2023-29 / İklim, Çevre ve Sürdürülebilirlik
2022 yılında Çevre ve İklimin Avrupa ve özellikle batılı firmalarda çalışan mali işler yöneticileri için artan önemine binaen bu konuyu Ana Başlık olarak ele almaya başladık.
Taxia olarak 2022 yılında bu alanda çıkan mevzuata ilişkin kısa bir ufuk turu aşağıda yer alıyor. Özellikle sürdürülebilirlik, iklim ve çevre konularının Türkiye’de iş yapan firmalar, politikaya yön verenler ve akademisyenler için önemi aşikâr.
Uluslararası alanda yapılan iklim zirveleri, anlaşmalar ve verilen taahhütler ulusal mevzuatlarda yerini almaya başladı. Ülke olarak bu gelişmeleri yakından takip eden birimler kurulmaya ve yasal altyapı hazırlanmaya başlandı.
İklim ve çevre mevzuatına uyum konusu yönetim kurullarında önemli bir gündem maddesi olmaya başlamıştır. Ülkemizde GEKAP ve depozito uygulamaları, ÇED raporları, sıfır atık ve yeşil üretim başlıklarıyla uygulamalar başlamıştır. Bu amaçla iklim ve çevre başlığını özel olarak ele almaya başladık. İklim vergileri, finansmanı, karbon vergisi ve benzeri uluslararası uygulamaları da yayımlandıkça paylaşacağız.
Sürekli gelişmeye açık bu bülten serisini, aylık olarak yayımlanan vergi ve finans bülteni, 3 ayda bir yayımlanan uluslararası mali gelişmeler, Rehberler, vergi mükelleflerine yönelik hazırlanan blog, teşvik rehberi, özelgeler ve bağımsız denetim bültenlerine ek olarak hazırlıyoruz.
Küresel olarak yoğunlaşan çevresel sürdürülebilirlik çalışmalarını teşvik eden Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), ülkelerin karbon emisyonlarını azaltmak amacıyla bir uluslararası bir dayanışma ortamı sağlamaktadır. Çalışmalarını incelemek için web sitelerini ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca, uluslararası bir uygulama olan karbon muhasebesi ile firmalar, sürdürülebilirlik hedeflerini takip edip yatırımcılarına sunmaktadır; bu çalışmalar ülkemizde SPK tarafından da desteklenmektedir.
Ülkemizde ayrıca iklim ve çevre için çalışmalar gerçekleşmektedir. En güncel olarak Şubat 2023’ten başlayarak geçtiğimiz yıl öne çıkanları aşağıda listeledik.
Şubat 2023 Mali / Vergisel Gelişmeler
KGK tarafından “Sera Gazı Beyanlarına İlişkin” bir Güvence Denetim Standardı (GDS) yayımlanmıştır.
- Bu standardın hazırlanma amacı yerel mevzuattan kaynaklanan zorunluluklar, Avrupa Birliği Sera Gazı Ticaret Programı gibi emisyon ticaret programlarından kaynaklanan zorunluluklar ve Gönüllü olarak yapılan açıklamalardır.
- İlgili standarda ulaşmak için tıklayınız.
Ocak 2023 Ay Ortası Bülteni
Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliğinde değişiklik yapılmıştır.
- Yapılan değişiklik 12 Ocak 2023 tarihli ve 32071 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı web sayfasında atık yağlarla ilgili mevcut yönetmeliğin uygulanmasından kaynaklanan sorunların giderilmesi için atık yağ toplama miktarlarının artırılması ve atık yağların yönetiminin daha etkin hale getirilmesi amacı ile yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
- Yönetmelik değişikliği ile madeni yağ üreticilerinin, atıktan elde edilmiş baz yağın üretimde kullanılabilmesi için gerekli çalışmaların yapılması amacıyla gereken süre göz önünde bulundurularak sektörel talepler doğrultusunda, 2022 yılında başlaması planlanan atıktan elde edilmiş baz yağın madeni yağ üretiminde kullanım zorunluluğu 2023 yılına ötelenmiş, üretimde kullanılacak atık yağdan elde edilmiş baz yağ oranları revize edilmiştir.
