2024-17 / Nisan Aylık Mali / Vergisel Gelişmeler
Mart ayı beyannameler, bağımsız denetim raporları, yıllık faaliyet raporları, vakıf muafiyet raporları, enflasyon muhasebesinde denemeler ve muhasebede atılması gereken kayıtlar derken çok hızlı geçti.
En önemli gündem ise yerel seçimler oldu. Memlekete ve ülkemizin geleceği için hayırlı olsun.
Seçimler sırasında en çok dikkat ettiğimiz şey ise merkezi yönetim maliyesi ile yerel yönetimlerin maliyesine değinen, bu alanın önemine ve mahalli idarelerin mali olarak güçlü olabilmesine vurgu yapanı hiç görmedim. Yerelin öz gelirleri çok önemli aslında. Türkiye buraları çok tartışamıyor.
Nisan ayı çok yoğun geçecek, şimdiden söyleyelim.
Vergide enflasyon çalışmaları nasıl gidiyor? Gelir vergisi beyannamesi uzayınca kurumlar vergisi beyannamesi ve enflasyon muhasebesi için de beklenti oluştu ama bakalım. Erteleme olmazsa Nisan sonuna kadar vakit var, ama teknik konu çok, o yüzden son aya/son haftaya bırakmayınız. Sonra da ilk geçici vergi döneminde malum vergi etkili düzeltme için kollar sıvanacak.
Nisan ayında en önemli gündem maddemiz Kurumlar Vergisi tabi ki. Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı Taslak Enflasyon Muhasebesi Tebliği ile KGK tarafından yayımlanan Kripto Varlıklarla ilgili finansal raporlama standardı da önemli.
Ayrıca, bireysel emeklilikte kısmi ödemenin temmuz ayına ertelenmesi, SPK’nın halka açılmada bazı sektörler ve Ar-Ge yapanlar için getirdiği özendirici limitler, yeşil çimento kullanımının kamu ihalesine girmesi, Meclis’e gelmesi beklenen “asgari küresel kurumlar vergisi” konusunda netleşmeye başlayan Kurumlar Vergisi Kanun düzenlemesi ile kripto varlıklara ilişkin Yasa Taslağı da önümüzdeki dönemde Meclis’in önemli düzenlemeleri olacak.
Bu ay vergi yargısı açısından da önemli gelişmeler oluyor. Anayasa Mahkemesi’nin kur korumalı mevduata sağlanan kurumlar vergisi istisnası ile ilgili önemli kararı ile Danıştay tarafından iptal edilen Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “kur korumalı mevduata sağlanan kurumlar vergisi istisnasına ilişkin tartışmalı alt bölümü” önemli başlıklar.
Keyifli okumalar dileriz.
VERGİ
Kurumlar Vergisi Beyan Dönemi geldi.
- Bu konuda üyesi olduğumuz Alman Türk Ticaret Derneği ile bir webinar düzenleyeceğiz.
- Geçen yıl yaptığımız webinar notlarına buradan ulaşabilirsiniz.
- Bu yıl webinarda şu başlıklara değinmeyi planlıyoruz.
- 2023 Yılı Kurumlar Vergisi Beyanname Hazırlığı
- İndirim İstisna ve Farklı Oran Uygulaması
- Enflasyon Düzeltmesinde Özellikli Konular
- 7491 Sayılı Kanun ile Gelen Düzenlemeler
GİB Kurumlar Vergisi için Beyan Rehberini yayımladı.
- Rehberde, son bir yıl içinde torba kanunlarla gelen düzenlemeler de dikkate alınarak, beyanname verilmesine ilişkin örnekler ile, indirim, giderler, istisnalar, vergi oranları, zarar mahsubu, stopaj iadesi, geçici vergi ve beyannameye eklenecek bildirimler açıklanmıştır.
- Kurumlar Vergisi Beyan Rehberine ulaşmak için linke tıklayınız.
2023 yıllık gelir vergisi beyanname dönemi devam ediyor. Son gün 5 Nisan 2024.
- 2023 yılına ilişkin beyannamelerinizi vermeyi unutmayınız.
- Kira gelirleri, birden fazla işverenden alınan ücret, Eurobond vb gelirler, hesaba yatan çeşitli ve yüklü paralar, Airbnb, Youtube vb kanallardan elde edilen gelirler önemli bu yıl.
- Ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda göndereceklerdir.
