TAXIA Kişisel Rıza Formu

2023-50 / Depreme Yönelik Mali Uygulamaları İçeren Genel Tebliğ (Seri No: 2) Yayımlandı!

Tebliğin Amacı

2 Seri Numaralı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun Genel Tebliği, 25 Mart 2023 tarih ve 32143 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı. Tebliğ, 7440 sayılı Kanun’un;

• Depremden etkilenen hizmet erbabına yapılan ayni ve nakdi yardımlarda gelir vergisi ve damga vergisi istisnasının uygulanmasına
• Depremden etkilenenlerin bedelsiz kullanımına bırakılan konutlarda gelir vergisi açısından emsal kira bedeli esasının uygulanmamasına
• Depremde vefat edenlerin mirasçılarına emekli ve yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından veya bireysel emeklilik sisteminden yapılan ödemelerde tevkifat uygulanmamasına
• Kanunda öngörülen veraset ve intikal vergisi istisnasına
• Yasal defter ve belgelerinin depremlerde zayi olması halinde uygulanacak hükümlere
• Depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde bulunanlardan olan alacaklarda şüpheli alacak uygulamasına ve
• Depremde hasar gören binalara ve taşıtlara ilişkin vergiler ile diğer amme alacaklarının terkiniyle ilgili hususlara dair usul ve esasların düzenlenmesi amacıyla yayınlanmıştır.

Depremden etkilenen hizmet erbabına yapılan ayni ve nakdi yardımlarda gelir vergisi ve damga vergisi istisnası kapsamı ve şartları

Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde, kendisi, eşi, çocuğu veya anne ve babası etkilenen hizmet erbabına, mevcut ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerine ilave olarak yapılan ayni yardımların tamamı ile toplam tutarı 50.000 Türk lirasını geçmeyen nakdi yardımlar gelir vergisi ve damga vergisinden istisna edilmiştir. İşverenler tarafından hizmet erbabına bu şekilde yapılan ve ücret olarak kabul edilen ayni ve nakdi yardımların istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için söz konusu ayni ve nakdi yardımların;

• 06/02/2023 – 31/07/2023 tarihleri arasında yapılması,
• Ücretlinin kendisi, eşi, çocuğu veya anne ve babasının depremden etkilenmiş olması,
• Nakdi yardım tutarının toplamda 50.000 Türk lirasını aşmaması,
• Hizmet erbabının mevcut ücret, prim, ikramiye gibi ödemelerine ilave olarak yapılması gerekmektedir.

Depremden etkilenenlerin bedelsiz kullanımına bırakılan konutlarda emsal kira bedeli esasının uygulanmaması

Düzenlemeden yararlanılabilmesi için konutların;

• Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde 06.02.2023 tarihi itibariyle yerleşim yeri bulunan gerçek kişilerin ikamet etmeleri amacıyla bedelsiz olarak kullanımına bırakılması,
• Depremden etkilenen gerçek kişilerin ikametine 06.02.2023 tarihinden itibaren tahsis edilmesi gerekmektedir.

Depremde vefat edenlerin mirasçılarına tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından ve bireysel emeklilik sisteminden yapılan ödemeler

7440 sayılı Kanun’la depremlerde veya depreme bağlı olarak sonradan vefat eden mirasçılarına, hayat sigortaları ve bireysel emeklilik sisteminden yapılan ödemelerden gelir vergisi stopajı yapılmaması hükme bağlanmıştır.

Koşullar;

• 06/02/2023 tarihinden itibaren yapılan ödemeler için geçerli olup,
• Tevkifat kapsamı dışında olan bu ödemeler için yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.

Veraset ve intikal vergisi istisnası

7440 sayılı Kanun’la mücbir sebep ilan edilen yerlerde, depremlerde veya depremlerdeki yaralanmalara bağlı olarak daha sonra vefat edenlerin mirasçılarına veraset yoluyla intikal eden mallar ile bunların eşine, çocuklarına, anne ve babasına işverenler tarafından yapılan yardımların veraset ve intikal vergisinden müstesna tutulması hükme bağlanmıştır.

• İstisnanın uygulanabilmesi açısından murisin, mirasçıların, hizmet erbabı ile hizmet erbabının eş, çocuk, anne ve babasının deprem bölgesinde ikamet etme şartı bulunmamaktadır.
• İkametgahları nerede olursa olsun, ölümün depremlerde veya depremlerdeki yaralanmalara bağlı olarak sonradan meydana gelmesi istisna uygulaması için yeterlidir.

Mükelleflerin yasal defterleri ve belgelerinin depremlerde zayi olması

Kanun ile;

• Defter ve belgeleri depremde zayi olan mükelleflerin zayi belgesi için yetkili mahkemeye başvuru süresinin 31.07.2023 tarihine kadar uzatılması, ayrıca söz konusu belgenin il veya ilçe idare kurullarından alınabilmesi,
• Elektronik ortamda tutulan defterlerden, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından muhafaza edilen ya da muhafaza edilmek üzere anılan Bakanlığa elektronik ortamda iletilen defterler bakımından bu hükmün uygulanmaması hükme bağlanmıştır.