- Atık yağların taşınmasının ekonomik hale gelebilmesi adına araçtan araca atık yağ transfer edilmesine ilişkin hüküm getirilmiş ve bir yıllık süre tanınmıştır. Madeni yağ üreticilerinin atık yağ toplama yükümlülüğü kaldırılmıştır.
- Bununla birlikte mevcut yönetmelikte deneme üretimi takvim planında değişiklik yapılamayacağı öngörülerek yayımlanan yönetmelikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından uygun bulunması halinde iki tesis arasında yer değişikliği yapılmasına imkân tanınmıştır. Belirlenen süre içerisinde deneme üretimine katılım sağlanmaması durumunda varsa mevcut çevre lisansının sonlandırılacağı hüküm altına alınmıştır.
- Diğer yandan PCB'li yağların bertaraf edilmesi yerine arındırılarak yeniden rafine edilmesine imkân tanınmıştır.
Ocak 2023 Mali / Vergisel Gelişmeler
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, elektrikli ve elektronik eşyaların atıkları konusunda iki yönetmelik yayınlamıştır.
- Amaç, geri dönüşümün ve geri kazanımın sağlanması ile insan sağlığının ve çevrenin korunmasına katkıda bulunmaktır.
- İlgili iki yönetmeliğe aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yeterlik Belgesi Tebliği yayımlanmıştır.
- Amacı, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında proje tanıtım dosyası, çevresel etki değerlendirmesi başvuru dosyası, çevresel etki değerlendirmesi raporu ve proje ilerleme raporu hazırlayacak kurum ve kuruluşlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
KGK iklim ve sürdürülebilirlik konularında iki önemli düzenleme taslağını yayımlamıştır.
Aralık 2022 Ay Ortası Bülteni
Maden Yönetmeliği yenilenmiştir.
- 2017 tarihli Yönetmeliği kaldıran yeni Yönetmelik 11 Aralık 2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir.
- Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde maden sayılır.
- Toplam 139 madde ve 81 sayfalık 30 ekten oluşan Yönetmelikte geçiş düzenlemesi mahiyetinde 11 geçici madde yer almaktadır. Yönetmelik esas olarak, arama, işletme, ruhsatlandırma, devir, denetim ve yapılacak bildirimleri düzenlemektedir.
- Geçiş düzenlemeleri, ruhsat gruplarının düzenlenmesi, VI. Grup ruhsatlar, Tuz Gölünde verilen ruhsatlara ilişkin işlemler, 2015 ve öncesine ait çevre ile uyum teminatının cezalı tahsili, daimi nezaretçilik ataması, 2015 ve 2018 devlet haklarını ruhsat taban bedelinden az olamayacağı, UETS adreslerinin bildirimi, yer altı kömür madenciliğinin mevcut rödövans sözleşmeleri, sevk fişlerinin elektronik ortama geçmesi ve maden işletme faaliyetleri yapılamayacak nitelikteki küçük alanlarla ilgili uygulama şeklindedir.
- Yönetmeliğin eki Devlet Hakkı Beyan Formu Ek-29 olarak yer almakta olup mali işler açısından önemle takip edilmesi gerekir.
Su Kirliliği Kontrolü düzenlemelerinde değişikliğe gidilmiştir.
Aralık 2022 Vergi Bülteni
2023 yılında uygulanacak GEKAP tutarları belli olmuştur.
- Uygulanacak tutarlar için linki tıklayabilirsiniz.
Çevresel gürültü kontrolünü düzenleyen Yönetmelik yayımlanmıştır.
- Bu Yönetmeliğin amacı; çevresel gürültünün çevre ve insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenmesi, gürültü haritaları ve gürültü eylem planlarının hazırlanması, çevresel gürültünün azaltılması için gürültü kontrol tedbirlerinin uygulanması ve çevresel gürültü yönetimi çalışmaları hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesidir.
- 2010 tarihli eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış, geçiş hükümleri öngörülmüş ve işletmeler, şantiye, endüstriyel işletmeler, ulaşım araçları, maden ocakları ve diğer işletmeler olarak sıralanmıştır. Ayrıca, ölçüm, izleme, idari yaptırımlar, lisans işlemleri, eğitimler, gürültü yapılabilecek saatler Yönetmelik ekinde düzenlenmiştir.