- Geliri sadece ücret, kira, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler yıllık gelir vergisi beyannamelerini kendileri için önceden hazırlanmış olan Dijital Vergi Dairesi (Hazır Beyan Sistemi) üzerinden vergi dairesine gitmeden kolay ve güvenli bir şekilde verebilirler.
- 2023 yılı gelirleri için verilecek yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden tahakkuk eden gelir vergisinin iki taksitte ödenmesi gerekmektedir.
Maliye Vergi Denetim Kurulu 2023 Faaliyet Raporunu yayımladı.
- Kamu İdarelerinin faaliyet ve performans sonuçlarını açıkladıkları bu raporlar önemli bilgiler içermektedir. En son GİB faaliyet raporunu duyurmuştuk.
- VDK tarafından yayımlanan bu Rapor, VDK’nın öncelikleri, yaptığı projeler, inceleme ve denetim sonuçları, ele alınan konular ve mükelleflerin dikkate alınması gereken alanlara ilişkin ipuçları sunmaktadır.
- VDK Faaliyet Raporuna ulaşmak için tıklayınız.
TEŞVİK & AR-GE
Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri ile Teknokent Firmaları %3 fonlarınızı ayırmalısınız.
- Bu konuda yapılması gereken iş adımlarını blogdan okuyabilirsiniz. Yatırım yapılabilecek fonlar çok çeşitli ve kapsamlı. Bu konuda ihtiyacı olan firmaları bilgilendiriyoruz.
- Yatırım Ortamının İyileştirilmesine yönelik kamu ve özel sektörün bir arada çalıştığı Komitenin çalışma usul ve esasları için tıklayınız.
SPK halka açılacak şirketlere ilişkin limitlere Ar-Ge ve Teknoloji ayarı yapmıştır.
- SPK geçen yıl yapılan çok sayıda halka arzı ve piyasa koşullarını da değerlendirerek halka açılmak için aranan aktif ve ciro büyüklüğü rakamlarını artırmıştı.
- 28 Mart 2024’te yayımlanan SPK Kararına göre, Kalkınma Planında öncelikli alan olarak seçilen, enerji, savunma sanayi, kimya ve tarım alanına yönelik olan firmalar ile kamusal Ar-Ge projesi yapan, Ar-Ge merkezi belgesi olan, Teknokent’te yer alan veya patent alan firmalar için indirimli eşikler uygulanacaktır.
| Normal Şirketler |
Aktif |
Ciro |
| 2022 |
450 milyon TL |
270 milyon TL |
| 2023 |
1,5 milyar TL |
750 milyon TL |
| Öncelikli Sektörler |
Aktif |
Ciro |
| 2022 |
300 milyon TL |
180 milyon TL |
| 2023 |
450 milyon TL |
270 milyon TL |
FİNANS & PARA
BDDK, araç alımlarında kredi çekilebilecek eşik değerleri yeniden belirledi.
- Yayımlanan Kurul Kararına göre 5 milyon TL ve üzeri araç alımlarında kredi kullanılamayacak olup, değere göre azalan oranlı bir kredilendirme imkânı bulunmaktadır.
- Yerli elektrikli otomobiller için özel bir düzenlemeye gidildi.
Bireysel Emeklilikte Kısmi Ödeme konusunda tarih 1 Temmuz 2024.
- Konuyla ilgili çıkan Yönetmeliği Ekim 2023 bültenimizde bulabilirsiniz.
- Belli şartları sağlayanlar sistemde kalmaya devam ederek kısmi ödeme alabilecekler.
- Normalde uygulama Mart 2023’te başlayacaktı, yeni çıkan bir Yönetmelik ile süre 1 Temmuz 2024 olarak yeniden belirlenmiş oldu.
SPK, başvuruların elektronik ortamda yapılması uygulamasına başlamıştır.
- 15 Nisan 2024 tarihinden itibaren başvuruların MERSİS kapsamındaki ihraççılar, kurum, kuruluşlar tarafından SPK ve Ortaklıklar Finansmanı Dairesi görev alanına giren başvuruların e-Başvuru Sistemi üzerinden elektronik ortamda yapılması esastır.
- Uygulamanın detayları SPK web sayfasında yer almaktadır.
TCMB, faizleri 5 puan daha artırdı.
- Toplantıya katılanlar; Yaşar Fatih Karahan (Başkan), Osman Cevdet Akçay, Elif Haykır Hobikoğlu, Hatice Karahan, Fatma Özkul.
- Para Politikası Kurulu (Kurul), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 45’ten yüzde 50 düzeyine yükseltilmesine karar vermiştir.