Defter ve belgeleri depremler nedeniyle zayi olan mükelleflerin yapacakları işlemler

7440 sayılı Kanun’la mücbir sebep ilan edilen yerlerde,

• Tutulması ve tasdiki zorunlu defterler ile yasal belgelerini kaybeden mükelleflerin, 31.07.2023 tarihine kadar yetkili mahkemeden kendilerine bu durumu tespit eden bir belge verilmesini isteyecekler, böyle bir belge almamış olan mükellef, defterlerini ve belgelerini ibrazdan kaçınmış sayılacaktır.
• Defter ve belgelerin zayi olduğuna ilişkin belge istenirse il veya ilçe idare kurullarından da alınabilecektir. Defterlerinin işyerinde veya yetkili meslek mensubunun faaliyetlerini yürüttüğü yerde zayi olduğunu beyan eden mükellef, ilgili mahkemeye veya il/ilçe idare kuruluna başvurduğunu gösteren belge ile yeni defterlerin açılış onayını/tasdikini notere yaptırabilecektir.
• Deprem nedeniyle defterleri zayi olan mükellefler, söz konusu defterlerini kullanmaya başlamadan önce ve her halükârda mücbir sebebin sona erdiği tarihten itibaren en geç 15 gün içinde yeni defter tasdik ettirerek bu defterleri tutacaklardır.
• Yeni defterlerin tasdiki işleminden, noter harcı ve noterlik ücreti alınmayacaktır.
• Tutulması ve tasdiki zorunlu olup elektronik ortamda tutulan defterlerden, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından muhafaza edilen ya da muhafaza edilmek üzere Bakanlığa elektronik ortamda iletilen defterler bakımından 7440 sayılı Kanun’un 10. maddesinin yirmi ikinci fıkrası hükümleri uygulanmayacaktır.

Depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde bulunanlardan olan alacaklarda şüpheli alacak uygulaması

Mücbir sebep ilan edilen yerlerde faaliyet gösteren kişilerden olan alacaklar için şüpheli alacak karşılığı ayrılmasına ilişkin şartların hafifleştirilmesi, bu kapsamda bölgede gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerden veya gelir vergisi mükellefiyet kaydı bulunmayan ancak yerleşim yeri bu yerlerden olan gerçek kişilerden ya da kuruluş ve faaliyet yeri bu yerlerde bulunan kurumlar vergisi mükellefiyeti olmayan teşekküllerden alacağı bulunan mükelleflerin, açılan tespit davası üzerine Mahkeme tarafından borçlunun mal varlığının en az üçte birini kaybettiğine yönelik verilmiş bir karar bulunması şartıyla, deprem tarihinden önce doğmuş olan ve varlığı Vergi Usul Kanunu’nda sayılan belgeler ile tevsik edilen alacaklarının, dava veya icra safhasında bulunan alacak olarak kabul edilerek, bu alacaklar için şüpheli alacak karşılığı ayrılabilmesi hükme bağlanmıştır.

Binalara ve taşıtlara ilişkin vergiler ile diğer amme alacaklarının terkinine ilişkin hususlar

a) Taşıtlara ilişkin açıklamalar

7440 sayılı Kanunla, depremde yıkılan veya ağır hasar gören binalar ile kullanılamaz duruma gelen taşıtlara ilişkin vergi ve katkı payları ile varsa bu alacaklara ilişkin feri alacakların terkini öngörülmüştür.

Bu düzenlemeden, kapsama giren taşıtları adına kayıt ve tescil ettirmiş bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların mirası reddetmemiş mirasçıları yararlanabilir.

Tebliğde yapılan açıklamaya göre, kapsama giren taşıtlara ilişkin olarak;

• 06/02/2023 tarihinden önce tahakkuk eden ve 12.03.2023 itibariyle ödenmemiş bulunan motorlu taşıtlar vergisi ve bu vergiye ilişkin vergi cezası, gecikme faizi, gecikme zammı,
• 06/02/2023 tarihinden önce Karayolları Trafik Kanunu’nun 116. maddesine göre verilen trafik idari para cezası, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30. maddesine göre verilen idari para cezaları ve bu cezanın verilmesine ilişkin geçiş ücreti ile bu alacaklara ilişkin fer’i alacaklar terkin edilir.

Düzenlemeden yararlanabilmek amacıyla mükellefler tarafından, adlarına kayıt ve tescilli taşıtları için Tebliğ ekinde örneği yer alan terkin talep formu ve deprem nedeniyle ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlara dair ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belge ile mükellefiyetinin bulunduğu vergi dairesine başvuru yapılması gerekmektedir.

b) Binalara ilişkin açıklamalar

7440 sayılı Kanun’la, depremde yıkılan veya ağır hasar gören binalara ilişkin vergi ve katkı payları ile varsa bu alacaklara ilişkin feri alacakların terkini öngörülmüştür.

Düzenleme kapsamına;

• Binalar açısından, 06/02/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde depremlerde yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı binalar,
• Terkin edilecek vergiler açısından ise 06/02/2023 tarihinden önce tahakkuk eden ve 12/03/2023 tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan emlâk vergisi, taşınmaz kültürü varlıklarının korunmasına katkı payı ve çevre temizlik vergisi ile bu alacaklara ilişkin vergi cezası, gecikme faizi ve gecikme zammı, girmektedir.
• Belediyeler veya su ve kanalizasyon idareleri, belediyelerin imar birimlerinin kayıtlarında bulunan bilgi ve belgelerden faydalanmak suretiyle başvuru aranmaksızın, emlâk vergisi, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile çevre temizlik vergisine ilişkin terkin işlemini gerçekleştirirler.
• Söz konusu idareler, gerek duymaları halinde ilgili kurumlardan da bilgi talep edebilirler.

2 Seri No.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliğe ulaşmak için tıklayınız.

Saygılarımızla,

Taxia | Tax & International Advisory