Atık ön işlem ve geri kazanım tesislerinin genel esaslarına ilişkin Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
- 24 Kasım 2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
- Bu Yönetmeliğin amacı, atıkların işlenmesi amacıyla faaliyet gösteren atık ön işlem ve geri kazanım tesislerinin teknik kriterlerine ve bu tesislerde bulunması gereken asgari şartlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
- Bu Yönetmelik, 2015 tarihli Atık Yönetimi Yönetmeliğinin EK-4’ünde yer alan atık listesindeki atıkları işleyen ve faaliyet konusu ile idari ve teknik kriterleri başka bir mevzuatta düzenlenmeyen;
- Toplama ayırma tesislerini,
- Diğer ön işlem yapan tesisleri,
- Hurda metal işleme tesislerini,
- Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti gerçekleştiren tesisleri,
- Tehlikesiz atık geri kazanım tesislerini,
- Tehlikeli atık geri kazanım tesislerini kapsar.
- Yönetmelik, faaliyet konusu ile idari ve teknik kriterleri başka bir mevzuatta düzenlenen atık işleme tesislerini kapsamaz. Ancak ilgili mevzuatında aksi bir hüküm bulunmayan ön işlem, ara depolama, geri kazanım veya bertaraf faaliyeti yapan atık işleme tesislerinin kapatma işlemleri için bu Yönetmeliğin “atık işletme tesislerinin kapatılması” başlıklı 12’nci maddesinde yer alan hükümler uygulanır.
- 2021 tarihli Yönetmelikte 2022 yılı içinde yapılan üçüncü değişikliktir.
- Yapılan değişikliklere göre tesislerde gürültü, toz, koku gibi kirleticilere karşı Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uyulur. Toz emisyonu ile gürültü ve titreşime karşı Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uyulur. EK-1 ve EK-2’de yer almayan, Atık Yönetimi Yönetmeliğinin EK-4’ünde yer alan atık listesinin 17’nci bölümündeki inşaat ve yıkıntı atıklarını kabul eden tesislerde tesis etrafı; tesis güvenliğini sağlayacak ve personel harici kişilerin izinsiz girmesini önleyecek şekilde teşkil edilir. Bu tesislerde 9’uncu maddenin birinci fıkrasının (a), (ç) ve (d) bentleri ile 10’uncu maddede yer alan şartlar aranmaz.
Kasım 2022 Mali / Vergisel Gelişmeler
Taslak Yönetmelik: Atık Yönetimi Sorumlusu Firmalar Hakkında Yönetmelik Taslağı yayımlanmıştır.
- Yönetmelik ile atık yönetim sorumlusu olarak faaliyet gösterecek firmaların yetkilendirilmesi, atıklarının yönetimini bu firmalar aracılığıyla yerine getirecek atık üreticilerinin belirlenmesi ve firmaların yükümlülüklerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
- Yönetmelik eki listede yer alan firmalar zorunlu olarak isteyenler ise gönüllü olarak bu hizmeti almak zorundadırlar. Yönetmelikte bu firmaların yetki belgesine başvurmaları, şartları, denetimi, yetki iptali, teminat alınması, sınıflarına göre atık üreticisi firmalarda fiilen görev yapılması gereken süre ve yetki belgelerinin yenilenmesi hususları belirlenmektedir. Uygulamanın 2024 başı itibariyle başlaması planlanmaktadır.
- Yönetmelikte atık üreticileri ile atık yönetim sorumlusu firmaların yükümlülükleri ayrıntılı olarak sayılmaktadır. Atık yönetim sorumlusu firmaların vereceği atık yönetimi hizmeti sıfır atık belgesi hizmetini de kapsayacaktır.
12’nci Kalkınma Planında Çevre ve İklim önemli bir başlık olarak çalışılmaktadır.
- Cumhurbaşkanlığı’nın 2022/10 numaralı Genelgesi ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda yürüyen Plan hazırlıklarına özel ihtisas komisyonları ile çalışma gruplarında devam edilmektedir.
