TAXIA Kişisel Rıza Formu

2023-20 / Deprem Yardımları Vergiden İndirilebiliyor! Ama Şartları Biraz Ağır! Önerilerimiz Var.

Bölgeye yoğun bir şekilde bağış ve yardımlar yapılmaktadır. Ne Mutlu! Gelir İdaresi Başkanlığı bu yardımların gelir ve kurumlar vergisinden indirilmesi konusunda bir duyuru yayımlamıştır.

TOBB ise bu konuda bir anket düzenlemiş ve firmalara iletmiştir.

Kanuna göre şartları taşıyan ayni veya nakdi bağışların tamamı gelir ve kurumlar vergisinde ilgili yıl vergi matrahlarının tespitinde indirim olarak (gider değil) dikkate alınabilmektedir.

3/2/2021 tarihinde yayımlanan 3483 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı gereğince (eskiden Bakanlar Kurulu Kararıyla ve her bir afet için ayrı kararlar alınıyordu), bu tarihten itibaren ülkemizde meydana gelebilecek depremler sonrası zarar gören afetzedeler için Acil ve Afet Yönetimi (AFAD) Başkanlığı koordinasyonunda yardım kampanyaları yürütülmektedir. Bu kapsamda, Kahramanmaraş ili merkezli olan depremler için AFAD Başkanlığı koordinasyonunda yardım kampanyası başlatılmıştır.

Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanununa göre, Türkiye Kızılay Derneğine ve Yeşilay Derneğine yapılan nakdi bağışların tamamı da vergi matrahından indirilebilmektedir. (KVK md.10/1-e)

Nakdi Bağış ve Yardımların İndirimi

AFAD’a yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı indirim konusu yapılabilecektir. Aynı şekilde, Türk Kızılay’ınca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağışların tamamı da indirime konu edilebilecektir. Bağışların indirilebilmesi için ödemeye ilişkin banka dekontları yeterlidir.

Ayni Bağış ve Yardımların İndirimi

Mükellefler tarafından işletmelerinde mevcut olan ya da dışarıdan temin edilen ihtiyaç malzemeleri de ayni olarak bağışlanabilmektedir. Ayni bağışlar; AFAD Başkanlığına yapılabileceği gibi AFAD’ın yönlendirdiği kamu kurum ve kuruluşlarına da yapılabilecektir. Bu kapsamda yapılan ayni bağışların tamamı, bağışa konu malların içeriğine ve ilgili kurumlarca teslim alındığına ilişkin belge düzenlenmesi kaydıyla, indirim konusu yapılabilecektir. Bu kapsamda yapılan bağış ve yardımlarda KDV hesaplanmayacak ve bağışa konu mallara ilişkin daha önce yüklenilen KDV’ler de işletmeler tarafından indirim konusu yapılacak ve düzeltilerek ödenmesi gerekmeyecektir.

Diğer Yerlere Yapılan Bağışlarda Durum

Sivil toplum anlayışı çerçevesinde iyiliklerin tek yerden yapılması yerine, herkes kendine göre uygun bulduğu şekilde ve yerlere yardım ve bağış yapabilmektedir. Bunlar, yukarıda sayılan bağış ve yardımlar gibi tamamen değil, ancak belli sınırlar dahilinde indirim konusu yapılabilir.

• %5 Sınırlama: KVK md.10/1-c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmı.
  • %5’lik sınırlama açısından baz alınacak matrah bilanço karından iştirak kazançları ile geçmiş yıl zararlarının ve (KKEG rakamının) indirilmesiyle bulunacaktır.
  • İndirim konusu yapılamayan bu tutarların izleyen yıllara devredilmesi söz konusu değildir.
  • 2023 yılında yapılan bu yardımların 2022 yılına ilişkin kurumlar veya gelir vergisinden indirilmesi mümkün değildir.
    
    
• Şartlar: Karşılıksız olması gereken bu yardımların makbuz ile belgelenmesi, ilgili dönem kazancından indirilmek üzere vergi beyannamesinde gösterilmesi gerekir.
  • Beyannamede gösterilmesi gerektiği için yıllık beyanname veren ticari, zirai ve serbest meslek kazancı vb ile kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilir.
  • Ülkenin büyük bir kısmını ilgilendiren ücretliler bu indirimden yararlanamıyor.
    
    
• Vergi muafiyet tanınan vakıflar: Bu vakıflar Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sayfasında yer almaktadır. Toplam sayı 313 tane olup, listede kuruluş yılı ve yeri yer almaktadır.
  
  
• Kamuya yararlı dernekler: Ülkemizde 355 dernek bu statüye sahip olup, web sayfası ve dernek başkanının ismi, adresi, telefon numarası gibi bilgiler ayrıntılı olarak listede yer almaktadır.
  • AKUT derneği bu listede yer almaktadır.
  • AHBAP derneği bu listede yer almamakta olup, bu dezavantaja rağmen önemli ölçüde yardıma aracılık yapmaktadır.
  • Kızılay ve Yeşilay özel kanunlarla kurulduğu için bu listede yer almamaktadır.
    
    
• Dernek veya vakıflarda bu statünün alınması ve sürdürülmesi önemli koşullara bağlanmıştır. Yapılan bağışın afetle ilgili bir faaliyet alanı olan bir derneğe veya vakfa yapılması veya bölge olarak afetin olduğu yerde kurulu olması şartı bulunmamaktadır.

Bu konuda öneri olarak;

• Yapılan bağışların henüz gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi verilmediği için yapılacak bir kanun değişikliği ile 2022 yılı beyannamelerinde indirim konusu yapılması sağlanabilir.
• Ücretliler gibi geniş bir kesim bu imkândan yararlanamamaktadır.
• AHBAP gibi çok önemli derneklere yapılan bağışlar bu kapsama maalesef girmemektedir.
• Kızılay ve AFAD hariç diğerlerine yapılan yardımların tamamı değil %5’e tekabül eden kısmının indirimi söz konusudur. Bu denli büyük bir afette bu limit kaldırılabilir.
• Bunun dışında yer alan vakıf, dernek veya platformlara yapılan bağış ve yardımların vergiden indirilmesi imkânı maalesef bulunmamaktadır.
• Devletimiz yardımlaşmayı özendirmek ve koordine/güvenilir kurumları teşvik etmek için her bir 1TL bağış ve yardım karşılığında bütçeden 1TL bağış ve yardım taahhüt edebilir.

Saygılarımızla,

Taxia | Tax & International Advisory