonrasında Hazine ve Maliye Bakanı’nın önde gelen STK’larla bir araya geldiği ve çalışmalar sonrasında Yasa Teklifinin iç süreçlerden geçeceği ve TBMM’ye geleceği anlaşılıyor.
• Kanun’un temmuz ayı içinde çıkmasını bekliyoruz.
• Önünüzdeki yıllarda bölünme, birleşme ve devralma raporlarında rakamlar nasıl değişecek, merakla izleyeceğiz. Çünkü, varlık, hisse veya iştirak satışları ile bölünme / birleşme işlemleri açısından çoğu istisna törpüleniyor.
• Geçen sene taşınmaz satış kazancı istisnası kaldırılmış ve mevcutlar için ise %25'e düşürülmüştü. Bugünlerde Meclis'e gelmesi beklenen Torba Kanun ile ise iştirak hisselerinin bölünmesinin kaldırılması, satışında uygulanan %75 istisnanın %25'e indirilmesi, A.Ş. hisselerinin 2 yıldan önce vergiye tabi olmasında sürenin 5 yıla çıkarılması ve Ortaklık Paylarının da bu kapsama alınması düşünülüyor.

Büyük vergi torba kanunu beklerken önce küçük torba kanun geldi.

Meclis’e sunulan Kanun Teklifi ile,

• Malî disiplini güçlendirmek, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımını sağlamak amacıyla uygulamaya konulan maliye politikası çerçevesinde kamuda tasarrufların artırılması ve bu bağlamda harcama kontrolü sağlamak amacıyla;
• Tasarruf tedbirlerine aykırı hareket edenlere ilgili mevzuatına göre yaptırım uygulanması,
• Akaryakıt istasyonu dışında, kendi araçlarına kendi ihtiyaçları için belirli şartlar altında akaryakıt ikmali yapabilecek yerlerin sınırlandırılması suretiyle kamu ve can güvenliği de dikkate alınarak mali usulsüzlük fiilleri ile daha etkin bir şekilde mücadele edilmesi,
• İller Bankasının finansman süreçlerinin düzenli devam edebilmesi için sermaye tavanının artırılması,
• Öngörülen şartları taşıyan hibrit elektrikli araçların ÖTV oranlarında değişiklik yapılarak teşvik edilmesi,
• Sanayi ve Teknoloji Bakanı ile yatırımcılar arasında imzalanan ve yatırım teşviklerine ilişkin hükümler içeren yatırım sözleşmelerinin, yatırım teşvik belgelerine istinaden uygulananlara benzer şekilde damga vergisinden istisna tutulması amaçlanmaktadır. Kanun Teklifine linkten ulaşabilirsiniz.

Özel Tüketim Vergisi tutarları güncellendi.

• 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanununun 12 maddesinin (5) numaralı fıkrasında yer alan tutarlar Cumhurbaşkanınca yeniden belirlendi. Yeniden belirlenmiş sayılan maktu ÖTV tutarları ve tüm detaylar için tıklayınız.

Türkiye Cumhuriyeti Strateji ve Bütçe Başkanlığı 2023 Genel Faaliyet Raporunu yayımladı.

• 2023 yılı için “4 trilyon 270 milyar 668 milyon TL olarak hedeflenen” vergi gelirleri “4 trilyon 501 milyar 109 milyon TL” ile hedefin %5,4 üstünde gerçekleşmiştir. Denetim etkinliğinin artırılması ile vergi geliri arasında pozitif yönlü paralellik olduğu görülmektedir.
• Bu vergi gelirlerinin en büyük dilimini %14,7 ile KDV oluşturmaktadır. %13,6 ile ÖTV takip etmektedir. Raporun tamamı ve tüm detaylar için tıklayınız.

İnternet Vergi Dairesinden girişi yapılan “İndirilecek KDV Listesi” formatında değişiklik yapıldı.

• Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 50) ile KDV2 ile beyan edilen verginin yalnızca ödenen kısmının indirim konusu yapılabileceği açıklanmıştı, indirilecek KDV listesi formatı bu doğrultuda güncellenerek 3 yeni sütün eklenmiştir;
  • Tevkifata Tabi Olmayan ve Bu Dönemde İndirilen KDV Tutarı sütunu,
  • 2 Nolu Beyannamede Ödenen KDV Tutarı sütunu,
  • Toplam İndirilecek KDV Tutarı sütunu.

• 2 Temmuz 2024 tarihinden itibaren yapılacak olan liste girişlerinde mutlaka yeni örnek Excel listesi indirilmesi gerekmektedir. Eklenen sütunlar 2024/06 dönemi ve sonraki dönemlere ilişkin liste girişlerinde doldurulacak olup daha önceki dönem liste girişlerinde yeni eklenen bu alanlar boş bırakılacaktır.
• Konuya ilişkin GİB duyurusuna ve güncel Excel formatına ulaşmak için tıklayınız.