- Bu kapsamda, büyüme dinamikleri ve yeşil büyüme, tarımda toprak ve su kaynaklarının yönetimi, orman varlıklarının korunması, tarımda teknoloji, orman ürünleri bitkisel üretim ve hayvancılık, su ürünleri, gıda güvenliği ve güvenilirliği, iklim değişikliğinin sürdürülebilir kalkınmaya etkisi, işgücü piyasalarında yeşil dönüşüm gibi başlıklar ön plana çıkmaktadır.
Çevre Yönetimi Hizmetleri Yönetmeliği yenilenmiştir.
- 1 Kasım 2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile 2019 tarihli eski Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
- Bu Yönetmelik, çevre mevzuatı ve 2014 tarihli Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği uyarınca çevre yönetimi hizmeti verecek personelin, çevre yönetim birimlerinin ve çevre danışmanlık firmalarının taşıması gereken şartları, yükümlülüklerini, çalışma usul ve esaslarını, yeterlik belgesi başvurularının yapılması ve değerlendirilmesi ile yeterlik belgelerinin verilmesi, denetlenmesi, askıya alınması ve iptali ile ilgili konuları kapsar.
- Yeterlik belgesi başvuruları ücrete tabidir. Bakanlığa yapılan yeterlik belgesi başvurusundan vazgeçilmesi halinde başvuru ücreti iade edilmez. Ancak ilk defa çevre yönetimi hizmeti yeterlik belgesi başvurusu yapacak personel için başvuru ücreti şartı aranmaz.
- İşletmeler ile firmalar arasında yapılacak sözleşmeler, sözleşme süresine bakılmaksızın Bakanlığın belirleyeceği asgari fiyat tarifesi dikkate alınarak yapılır. Firmalar tarafından birden fazla işletmeye çevre yönetimi hizmeti verilmesi halinde, fiyat her bir işletme için ayrı ayrı belirlenir.
Eylül 2022 İkinci Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
Özellik Arz Eden Binaların Tasarım Gözetimi ve Kontrolü Hizmetlerine Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.
- Çevre Bakanlığı tarafından yayımlanan bu Yönetmeliğin amacı; ileri tasarım yöntemleri ve teknolojileri gerektiren, özellik arz eden binaların tasarım gözetimi ve kontrolü hizmetleri ile bu hizmeti yerine getireceklerin eğitim koşulları, mesleki yeterlilik ve deneyim konuları ve bunların belgelendirilmesi ve hizmetin yürütülmesine dair usul ve esasları belirlemektir.
- Özel binalar tasarım gözetmeni (tasarım gözetmeni) ilgili alanda teorik ve mesleki bilgi ve deneyim sahibi olan ve Bakanlıkça düzenlenmiş/verilmiş Özel Binalar Tasarım Gözetmenliği Belgesini haiz meslek mensubunu ifade eder.
Orta Vadeli Programla Hedeflenen 35 Kalemde Ar-Ge ve Teşvik Stratejileri
Makroekonomik Hedefler ve Politikalar (OVP)
Orta Vadeli Programın “Makroekonomik Hedefler ve Politikalar” başlığı altında; Büyüme, Yeşil Dönüşüm, İstihdam, Fiyat İstikrarı, Ödemeler Dengesi, Fiyat İstikrarı ve Kamu Maliyesi olmak üzere toplam yedi alt başlık halinde temel politika ve hedefler özetlenmiştir. Bu kapsamda öngörülen temel Ar-Ge ve teşvik paketleri şunlardır;
1-Büyüme
- Makroekonomik istikrar, düzenleyici çerçeve ve iş ortamı güçlendirilerek sanayi sektöründe teknoloji seviyesi yüksek sabit sermaye yatırımları ve doğrudan yabancı yatırımlar özendirilecektir.
2-Yeşil Dönüşüm
- Sektörlerin mevcut en iyi teknikler ve en iyi çevresel uygulamalar çerçevesinde düşük karbonlu üretime geçişi için yol haritaları hazırlanacak ve uygulamalar teşvik edilecektir.
- 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sürdürülen Ulusal Katkı Beyanı ve Uzun Dönemli İklim Değişikliği Stratejisi ve Ulusal İklim Değişikliği Eylem Planı hazırlık çalışmaları, kalkınma planı başta olmak üzere üst politika belgeleriyle uyumlu olacak şekilde tamamlanacaktır.
