TAXIA Kişisel Rıza Formu

2023-74 / Vergi Artışları Dahil Önemli Bir Torba Kanun TBMM’de

Şirket olarak, çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren danışanlarımız için, birçok önemli mali düzenlemeyi Meclis’e geldiği andan itibaren ciddi bir şekilde takip ediyoruz.

Seçim sonrasında beklenen yeni vergiler ve vergi oran artışları gündemde. Bu konuda kurumlara 5 puan ek vergi getirilmesi, 2023’te MTV’lerin iki kat ödenmesini öngören ek motorlu taşıtlar vergisi, taşınmaz satışlarında öngörülen satış kazancı istisnasının kaldırılması ve ihracatçı firmalar için 1 puan olarak uygulanan indirimli oranın 5 puan olarak uygulanması ana başlıklar.

Kanun Teklifi esas olarak Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülecektir.

Özetle Kanun Teklifinde yapılan düzenlemeleri 6 ana başlıkta ele alabiliriz;

• Ek Vergiler ve Oran Artışları: Kanun Teklifinin genel gerekçesine göre, deprem afetleri nedeniyle ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlanmasını teminen;
  • Bir defaya mahsus olmak üzere aynı tutarda ek motorlu taşıtlar vergisi ihdas edilmesi,
  • Kurumlar vergisi oranlarının 5 puan artırılması (Kurumlar vergisi oranı kalıcı olarak 5 puan artırılarak %25’e, banka ve finans kuruluşları için %30’a yükseltilmektedir. (1.10.2023 tarihinden sonra verilecek beyanlar için geçerli olacak şekilde) ve
  • Taşınmaz satış, bölünme ve bazı fonlardan elden edilen gelirlere ilişkin öngörülen istisnaların kaldırılması amaçlanmaktadır.
  • Ayrıca vergi kanunlarında yer alan bazı maktu vergi tutarlarının ilgili mevzuatında artırılmasına imkân veren hükümlerin güncellenememesi nedeniyle bu vergilerin gayrisafi yurt içi hasıla içindeki paylarının azaldığı dikkate alınarak maktu tutarların güncellenmesine imkân verecek şekilde yetki düzenlemeleri öngörülmektedir.

• Memurlara İlave Ödeme: Diğer taraftan, 2023 yılı ocak ayında kamu çalışanları ve emeklilerinin aylık ve ücretlerinde ilave refah payı verilerek yüzde 30 oranında artış uygulanmış; bayram ikramiyeleri 2.000 Türk Lirasına, en düşük emekli aylığı ise 7.500 Türk Lirasına çıkarılmıştır. Bununla birlikte, gelen talepler dikkate alınarak 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici 95 inci madde çerçevesinde, 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında sigortalı sayılanların emekliliğe hak kazanma koşullarından yaş şartı kaldırılmış ve iki milyonu aşkın vatandaşın daha emekli olabilmesine imkân tanınmıştır. Bu düzenlemelerin devamı niteliğinde olan Kanun Teklifiyle ise; kamu çalışanlarının refah düzeyinin artırılması amacıyla ilave iyileştirmeler yapılması amaçlanmaktadır.

• Asgari Ücret Desteği Devam: 2016 yılından itibaren istihdamı desteklemek amacıyla işverenlere verilen asgari ücret desteği uygulamasının 2023 yılı Temmuz-Aralık döneminde de sürdürülmesine yönelik düzenleme yapılması öngörülmektedir.

• 2023 yılı Temmuz ila Aralık aylarında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere, madde metninde belirtilen işverenlere, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 16,66 Türk Lirası, aylık 500 Türk Lirası asgari ücret desteği sağlanması amaçlanmaktadır.

• Ek Bütçe: Kanun Teklifiyle, deprem afetleri nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacının karşılanması ve Hazine nakit rezervinin güçlü seviyede tutulabilmesi amacıyla 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kapsamında belirlenen net borç kullanımı tutarının artırılmasına yönelik düzenleme yapılması ile 2023 yılında kamu personeli ve emeklilerin mali ve sosyal haklarının iyileştirilmesine yönelik yapılan düzenlemeler nedeniyle ortaya çıkan ilave ödenek ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri bütçelerinin ilgili tertiplerine ödenek ekleme yetkisi verilmesi amaçlanmaktadır.

• KKM Uygulaması: 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun gereğince uygulama bulan kur korumalı mevduata ilişkin yapılan düzenleme ile sistemin bütünüyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca yürütülmesi öngörülmektedir.