DIŞ TİCARET
Batı Anadolu Serbest Bölgesi açılmıştır.
- Serbest bölgeler ihracatı, üretimi, döviz gelirlerini ve istihdamı artırmayı amaçlayan önemli enstrümanlardan biridir.
- Ülkemizde istatistiklere göre 548’i yabancı olmak üzere toplam 2.111 firmanın faaliyet gösterdiği 18 Serbest Bölgeden 2023 yılında 12,7 milyar ABD doları ihracat gerçekleştirilerek 100 bin kişiye istihdam sağlandığı bilinmektedir.
- Serbest bölgelerde çok sayıda mali avantaj ve vergi istisnası bulunmaktadır. Konuyla ilgili bilgi yazısına web sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine İlişkin Karar yayımlanmıştır.
- Kurumlar vergisinde ihracat yapan şirketlere 5 puan indirim uygulaması açısından ve genel olarak ihracatta KDV iadesi noktasında önemli olan bu şirket türü ülkemizde sayıları çok da yükselmeyen bir aracı şirket türüdür.
- 22 Mart tarihinde bu statüyü haiz 79 şirkete ait “güncel liste” yayımlanmıştır.
TİCARİ DÜZENLEMELER
EPDK, elektronik teminat sistemine ilişkin takvimi belirledi.
- EPDK tarafından alınan 14 Mart 2024 tarihli Kurul Kararına göre, süresiz teminat mektuplarının 1 Ocak 2025 tarihine kadar elektronik olanlarla değiştirilmesi gerekmektedir.
Ticaret Bakanlığı enflasyon düzeltmesinin bilançolara etkisi ve dikkate alınacak finansal tablolar hakkında bir Tebliğ Taslağı hazırlamıştır.
- Taslak yakından takip edilmesi gereken bir önemi haizdir.
- Taslağa göre, düzeltme yapılsa da sermayeye ilişkin olarak ticaret siciline tescil edilmiş olan tutarlar sermaye tutarı olarak esas alınacaktır. Aynı zamanda olumlu farkların zarar ve olumsuz farkları aşan kısmı sermayeye ilave olunabilir.
- Bağımsız denetime tabi firmalar enflasyon düzeltmesi uygulanmış finans tabloları esas alırlar.
- Bağımsız denetime girmeyen firmalar ise VUK gereğince hazırlanan tabloları esas alırlar.
- Bu şirketler kar ve kazanç payına ilişkin Ticaret Kanunu uygulamaları açısından enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tabloları, Taslakta sayılan bazı özellikli hallerde, enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tabloları baz alırlar.
- Her iki halde de dağıtılacak kar tutarı VUK finansallarında yer alan rakamı aşamaz.
TCMB, 1 Nisan 2024’te iskonto ve avans faiz oranını artırmıştır.
- 2023 yılı için vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanan iskonto faiz oranı yıllık %43,25’ten %50,75’e çıkarılmış ve,
- 2023 yılında avans işlemleri için %44,25 olarak uygulanan oran %51,75 olarak yeniden belirlenmiştir.
- Geçen yıl Haziran’a kadar bu oranlar sırasıyla, % 9,75 ve % 10,75 idi.
Yıllar itibariyle uygulanan iskonto ve avans faiz oranlarına
TCMB web sayfasından ulaşabilirsiniz.
İKLİM & ÇEVRE
Devlet yeşil çimento uygulamasına geçiyor.
- Kamu ihalelerinde uygulanmak üzere klinker/çimento oranı düşük olan çimentoların teşviki amacıyla kademeli bir uygulamaya yönelik Tebliğ yayımlanmıştır.
Taxia ve Taxademy olarak yeşile ve çevreye duyarlıyız.
- Uluslararası alanda yapılan iklim zirveleri, anlaşmalar ve verilen taahhütler ulusal mevzuatlarda yerini almaya başladı. Ülke olarak bu gelişmeleri yakından takip eden birimler kurulmaya ve yasal altyapı hazırlanmaya başlandı. Gerisinde kalmamalıyız.
- İklim ve çevre mevzuatına uyum konusu yönetim kurullarında önemli bir gündem maddesi olmaya başlamıştır. Ülkemizde GEKAP ve depozito uygulamaları, ÇED raporları, sıfır atık ve yeşil üretim başlıklarıyla uygulamalar başlamıştır. Bu amaçla iklim ve çevre başlığını özel olarak ele almaya başladık. İklim vergileri, finansmanı, karbon vergisi ve benzeri uluslararası uygulamaları da yayımlandıkça paylaşacağız.