- Başta ihracat yapan KOBİ’ler olmak üzere firmaların yeşil dönüşüme uyumlarını kolaylaştırmak üzere destek mekanizmaları geliştirilecek ve yönetimi konusundaki kapasite geliştirilecektir.
- Karbon emisyonunun azaltılmasına yönelik orman varlığının artırılmasına, yeni yutak alanların oluşturulmasına devam edilecek, fidan ve tohum üretim ve ihracat kapasitesinin artırılmasına yönelik yatırımlar sürdürülecektir.
- Demiryolu ulaştırması ve kent içi ulaşım başta olmak üzere düşük karbonlu ve sürdürülebilir ulaşım sistemine geçişi kolaylaştıracak teknolojik dönüşümlere yönelik projeler geliştirilecektir.
3-İstihdam
- Dijital dönüşüm, teknolojik gelişmeler ve pandemi sürecinin iş mevzuatında ortaya çıkardığı ihtiyaçlara yönelik düzenlemeler yapılacaktır.
4-Fiyat İstikrarı
- Gelirler politikası fiyat istikrarını ve gelir dağılımını gözetecek şekilde para ve maliye politikaları ile eşgüdüm içerisinde belirlenmeye devam edecektir.
5-Ödemeler Dengesi
- Değişen tüketici eğilimleriyle teknolojik gelişmeler doğrultusunda turizmin çeşitlendirilmesi amacıyla alternatif turizm ürünleri belirlenecek, hedef pazarlarda tanıtım faaliyetleri yürütülecektir.
6-Finansal İstikrar
- Dijital Lira Araştırma Geliştirme Projesinin birinci ve ikinci faz pilot bulguları doğrultusunda, ödemeler için Dijital Türk Lirasının kullanım testlerine başlanacaktır.
Teşvik Bülteni (2022 yılı)
Hurdaya Ayrılan Gemilerin Yerine Yenilerinin Yapılmasına Yönelik Teşvik Yönetmeliği 18 Haziran tarihli ve 31870 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
- Bu Yönetmelik; ülkemizin deniz ticaret filosunun yenilenmesi, kabotajda ve uluslararası sularda deniz çevresine zararsız, etkin, güvenli, sürdürülebilir bir taşımacılığın oluşturulabilmesini desteklemek üzere; verilecek teşvikin usul ve esaslarını belirler.
- Hurda teşvikinden faydalanmak isteyenler, her yılın haziran ayı içerisinde bu Yönetmelik kapsamında yer alan gemi cinsleri için, başvuru formu ve diğer belgelerle birlikte başvuru yapabilir.
KOSGEB Yeşil Dönüşüm Destek Programı ilan edilmiştir.
- KOSGEB Yeşil Dönüşüm Destek Programı’nın amaçları arasında; KOBİ’lerin yeşil dönüşüm konusunda sorunlarını belirleyerek bu sorunlar sonucunda gerekli stratejileri oluşturup, kapasitelerini geliştirip ve öncelikli ihtiyaçlarının karşılanması yer almaktadır.
- Program kapsamında; elektrik motorları etüt hizmeti desteği, elektrik motorları değişim giderleri desteği, enerji etüt hizmeti desteği ve verimlilik artırıcı giderler desteği olmak üzere dört çeşit destek bulunmaktadır.
- Bu destek unsurlarından; Elektrik motorları etüt hizmeti 2500 TL’ye kadar %100 oranında, elektrik motorları değişim giderleri 100.000 TL’ye kadar %75 oranında, enerji etüt hizmeti 30.000 TL’ye kadar %75 oranında, verimlilik artırıcı giderler ise 400.000 TL’ye kadar %40 oranında desteklenmektedir.
- Başvuru dönemi belirlenmemiş olup, başvuru zamanı isteğe bırakılmıştır.
- Detaylı bilgi için tıklayınız.
Temmuz 2022 İkinci Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
Kırsal kalkınma desteklerinde KDV istisnası da geçerli olacaktır.
- Cumhurbaşkanı Kararıyla yapılan değişiklikle kırsal kalkınma kapsamında desteklenen projelerde KDV istisnasından da yararlanılabilmesinin önü açılmıştır.