• Covid Para Cezalarının İadesi: Diğer taraftan, 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un geçici 4’üncü maddesinde, COVlD-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla bu hastalığın ülkemizde ilk defa görüldüğü 11/3/2020 tarihi ile geçici 4 üncü maddenin yürürlüğe girdiği 9/11/2022 tarihi arasında geçen süre içerisinde işlenen fiiller için kesilen cezaların tahsilinden vazgeçilmesi yönünde yapılan düzenlemede yer alan, bu cezalardan tahsil edilmiş olanların iade edilmeyeceğine ilişkin hükmün Anayasa Mahkemesince iptal edilmesi üzerine iptal kararı gerekçesi de dikkate alınarak; 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu kapsamında verilen ve 9/11/2022 tarihinden önce tahsil edilen idari para cezalarının iadesine yönelik düzenleme yapılması amaçlanmaktadır.

Kurumlar Vergisi Oran Değişikliği

Teklifin 10’uncu maddesi ile,

• Kurumlar vergisi oranı tüm kurumlar için %25 olarak belirlenmiş olup,
• Bankalar, 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktöring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için %30 şeklinde uygulanması öngörülmektedir.
• Kurumlar vergisinin finans kuruluşları için 5 puan daha yüksek uygulanması 2021 yılında başlamış bir uygulama olup aradaki makas 5 puan olarak devam ettirilmiştir.
• Oran artışı öngören Kanun Teklifinin 10’uncu maddesi,
  • 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere;
  • Kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.
  • Buna göre normal hesap dönemine tabi finans dışı bir kurum için 2023 yılında ilk iki geçici vergide %20 oranı uygulanırken, üçüncü geçici vergi beyannamesinde ve 2023 takvim yılı kurumlar vergisinde %25 oranı uygulanacaktır.
• Diğer taraftan, yapılan bir diğer değişiklik ile ihracatın teşvik edilmesi amacıyla ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan indirimli olarak uygulanmakta olan kurumlar vergisi oranının, 5 puan indirimli olarak uygulanması sağlanmaktadır.

Taşınmaz Satışlarında Kurumlar ve Katma Değer Vergisi İstisnası ve Taşınmazlarda Kısmi Bölünme Uygulaması Kaldırılmıştır

• On yıllardır uygulanan bu istisnanın kaldırılması önceki dönem Ali Babacan ve Mehmet Şimşek dönemlerinde de gündeme gelmişti. Taşınmazların tarihi alım maliyeti ile bilançolarda yer alması ve yıllar sonra satılması halinde oluşan karların bir kısmının enflasyondan kaynaklanması sebebiyle belli oranda istisna edilmesi amaçlanmıştı.
• Bu istisna iştirak hissesi denilen, şirketlerin başka şirketlerdeki payları için %75 olarak uygulanırken, taşınmazlar için bu oran %50’ye düşürülmüştü. KDV istisnasında ise her iki tür varlık için de %100 olarak uygulanmaktaydı.
• Yapılan düzenleme ile; kademeli bir uygulama öngörülmüştür. Buna göre;
  • Kanun’un yürürlük tarihinden önce alınan taşınmazlar için yapılan satışlarda KDV istisnası %100 olarak, %50 olan kurumlar vergisi istisnası ise %25 olarak uygulanacaktır. Herhangi bir süre sınırlaması öngörülmemiştir.
  • Kanun’un yürürlük tarihinden sonra edinilecek taşınmazlar için ise kurumlar vergisi ve KDV normal oranlarda uygulanacak olup istisna edilecek bir tutar olmayacaktır.
  • İştirak hisse satışlarında %75 kurumlar vergisi ve %100 KDV istisnası uygulamasında ise herhangi bir değişiklik öngörülmemiştir.
  • Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre işletmelerin ve taşınmazların başka bir şirkete bölünmesine imkân veren düzenleme açısından “taşınmazlar” kapsam dışı bırakılmış olup 2024 başında yürürlüğe girmesi planlanmaktadır.
  • Taşınmazların bölünmesi KVK’da istisna olmaktan çıkarılmış olmakla, KDV istisnasının da başka bir kanun değişikliğine gerek duyulmadan vergiye tabi olması sağlanmış olmaktadır.

Girişim Sermayesi Dışındaki Yatırım Fon Gelirlerine İlişkin İstisna Kaldırılmıştır.

Teklifte yer alan 8’inci madde ile, kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisnanın kaldırılması amaçlanmaktadır.

Saygılarımızla

Taxia