- Bu konuda vergi ve mali dünyayı takip eden uzmanları Taxademy yazarları arasında görmek istiyoruz.
- İlgili yazımıza ulaşmak için tıklayınız.
DİĞER MEVZUAT
Kripto Varlıklar Hakkında KGK düzenleme taslağı yayımlandı.
- Yapılan açıklamaya göre Amerika Birleşik Devletleri Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (FASB) 13/12/2023 tarihinde, kripto varlıkların muhasebeleştirilmesi ve kripto varlıklara ilişkin dipnot açıklamaları hakkında yeni bir düzenleme yayımlamıştır. Söz konusu Kurul tarafından yayımlanan duyuruda değişikliklerin amacı, yatırımcılara ve diğer sermaye tahsis edenlere, kapsam dahilindeki kripto varlıkların temel ekonomisini ve bir işletmenin finansal durumunu daha iyi yansıtan, karar verme açısından daha faydalı bilgiler sağlamak ve aynı zamanda maliyet yönteminin uygulanmasıyla ilişkili maliyet ve karmaşıklığı azaltmak olduğu ifade edilmiştir.
- KGK tarafından da söz konusu gelişmeler takip edilmiş ve kripto varlıkların muhasebeleştirilmesi ve raporlanması hususunda hükümlerin oluşturularak BOBİ FRS’ye eklenmesine yönelik projede FASB tarafından yayımlanan düzenlemenin de referans alınmasına karar verilmiştir.
- Proje kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde BOBİ FRS 2021 sürümünde yapılacak değişiklikleri içeren taslak metin hazırlanmıştır. BOBİ FRS’de kripto varlıklara ilişkin yapılan güncelleştirmeler aşağıda özetlenmektedir:
- Düzenleme kapsamına giren kripto varlıkların kapsamı belirlenmiştir.
- Kripto varlıkların sonraki ölçümü ve sunumuna ilişkin hükümler belirlenmiştir. Bu kapsamda kripto varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde esas alınması gereken hükümlere referans verilmiştir.
- Gerek Münferit Finansal Durum Tablosu gerekse Konsolide Finansal Durum Tablosu’nda duran varlıklar grubuna “Dijital Varlıklar” isimli kalem eklenmiştir.
- Dipnot açıklamalarına ilişkin hükümler içeren “Bölüm 26 Dipnotlar”da Tüm İşletmeler Tarafından Yapılacak Açıklamalar başlığı altına, kripto varlıklara ilişkin yapılması gereken açıklamalar eklenmiştir.
- BOBİ FRS’de geçen terimlere ilişkin tanımları içeren “EK 9 – Tanımlar”a “Kripto Varlık” ifadesinin tanımı eklenmiştir.
VERGİ YARGISI
Anayasa Mahkemesi kur korumalı mevduatta vergi istisnasına ilişkin önemli bir karar verdi.
- Genel olarak Anayasa’ya aykırı bulmadığını söyleyelim.
- Erken bozana vergi ziyaı cezası verilmesi hükmü ise iptal edildi. Gecikme faizi uygulaması ise Anayasa’ya aykırı bulunmadı. Kararın detayları ise ilginç, mutlaka okunmalı.
Danıştay’dan KKM hakkında önemli bir karar verildi.
- “40.3.1.1. Yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarına ilişkin istisna” başlıklı alt bölümü, Danıştay Üçüncü Dairesinin 29.11.2023 tarih ve E:2023/3106 K:2023/4982 sayılı kararıyla iptal edilmiştir.
- İlgili bölüm esas olarak, uygulamada esas alınan yabancı para birimleri olan Euro, USD ve Pound hesapları arasında aktarım ve dönüşümde bu hesaplara giriş sıralaması olarak “ilk giren ilk çıkar” yönteminin belirlenmesi ve buna ilişkin örnekler verilmesine yöneliktir.
- Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde takip edebildiğimiz kadarıyla 4 alanda İptal edilen yerler olmuştur. KKM’de farklı para birimleri ile uygulama yapan veya kısmi aktarım yapan firmaların kurumlar vergisine ilişkin pozisyonlarını mali müşavirlerine danışmalarında fayda bulunmaktadır.
Bir sonraki bültenimizde görüşmek üzere, her türlü görüş ve önerinizi bize iletebilirsiniz.
Sevgi & Saygılarımızla,
Tax & International Advisory | Taxia & Taxademy
PDF İndir