- 5881 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına göre başvuruya esas proje için, bu Karara dayanılarak çıkarılan tebliğler kapsamında verilen destek dışında, Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 39’uncu maddesi uyarınca 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz katma değer vergisi mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimlerine ilişkin katma değer vergisi istisnası ve faiz niteliğindeki destekler hariç, hiçbir kamu kurum ve kuruluşunun desteklerinden yararlanılamaz.
- Düzenleme öncesinde bu kapsama giren projelerde KDV istisnası kullanılamıyordu.
- Anılan Karar doğal kaynaklar ve çevrenin korunmasını dikkate alarak kırsal alanda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi, tarımsal pazarlama altyapısının geliştirilmesi, geriye dönük izlenebilirliğin sağlanması ve gıda güvenilirliğinin güçlendirilmesi, kırsal alanda alternatif gelir kaynaklarının oluşturulması, kırsal ekonomik altyapının güçlendirilmesi, tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımının yaygınlaştırılması, yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinliklerinin artırılması ve kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlamak için yeni teknoloji içeren tarıma dayalı ekonomik yatırımlar ile kırsal ekonomik altyapı ve bireysel sulama sistemlerine yönelik yatırımlarının desteklenmesine yöneliktir.
ÇED olarak bilinen Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği güncellenmiştir.
- Mali açıdan firmaların yapacakları yatırımları önemli ölçüde etkileyen bu Yönetmelik firmaların mali işler bölümlerini de yakından ilgilendirmektedir.
- 2014 tarihli Yönetmelik yürürlükten kaldırılmış ve geçiş hükümleriyle beraber yeni Yönetmelik yayım tarihi olan 29 Temmuz 2022’de yürürlüğe girmiştir.
- Yönetmeliğe göre çevresel etki değerlendirmesi (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları ifade etmektedir.
- Yönetmeliğe Ek-1’deki listede yer alan projelere ÇED raporu alınması zorunludur. Bu tesisler 45 kalemde sayılmış olup belli hacmi aşan işletme ve yatırımları içermektedir.
- Örnek olarak konutta 300 konut ve üzeri, atık su tesislerinde günlük 30.000 ton ve üzeri, AVM’lerde 10 bin metrekare ve üzeri olarak ölçeğe bağlı belirleme yapılmışken, asfalt plent tesisleri, cam ve benzeri üretim tesisleri, ham deri işleme tesisleri ve içten yanmalı motor üretiminde herhangi bir ölçeğe bağlı olunmaksızın rapor alınması zorunludur.
- ÇED sürecine ilişkin iş ve işlemler, Çevrimiçi ÇED Süreci Yönetim Sisteminden (e-ÇED) yürütülür. Çevrimiçi ÇED Süreci Yönetim Sisteminin yürütülmesine ilişkin iş ve işlemler Bakanlık tarafından belirlenir ve Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.
Enerji Verimliliği Yönetmeliğinde Güncelleme
Enerji Verimliliğine ilişkin Yönetmelikte belli hacmi geçen işletmeler için birtakım yükümlülükler öngörülmüş ve verilen desteklere ilişkin olarak yeminli mali müşavirlerin de görev alacağı Uygulama Raporuna ilişkin bazı ayrıntılar düzenlenmiştir.
Haziran 2022 İkinci Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
İklim değişikliği konusunda önemli mevzuat düzenlemeleri yapılmakta ve önümüzdeki dönemde de yenilerinin çıkması beklenmektedir. Bu konuda BDDK ve Bakanlık tarafından düzenlemeler yayımlanmıştır.
- İklim Değişikliği Başkanlığı Yönetmeliği yayımlanmıştır.
- Yönetmelik yeni yapılanan teşkilatı, ekonomik araçlar, emisyon ticaret sistemi (ETS), iklim finansmanı, ulusal katkı beyanı, yeşil kalkınma ve uyum süreçlerini tanımlamakta ve ülkemiz ve firmalar için İklim Anlaşması çerçevesinde ve özellikle Avrupa ile uyumlu üretim teknolojileri kapsamında önemli düzenlemeleri içermektedir.