MTV ikinci taksit ödemeleri başladı.

• Motorlu taşıtlar verginizi ödemeyi unutmayınız. Ödeme kanalları için tıklayınız.

SGK & İSTİHDAM

Bazı vakıf ve derneklere yönelik sosyal sigorta teşvikleri kaldırıldı.

• 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun ek 20. maddesi, belirli vakıf ve derneklere prim teşviki, destek ve indirimler sağlıyordu. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin 14/3/2024 tarihli kararıyla bu madde 14/6/2024 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırıldı.
• Belirtilen vakıf ve dernekler 14/6/2024 tarihinden itibaren teşvik, destek ve indirimlerden yararlanamayacak, kararın geriye yürümeyeceği ilkesi gereği, 14/6/2024 öncesinde yararlanılan teşvikler geri alınmayacak ve 01/06/2024-13/06/2024 tarihleri arasındaki çalışmalar için de yararlanılabilecektir. Konuya ilişkin SGK Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan genelgeye ulaşmak için tıklayınız.

İKLİM & ÇEVRE

TBMM'ye sunulan Limanlar, Ulaştırma, Uluslararası Gemi Sicili, Türk Sivil Havacılık, Ulaştırma ve Altyapı Alanı Hakkında Kanun Resmî Gazete’de yayımlanarak 7519 sayısıyla yasalaştı.

Kanun ile;

• Liman, iskele ve kıyı yapılarında gemilere verilen hizmetlere yönelik taban ve tavan ücretin belirlenmesi;
• Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin hususların düzenlenmesi;
• Limanlara gelen veya limanlardan ayrılan ticari gemilerin doğrulanmış sera gazı emisyonları için karbon fiyatlandırma araçları ile hesaplanan tutarların yeşil denizcilik için araştırma, geliştirme, dönüşüm ve yeni yapım faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesine özel ödenek olarak kaydedilmesi;
• Liman giriş ve çıkış işlemlerinin denetiminin sistem üzerinden sunulan belgeler aracılığıyla da yapılabilmesi,
• Ticaret gemilerinin tahsis edildikleri işlere ve yapacakları yolculuklara göre ilgili ekipmanların ve sair araç ve teferruatın haiz olmaları gereken durumlar ile bu hususların denetiminin uluslararası sözleşmelere göre belirlenmesi, uluslararası sözleşme kapsamı dışında kalan gemiler için çıkarılacak yönetmeliklere göre belirlenmesi; Devlet ormanlarında, afet tahliye koridoru niteliğinde olan otoyolların sınır çizgisi içerisinde kalmak kaydıyla, yapılacak yük aktarım merkezlerine izin verilmesi;
• Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) tarafından getirilen standartlara uyum sağlanması amacıyla denetçilerin yetkilerine ve havaalanlarında yapılan arama ve kontrol işlemlerine ilişkin düzenlemeler yapılması;
• Denizyolu ile Türk karasularında gerçekleştirilecek yolcu taşımacılığında yolcu başına yapılacak zorunlu sigorta bedeli alt sınırının uluslararası sigortacılık prensiplerine uygun olarak düzenlenmesi, hava seyrüsefer personeli unvan gruplarına ilişkin Uluslararası Hava Seyrüsefer Emniyeti İçin Avrupa Teşkilatı (EUROCONTROL) mevzuatına uyum sağlanması amaçlanmaktadır.

• Yasada sektörel önemli düzenlemeler yanında seçici teşvik diyebileceğimiz bazı uygulamalar var. Gördüğümüz kadarıyla, kaçınılmaz yeşil ve duyarlı mali süreç, vergileme ve teşvik bakışı yasalarda giderek daha fazla yer bulacak. Bunlar şu şekilde;
  • Türkiye'ye gelen gemilerin sera gazı emisyonlarından alınacak ücretler yeşil denizcilik için Ar-Ge, dönüşüm ve yeni yapım faaliyetlerinde kullanılacak,
  • Uluslararası gemi siciline kayıtlı veya kaydedilecek gemi ve yatlardan, ana sevk sistemi fosil yakıt kullanmayanlarda 0 harç veya %50 indirimli harç alınacak,
  • Havacılık ve uzay yanında raylı sistem ve denizcilikte de Ar-Ge teşviki verilecek.

• Bu tür çevreye, doğaya, iklime, yeşile daha duyarlı, dünyayı daha az yoran, tüketen, yerine konulması daha kolay üretim zincirlerine, kullanılan ürünlere, beyaz eşya vb mallara, üretim araçlarına selektif bir biçimde, teşvik edici unsurlar, kolaylıklar farklı vergi ve harç oranları daha çok karşımıza çıkabilir.