- Teşkilatta iklim finansmanı ve teşvikler dairesi, teknoloji ve yeşil dönüşüm, karbon fiyatlandırma dairesi başkanlığı gibi önemli birimler görev alacaktır.
Sürdürülebilir Bankacılık
BDDK tarafından iklim değişikliği ile mücadeleye ve ülkemizin Paris İklim Anlaşması uyarınca bulunduğu karbon emisyon azaltımı taahhütlerinin yerine getirilebilmesine katkı sağlamak amacıyla kurumun internet sitesine “Sürdürülebilir Bankacılık” başlıklı bir bölüm eklenmiş olup, bu sayfada, yeşil finansman ve sürdürülebilir bankacılıkla ilgili düzenleme, çalışma dokümanları ve sunumlar ilgililerin erişimine açılmış bulunmaktadır.
- Sürdürülebilir Bankacılık sayfasına ulaşmak için tıklayınız.
Haziran 2022 İlk Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
7410 sayılı Çevre Kanunu düzenlemeleri Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
- Kanun 15 Haziran 2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunla ilgili TBMM’de yapılan değerlendirme ve madde gerekçelerini Komisyon Raporundan takip edebilirsiniz.
- Kanun’un yetmiş beş yaşını dolduran denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı kontrol elemanlarının, yapı denetim kuruluşu adına, şantiye mahallinde yapının denetimi görevini yürütemeyeceklerine ilişkin maddesi 15 Aralık 2022’de diğer maddeleri ise yayım tarihinde yürürlüğe girmiştir.
- Kanun ile;
- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilen baraj, gölet ve diğer depolama tesislerinin maksat oranlarının Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesi, değiştirilmesi veya kaldırılabilmesi,
- Çevre Kanunu’na çevre yönetimi hizmeti tanımının eklenmesi, kıyılarımızda müsilaj sorununun yeniden yaşanmaması ve kirliliğe sebebiyet veren faaliyetlerin engellenmesi amacıyla denizi kirleten deniz araçlarına, deniz kıyısı tesislerine ve denize atık boşaltan tesislere yeni yükümlülük ve yaptırımlar getirilmesi,
- Arıtılmış atık suyu yeniden kullanan kuruluşlara bazı avantajlar sağlanması,
- Mahallî idarelerce yapılamayan veya ivedi yapılmasına ihtiyaç duyulan atık su altyapı ve atık yönetim tesislerinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca veya Bakanlığın yetkilendireceği ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarca mevzuata uygun şekilde yapılması, yaptırılması, işlettirilmesi ve akabinde ilgili idareye devredilmesi,
- Mahallî idarelerin çevre kirliliğini önleyici kapsamdaki bazı yatırımlarının özel sektör eliyle yapılması, işletilmesi, bakımı ve devredilmesine ilişkin usullerin belirlenmesi,
- Yapı Denetimi Hakkında Kanun kapsamında tamamlanan yapıların izlenmesinin kolaylaştırılması için bina kimlik sertifikası uygulaması getirilmesi,
- Bina kimlik sertifikası alan yapıların beşer yıllık periyotlarla Bakanlıkça elektronik ortamdan belirlenen kuruluşlarca denetlenmesi,
- Yapı denetim kuruluşlarında çalışan 65 yaşını doldurmuş denetçi ve yardımcı kontrol elemanlarının şantiyelerde denetim görevi almaması,
- Laboratuvarlara yaptırılacak olan taşıyıcı sisteme ilişkin deneylerden Bakanlıkça belirlenenlerin masraflarının yapı denetim kuruluşunca ödenmesinin sağlanması, görev ve sorumluluklarını yerine getirmeyen laboratuvar kuruluşları hakkında uygulanan idari para cezasının ve belge iptali işlemlerinin kapsamının genişletilmesi ve tarımsal desteklemelerden 5 yıl boyunca yasaklama getirilen gerçek üreticilerin sorunlarının çözülmesi amaçlanmaktadır.
Türkiye Çevre Ajansı tarafından verilecek mali ve teknik destekler hakkında bir Yönetmelik yayımlanmıştır.
- Yönetmeliğin amacı yurt içinde veya yurt dışında yerel yönetimler, ulusal veya uluslararası kurum veya kuruluşlar, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve gerçek veya tüzel kişilerle iş birliği yapmak, ortak projeler geliştirmek ve faaliyetlerde bulunmak; uygun görülmesi hâlinde belediyelere, il özel idarelerine, eğitim kurumlarına ve diğer kurum ve kuruluşlara mali ve teknik destek sağlamaktır.
- Mali ve teknik destek bedelsiz veya başkaca bir karşılık almaksızın, gönüllü olarak para veya malın mülkiyetinin bağlanarak devredilmesini ifade etmektedir.
- İş birliğine konu faaliyetlerin protokolde belirlenen amaçlara uygun olarak gerçekleştirilmesi, uygulamaların sözleşmede belirtilen usul ve esaslara göre yürütülmesi ve belgelendirilmesi, belgelerin faaliyetin sona erdikten sonra en az beş yıl süreyle muhafazası ve yapılacak denetimlerde bu belgelerin görevlilere ibraz edilmesi sorumluluğu destek sağlanan tarafa aittir. Ajans tarafından gerekli görülmesi halinde bağımsız denetim kuruluşlarından denetim raporu istenebilir.
- Yönetmeliğe ulaşmak için tıklayınız.
Mayıs 2022 İkinci Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
KOBİ’ler için uygulanan Devlet Destekli Alacak Sigortası Tarife ve Talimat Tebliğinde güncelleme yapılmıştır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından “Kombine Taşımacılık Yönetmeliği” yayımlanmıştır.
- 27 Mayıs 2022’de yayımlanan bu Yönetmeliğin amacı, kombine yük taşımacılığı ve yeşil lojistik faaliyetlere ilişkin ilke, esas ve koşulların belirlenerek bütünleşik, dengeli ve çevreyle dost bir taşımacılık düzeninin oluşturulması, yaygınlaştırılmasının desteklenmesi ve teşvik edilmesidir.
- Yönetmelikte kombine yük taşımacılığı, yeşil lojistik faaliyetler, yeşil lojistik belgesi, yeşil lojistik ödülleri, bu faaliyetlerin desteklenmesine yönelik imtiyazlar, denetim ve belge iptali hususları ayrıntılı şekilde açıklanmaktadır.
- İşletmelerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca bölünmesi veya birleşmesi durumunda işletmeye ait Yeşil Lojistik Belgesi iptal edilir. Bu işletmelerin gerekli şartları sağlayarak yeniden başvuruda bulunması gerekmektedir.
Nisan 2022 İkinci Yarı Mali / Vergisel Gelişmeler
KOSGEB Yeşil Dönüşüm Destek Programı ilan edilmiştir.
- KOSGEB Yeşil Dönüşüm Destek Programı’nın amaçları arasında; KOBİ’lerin yeşil dönüşüm konusunda sorunlarını belirleyerek bu sorunlar sonucunda gerekli stratejileri oluşturup, kapasitelerini geliştirip ve öncelikli ihtiyaçlarının karşılanması yer almaktadır.
- Program kapsamında; elektrik motorları etüt hizmeti desteği, elektrik motorları değişim giderleri desteği, enerji etüt hizmeti desteği ve verimlilik artırıcı giderler desteği olmak üzere dört çeşit destek bulunmaktadır.
- Bu destek unsurlarından; Elektrik motorları etüt hizmeti 2500 TL’ye kadar %100 oranında, elektrik motorları değişim giderleri 100.000 TL’ye kadar %75 oranında, enerji etüt hizmeti 30.000 TL’ye kadar %75 oranında, verimlilik artırıcı giderler ise 400.000 TL’ye kadar %40 oranında desteklenmektedir.
- Başvuru dönemi belirlenmemiş olup, başvuru zamanı isteğe bırakılmıştır.
2022 yılında uygulanacak GEKAP tutarları belli olmuştur.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2022/1) numaralı Tebliği ile 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ek 11 inci maddesine istinaden yurt içinde piyasaya arz edilen Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan tahsil edilecek geri kazanım katılım payı tutarlarını anılan 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı liste ile belirlemiştir.
- Uygulanacak tutarlar için linki tıklayabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Taxia | Climate & Sustainability
PDF İndir