FİNANS & PARA

Kripto Varlık Kanunu yürürlüğe girdi!

• Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Kripto Varlıklar Kanunu) yürürlüğe girdi. Kripto Varlık Kanunu ile Sermaye Piyasası Kanunu’nda (SerPK) değişiklikler yapılarak, kripto varlıklar SerPK kapsamına alındı.
• Kanun Teklifi TBMM’de Genel Kurul’da tek oturumda kabul edildi. İki yerde önemli değişiklik yapıldı. Birincisi bankalarda tutulması durumunda bu varlıkların fon uygulamasına dahil olmadığı hususu vurgulandı. Yasa’nın 35/C maddesine eklenen cümleye göre bu varlıklar sigorta fonu uygulamasına tabi değildir. Tüm detaylara Taxia tarafından hazırlanan blog yazısından ulaşabilirsiniz.

Türkiye FATF gri listeden çıktı.

• Kripto Varlık Kanunu’nun çıkması iyi oldu ve güzel haber Singapur'dan geldi. Türkiye ve Jamaika'nın üzerine düşenleri yaptığı haberi yayıldı önce tüm Ajanslarda. Beklenen aksiyonlardan bir tanesi de bu Kanun'un çıkmasıydı. Haberin orijinalini de 1991'den beri Türkiye'nin de üyesi olduğu FATF web sayfasından takip edebilirsiniz.
• Şu anda kara listede 3 ülke ve gri listede 21 ülke olduğunu bilelim.

SPK, Kripto Varlıklar konusunda düzenlemelerini duyurmaya başlıyor.

• Bu çerçevede; 02.07.2024 tarihi itibarıyla kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetini yürüten ve yürütmeye devam etme iradesi olanların 02.08.2024 tarihine kadar, Ek/1 ve Ek/2’de yer alan bilgi, belge ve açıklamalarla birlikte Geçici 11 inci maddenin birinci fıkrasına uygun beyanlarını SPK’ya yazılı olarak sunmaları zorunludur.
• Kanun’un yürürlüğe girdiği tarih sonrasında ve fakat SPK tarafından çıkarılacak ikincil düzenlemeler yürürlüğe girmeden önce faaliyete başlamak isteyen kuruluşların da faaliyetlerine başlamadan önce, Ek/1’de ve Ek/2’de yer alan bilgi, belge ve açıklamalarla birlikte Geçici 11 inci maddenin birinci fıkrasına uygun beyanlarını SPK’ya yazılı olarak sunmaları zorunludur.

Haziran 2024 TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) açıklandı.

• Tüketici Fiyat Endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %71,60 ve 12 ayın ortalamalara göre %65,07 olarak yayımlandı.

SPK Faaliyet Raporunu yayımladı.

• Kurulun “2023 Yılı İdare Faaliyet Raporu” internet sitesinde yayımlanmıştır. Rapora, “Yayınlar/SPK İdare Faaliyet Raporları” bölümünden ulaşılabilir.
• Özet verilerle 2023 yılı sermaye piyasası şu şekilde görünmektedir:
  • Halka arzı gerçekleşen 54 şirket, sermaye piyasalarından 79,3 milyar lira fon sağlamıştır,
  • Bu şirketlerin 19’u imalat, 9’u enerji, 9’u GYO, 4’ü finans, 3’ü tarım,10’u ise diğer sektörlerde faaliyet göstermektedir,
  • Kurumsal yatırımcıların portföy büyüklüğü 2023 yılı sonu itibarıyla 2,9 trilyon TL’ye yükselmiştir,
  • Portföy yönetim şirketlerinin yönettiği toplam varlık büyüklüğü 2023 yılında 3,2 trilyon TL’ye ulaşmıştır,
  • 2023 yılında gerçek ve tüzel kişilere toplamda 244 milyon 882 bin lira idari para cezası vermiştir.

TİCARİ DÜZENLEMELER

Ticari Defterlerin Elektronik Ortamda Tutulması Tebliğ Taslağı

• İşletmelerin muhasebesi dışındaki ticari defterlerin elektronik ortamda tutulmasına ilişkin Tebliğ Taslağı hazır. Muhasebe ve vergi tarafında çok uzun yıllardır süren e-defter uygulamalarına rağmen, diğer ticari defterler için bir adım atılmamıştı.
• Hazırlanan Tebliğ Taslağına göre öncelikle yeni kurulan şirketler ve kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği Bakanlık iznine tabi şirketlerden başlamak ve diğerleri için ihtiyari olmak üzere uygulama başlayacaktır.
• Bu kapsamda pay defteri, yönetim kurulu karar defteri müdürler kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri bu Tebliğe uygun olarak tutulacaktır.

Bakan Bolat açıkladı; KOOP-DES (Kooperatiflerin Desteklenmesi) kapsamında ikinci çağrı başvuruları açıldı!

• Kooperatifler, mal alımlarında 400 bin lira, hizmet alımlarında 60 bin lira, nitelikli personel istihdamlarında bir personel için yıllık 204 bin liraya kadar hibe desteğinden faydalanabilecekler. Başvurular 31 Temmuz tarihine kadar yapılabilecek. Detaylar için tıklayınız.

DIŞ TİCARET

Merkez Bankası İhracat Genelgesinde değişiklikler yapıldı.

• İhracat bedelinin tahsilinden ve yurda getirilme süresi içinde kapatılmasından ihracatçılar sorumluyken, ihracat bedelinin faktöring şirketinin yurt içi kaynaklarından ödendiği faktöring işlemlerinde ise faktöring şirketleri sorumludur.
• Ancak, Dış Ticaret Sermaye Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ kapsamında aracılı ihracat sözleşmesine dayanılarak gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde imalatçı ve tedarikçi şirketler sorumludur.
• Bahse konu olan sözleşme kapsamında gerçekleşen işlemlerin Gümrük Beyannamesi tescil tarihini takip eden 10 gün içinde aracı bankaya ibrazından “Dış Ticaret Sermaye Şirketi” statüsüne sahip şirket sorumludur.
• İhracata aracılık eden bankalar ise, “Gideceği Ülke” başlığında belirtilen ülkeye bakılmaksızın Gümrük Beyannamesin ilgili kısmında alıcı adresi kontrolünde ihracatın “Filistin’e” gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine bakmak ve buna göre işlemde bulunmak ile yükümlüdür. Açıklamalar ve tüm detaylar için tıklayınız.

2024 Haziran Ayı illere göre ihracat sıralaması belirlendi.

• İstanbul %17,7 azalış göstermiş olmasına rağmen 4 milyar 31 milyon dolarla birinci sırada. Kocaeli %8,8 azalış ve 2 milyar 231 milyon dolarla ikinci sırada yer aldı. Detaylara ulaşmak için tıklayınız.

DİĞER MEVZUAT

81 ilde “Defterdarlık” kuruldu.

• 03/07/2024 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Hazine ve Maliye Bakanlığı taşra teşkilatı Defterdarlıkları ile Gelir İdaresi Başkanlığının taşra teşkilatı olan Vergi Dairesi Başkanlıkları tek çatı altında toplandı.
• Vergi Dairesi Başkanları, Bakanlığın en büyük memuru ve il ve bağlı ilçeler teşkilatının amiri sıfatına haiz olarak “Defterdar” unvanını aldı.
• İstanbul “Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı” kaldırıldı. Bu başkanlığa bağlı mükellefleri, Başkanlık tarafından belirlenecek vergi dairesine aktarılacağı veya yeni vergi dairesi kurulacağı duyuruldu. Detaylar için tıklayınız.

TÜRMOB tarafından mesleki büro ve şirket faaliyetleri hakkında yazı yayımlanmıştır.

• 22/01/2019 tarihli ve 67 sayılı kararın uygulamada suistimallere de yol açacak şekilde yanlış anlaşıldığı sonucuna varılmış ve konu yeniden görüşülmüştür. 02/07/2024 tarihinde YMM ve SMMM odaları başkanlıklarına gönderilen, 04/04/2024 tarihli Birlik Yönetim Kurulu Kararı ile;
  • Bir meslek mensubunun birden fazla bürosu olamayacağına,
  • Bir meslek mensubunun çalışmalarını sürdürdüğü bireysel büro faaliyeti var ise bu meslek mensubunun aynı zamanda bir SMMM ya da YMM şirketi kurarak bu şirkette de yetki kullanmasının mümkün olmadığına,
  • Aynı şekilde, bir mesleki şirkette yetki kullanan meslek mensuplarının da başka bir şirkette ya da açacakları yeni bir büroda yekli kullanmalarının mümkün olmadığına,
  • Birlik Yönetim Kurulunun 22/01/2019 tarihli ve 67 sayılı kararı uyarınca yukarıdaki ilkelere aykırı olarak açılmış şirket/ofislerin iş bu kararının ihdasını müteakip 1 yıllık süre içerisinde faaliyetlerini sonlandırmaları gerektiğine,
  • Bağımsız denetim mevzuatının zorunlu kılması nedeniyle, meslek mensuplarının kendi bireysel faaliyetlerinin ya da şirket yetkilerinin yanı sıra sadece bağımsız denetim amacıyla kurulmuş bir şirkette de yetki kullanabileceklerine karar verilmiştir.

Bilgi paylaştıkça çoğalır. Bültende yer verilen konularda bize ulaşabilirsiniz.

Sevgi & Saygılarımızla,

Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy